De kerk in de samenleving 3

De apostelen trokken de wereld van hun dagen in, zonder buidel en zonder male, staat er in de bijbel. Een handjevol vissers. Maar het waren mensen met een boodschap: gezondenen, geroepenen, bezetenen. Hun werk in de wereld was wereldoverwinnend. Hun arbeid kreeg wereldwijde aspecten. Kan dat nu niet meer of hebben we het gehad? Hebben we de plasregen gehad? Ik dacht dat we hebben te werken en te getuigen zolang het dag is, en dan zo, alsof het inderdaad van ons afhangt, alsof we inderdaad de wereld kunnen veranderen. Maar tegelijkertijd met die onbevangenheid, dat het niet van ons getuigenis afhangt, omdat God vrij Zijn gang gaat. Zijn goddelijke gang gaat.

Hééft de kerk nog een boodschap? Die vraag moet ik anders stellen: hebben wij, leden van de gemeente van Christus, nog een boodschap, daar waar die van ons gevraagd wordt? Er staat ergens in de bijbel dat we rekenschap moeten kunnen geven van de hoop die in ons is. Hoop doet leven. Die hoop is geen onbestemd iets, geen misschientje, maar gegronde verwachting. Verwachting van het Rijk van God dat komt en komende is. Temidden van een wereld, die in de hopeloosheid dreigt vast te raken, mogen christenen frank en vrij getuigen van de hoop, die niet beschaamt. Omdat ze de liefde van God kennen, die uitgestort is in hun harten. Ik moet zeggen dat, als ik de chaotische situatie in deze wereld zie, als ik de chaotische situatie in ons land zie, met name ook rondom de regering en de verkiezingen, ik niet zou weten welk program we moeten uitstippelen, om verbetering te brengen in de toestand als kerk. Ik zou niet weten welk programma we moeten uitstippelen als christenen. Ik dacht dat we in feite maar één program hebben, namelijk de boodschap van bevrijding in deze tijd.

Wat is dan die boodschap? De zonde, het kwaad, dat boeit in de tweeërlei zin van het woord. De zonde maakt ons mensen tot slaven, tot gebondenen. Maar Christus bevrijdt, stelt in de vrijheid, in de ruimte. Als wij christenen nog weer eens de onbevangenheid, de ongeremdheid zouden krijgen om van die bevrijding publiekelijk te getuigen, ik geloof dat het er in Nederland anders uit zou gaan zien. Ik weet écht wel dat twintig eeuwen christendom geen paradijs op aarde hebben gebracht. Maar ik weet óók, dat de ontkerstening van nu de chaos alleen nog maar met de dag groter maakt en de hopeloosheid en uitzichtloosheid doet toenemen. Waarom? Omdat er géén systeem, geen leer, geen ideologie of geen organisatie in staat is de mens van zijn concrete nood en schuld te verlossen. Dat kan de kerk ook niet, maar dat doet Christus. Daarom kan de kerk nooit vrede hebben met het bestaande. Het gaat om vernieuwing van mensen en daarin om vernieuwing van de samenleving. Het is de grote kwaal van onze tijd dat de kerk vaak niet verder komt dan de mensen te vertellen dat ze met hun kwalen en zonden, hun nood en hun schuld moeten leren leven. En de hoogste wijsheid van de humanistische boodschap in onze tijd is: compenseren. Zet tegenover elke verkeerde daad een goede. Dan bevrijd je jezelf. Maar we hebben als kerk een betere boodschap namelijk de verlossing, de totale verlossing die in Christus Jezus is.

Geen vrede met het bestaande

Dan hebben we als kerk ook geen vrede met het bestaande in de maatschappij, met de bestaande orde. Want die bestaande orde van ons, van ons hier in het Westen is al evenmin een lichtend voorbeeld van hoe het zijn moet, van recht en gerechtigheid. De verwording grijpt om zich heen. Mensen nemen het recht om te leven in eigen hand. De abortus gaat gelegaliseerd worden. En ik herhaal: het kwaad is het ergst als men begint met de erkenning dat het recht heeft van bestaan. Dat is zeker zo als de kerk dit gaat erkennen. Of als het als begrijpelijk wordt voorgesteld. De mensen zijn nu eenmaal zo, of de samenleving is nu eenmaal zo. Maar met deze constatering stuur je de mensen de woestijn in. Die hebben er dan ook geen boodschap meer aan. Het behoort echter tot de profetische roeping van de kerk om het kwaad kwaad te noemen, maar dat ook naar voren treedt, in de schending van de wetten van God, in de rechtsongelijkheid. Als de kerk niet meer gezaghebbend vanuit het gezaghebbende Woord van God spreekt, wie moet het dan doen? Het gaat óók in de samenleving om de dienst aan God, de lofprijzing aan de Schepper. Laat de kerk zeggen dat het leven de moeite van het leven waard is, voor het Aangezicht van God althans. Laat de kerk de zin van het leven temidden van de on-zin van onze chaotische maatschappij uitzeggen, zodat de mensen weten waar geborgenheid is, vrede, en zo ook uitzicht in de vastgelopen verhoudingen in de politiek, in de vakbonden. Er is een gezaghebbende instantie buiten en boven ons, die verbinden kan: Het Woord.

Eeuwigheids perspectief

Ik lees intussen in het laatste bijbelboek dat de koningen de eer en heerlijkheid van de volkeren indragen zullen in het nieuwe Jeruzalem. Een moeilijke tekst, die we maar niet al te concreet moeten gaan duiden. Maar het staat er toch maar dat er elementen in de samenleving van de volkeren zijn, die eeuwigheidsperspectief hebben. Daar waar God gediend wordt, wordt echte geschiedenis gemaakt. Waar tekenen van Gods gerechtigheid en barmhartigheid worden opgericht tot eer van God en tot welzijn van de mensen daar gebeurt iets dat meegaat tot in de eeuwigheid.

Daarom, we zullen in de samenleving van nu steeds meer als getuigende gemeente van Christus Zijn gerechtigheid. Zijn barmhartigheid, Zijn verlossende daden moeten uitzeggen. Met bewogenheid, maar ook met beslistheid. En ik denk daarbij: al wat gedaan werd uit liefde tot Jezus dat houdt zijn waarde en het zal blijven bestaan. De werken volgen ons na. Het is allemaal niet tevergeefs.

Voorbede

Ik besluit met nog één aspect wanneer we het hebben over de kerk in de samenleving. Namelijk de zegen van de voorbede. Paulus zegt dat het gebed voor de overheid nodig is, opdat we een stil en gerust leven hebben mogen. Dat is geen rustig leventje, maar wel een leven waarin vrijuit gewerkt kan worden aan de verbreiding van het evangelie tot de komst van het Koninkrijk van God. In die voorbede in de kerk geeft de kerk de zorgen uit handen, uit handen in de hand van God, die van de machten afweet, die ervan afweet dat de overheden vaak handlangers van de machten zijn. Maar dan juist: voorbede. Daartoe wekte Paulus op in een situatie, die zodanig was dat de overheid van die dagen inderdaad handlanger van de machten was en zich verzette tegen het evangelie van de Gekruiste. Geen oproep tot acties van Paulus, wel oproep tot voorbede.

Onze tijd vertoont vele trekken van het anti-christelijke, vele verschijnselen van verwording. Maar in die samenleving is Goddank nog de kerk als hoedster van het geheimenis, draagster van de belofte. Het gebed in de kerk voor de overheid is altijd nog een van de peilers waarop ons politieke en maatschappelijke leven rust. Dat is geen wereldschokkend nieuws. Dat haalt de voorpagina's van de kranten niet. En toch is dat belangrijker dan welke actie dan ook.

Tenslotte. Ik ben begonnen met de vraag van Hoedemaker: Gelooft u dat God Nederland weer een christelijk land kan maken. Geloven wij het? Weet u, eenmaal was het Nederlandse volk een gedoopte natie. Nu niet meer. Maar God houdt Zijn trouw tot in duizend geslachten. Als we dat bedenken dan zie ik het Nederlandse volk in de lichtkring van het Verbond en is er tóch reden om te hopen. Als we zó nog geloof hebben voor Nederland zijn we misschien als christenen ook nog geloofwaardig.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen