BOEKBESPREKING

H. Küng, Waarachtigheid. Over de toekomst van de Kerk, 192 blz., ƒ 13.50, Nederlands Uitgeverscentrum, Roermond, Hilversum 1968.
„Wat de schrijver in zijn boek over de Kerk heeft geschreven wordt hier geconcretiseerd en geappliceerd met het oog op enige centrale theoretische en praktische naconciliaire problemen en taken”.
Zo tekent de schrijver zelf in een voorwoord, „De Situatie", de zin en de inhoud van zijn werk. En hij stelt dit alles onder het thema van de waarachtigheid, een absolute fundamentele ethische eis. Hij roept in meer dan eens bewogen woorden op tot waarachtigheid in de kerkelijke moraal, in het oecumenisch samenleven, in de kerkelijke pers, in de priesteropleiding, in de leiding van de kerk, in de verhouding tot de wereld. De toekomst zal niet zijn aan een in haar geloof trage lichtvaardige angstige en zwakke kerk, niet een kerk, die blinde gehoorzaamheid en fanatieke aanhangers eist.
Hij ziet uit naar een waarachtigheid, die niet ten koste van de kerkgemeenschap degeneert tot waarheidsfanatisme. Ten aanzien van leerontwikkeling in de r.k. kerk zegt de schrijver, dat een kerk die haar dwalingen niet verdoezelt maar er constructief mee voor de dag komt geloofwaardig is, omdat zij waarachtig is. De belijdenisuitspraken moeten historisch worden geïnterpreteerd. Een laatste hoofdstuk handelt over Perspectief: algemene taken, die voortvloeien uit het concilie, (vernieuwing van de theologie, van de uitvoering van de liturgiehervorming, hervorming van het kerkelijk recht) en daarnaast hervormingstaken met betrekking tot het bestuur van de kerk.
Ik kan moeilijk meer aanhalen om te laten zien, dat vele problemen, waarmee de r.k. kerk worstelt ook - mutatis mutandis - in de protestantse kerken aan de orde zijn en om een antwoord vragen.
De auteur, die door zijn vele publicaties sterk de aandacht trekt, schrijft boeiend, prikkelend tot bezinning, de kerk waarschuwend om in deze tijd de boot niet te missen, soms ook vragend om tegenspraak, maar altijd zonder defaitisme, als hij de huidige spanningen en conflicten openlijk op de tafel legt.

K. Norel, Wantij. De storm keert 224 blz., geb. ƒ 10.90. La Rivière en Voorhoeve te Zwolle, 1968.
Het boek vertelt van Fedde, gewonnen en getogen op Schiermonnikoog van zijn jeugd, toen de wees werd opgevoed door zijn grootouders, van zijn moeilijkheden en teleurstellingen. Hij trekt weg naar het Groningerland. Als hij terugkomt op het eiland met zijn jonge vrouw keert het getij in zijn leven. Hij bereikt met hard werken veel. Nu kan hij anderen ook bijstaan als de nood aan de man komt, waarin hij geholpen wordt door zijn vrouw, die liefde geeft en zo liefde ontvangt, ook van de eilandbewoners, voor wie zij lang een buitenstaander bleef.
In het verhaal is hier en daar een stuk geschiedenis van het eiland Schiermonnikoog ingelast en dat is zeer interessant.
Het geheel is een goed geschreven werk, dat jongere en oudere lezers zeer zal boeien. Aanbevolen lectuur.

Theologen antwoorden, Congar, Schoonenberg, Schillebeeckx, Daniélou, Rahner, Metz. 170 blz., ƒ 11.90, J. J. Romen en Zonen. Roermond, 1968.
Wie een antwoord wil hebben op de vraag: Wat is er nu eigenlijk aan de gang in de r.k. kerk, kan hier terecht: zes theologen geven duidelijk en zonder omwegen uiteenzettingen over de problemen die geestelijkheid en leken bezighouden. Ik geef enkele gedachten door: Y. Congar staat stil bij het ecumenisme, bij de crisis in het priesterschap, waarin hij o.a. zegt, dat het probleem der roepingen niet alleen in Frankrijk bestaat. Over het pausdom schrijft hij: wij zullen ten aanzien van het pausdom de menselijke en historische elementen hierin openlijk moeten toegeven.
J. Daniélou wijst op het illusoire van een herleiding van het christendom tot een sociale leer. In de dynamiek van de hedendaagse kerk is iets gebroken; de vitaliteit is verlamd.
Volgens P.J.A.M. Schoonenberg is de interpretatie en het begrijpen van de mens Jezus Christus wel het meest centrale theologische onderwerp van vandaag - Voor het priesterschap en het bisschopsambt moeten nieuwe vormen worden gevonden.
Het uitvoerigst is 't artikel van Schillebeeckx. Voor hem is de voornaamste kwestie wel de betekenis van het geloof in een geseculariseerde wereld. Daarmede hangt samen de betekenis van de kerk. Met blijdschap constateert hij, dat de kerk afgestapt is van het keiharde buiten de kerk geen zaligheid. Hij stelt, dat de kerk niet automatisch onfeilbaar is en herinnert aan het slot aan het feit, dat het concilie nadruk gelegd heeft op de kerk als volk van God, voordat er onderscheid gemaakt wordt tussen de ambten in de kerk en vooral voordat er onderscheid gemaakt wordt clerusen leken. Het centrale gezag moet op andere wijze functioneren; het heeft teveel gesteund op een bepaalde school, die niet meer representatief is. Het moet meer functioneren in coördinatie met het leven van de hele kerk.
Het is een boek, dat populair is in de goede zin van het woord en dat een getrouw beeld geeft van ontwikkeling in leven en denken van de r.k. kerk. In een inleiding lezen wij, dat degenen, die hier hun bijdrage gegeven hebben niet behoeven te worden voorgesteld; toch zou dit voor protestantse lezers, die er stellig zullen zijn, niet vreemd zijn geweest.
U.                                                                                     Bt.

J. A. Verhoek: Is God eerlijk? Uitgave C. F. Callenbach N.V., Nijkerk, Rotondereeks; ƒ 6.50.
De schrijver van dit boekje werd op jeugdige leeftijd getroffen door kinderverlamming en bracht het grootste deel van zijn jeugd in ziekenhuizen door. Hij behandelt in dit boek de vraag naar de zin en de aard van het bestaan en doet dit vanuit het besef dat de vraag van de geloofloze mens naar een rechtvaardig God tegenover het lijden en het onrecht in dit leven eerlijk gefundeerd is. Bij dit alles wordt duidelijk dat de schrijver weliswaar geworsteld heeft met de zin van het bestaan, maar dat dit voor hem geresulteerd heeft in een Godsbesef waarvan de vraag gesteld mag worden of aan de Schrift in zijn totaliteit recht wordt gedaan. Zo stelt de schrijver dat God méde - lijdt, ook met hen die Hem nog niet hebben kunnen ontdekken in hun leven. Ze zijn allemaal Zijn kinderen. Dat medelijden Gods en de verzoening van het Al komen steeds weer in andere bewoordingen terug. Terwijl het schuld karakter van de zonde in het licht van de gerechtigheid Gods waarvan de Schrift toch ook herhaaldelijk getuigt niet uit de verf komt.
Als we bedenken dat de schrijver nogal eens terugvalt op moderne theologen als Tillich en Robinson dan zal het duidelijk zijn dat dit aan het boekje wel een bepaalde kleur geeft. Bovendien valt op te merken dat de schrijver vanuit een evolutionistisch bepaalde visie heeft geschreven.
Dat neemt niet weg dat het boekje dank zij de geladenheid waarmee het geschreven is, zij het in een soms wat compacte stijl, de aandacht wel weet vast te houden. Vooral ook daar de schrijver nogal eens persoonlijke ontboezemingen geeft die aan dit boekje iets eigens geven.

W. Lüthi: De zeven gesprekken van Maleachi; Uitgave T. Wever, Franeker, 2e druk, 111 pag.; ƒ 5.90.
Van de bekende Zwitserse predikant dr. Walther Lüthi werden reeds diverse schriftstudies in het Nederlands vertaald. Zo werden ook zijn preken vertaald die hij in 1948 gehouden heeft voor ,,de jeugd van vandaag en morgen" over de zeven gesprekken van de profeet Maleachi. Van deze schriftstudies is nu de tweede druk verschenen, hetgeen wel een bewijs is dat zijn geschrifen ook in Nederland gelezen en gewaardeerd worden.
Welnu, de inhoud is er ook naar. Op heldere wijze weet de schrijver ons de gesprekken waarin de profeet Maleachi zijn verkondiging heeft gegeven, door te geven. De prediking van het gericht, de genade en het eeuwige leven worden geplaatst in een duidelijk schriftuurlijk raam. Maar bovendien weet hij lijnen te trekken naar onze tijd zodat zijn prediking actueel is zonder actualistisch te zijn, terwijl hij niet redeneert vanuit de hedendaagse situatie naar de Schrift maar omgekeerd.
Op verrassende wijze weet Lüthi ook de spanning tussen het eind van het Oude Testament en het begin van het Nieuwe Testament, de spanning tussen verwachting en vervulling, gericht en genade, voelbaar te maken. Met name als hij handelt over de verzen 6 en 2 van het laatste hoofdstuk waarin gesproken wordt over het slaan van de aarde met de ban en over de zon der gerechtigheid.
We bevelen deze schriftstudies van harte aan. Voor wie nog niet eerder iets van Lüthi gelezen heeft is dit een goede gelegenheid om kennis met hem te maken.
H.                                                                               J. v.d. G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen