Torenspitsen-Gemeenteflitsen

AKKERWOUDE/MURMERWOUDE
Circa vijf kilometer ten zuiden van Dokkum ligt in de burgerlijke gemeente Dantumadeel op een zandrug van west naar oost de dorpenreeks Akkerwoude, Murmerwoude, Dantumawoude, Wouterswoude en Driesum elk met een Ned. Hervormde kerk. (Akkerwoude, Murmerwoude en Dantumawoude zijn sinds 1971 burgerlijk samengevoegd tot Damwoude).
De ruimtelijke kwaliteiten van de dorpen zien we in de lintbebouwing met een gevarieerd karakter langs Hereweg, Voorweg, Doniaweg en opnieuw Voorweg en het landschap dat de dorpen omringt. Het aan beide zijden van de weg van Akkerwoude tot Driesum agrarische gebied kan nog maar op bepaalde plekken ervaren worden door de woningbouw sinds eind vijftiger jaren.
De kerkelijke gemeenten Wouterswoude en Driesum zijn vanouds bekende Bondsgemeenten. Akkerwoude/Murmerwoude hebben sinds 1975 predikanten uit de kring van de GB beroepen. In dat jaar deed ds. A. N. Langhout, gekomen van Bennekom, intrede.
Akkerwoude/Murmerwoude is sinds de Reformatie een combinatie geweest. De eerste predikant was ds. Nicolaas Johannes (1602- 1629). Sommige predikanten hebben de gemeente lang gediend. Zoals ds. Petrus Dreas, 45 jaar van 1743-1788, ds. Willem Nicolaas Bolt, die in 1789 als kandidaat intrede deed en bleef tot z'n overlijden in 1827 (37 jaar).
Bij ouderen in de gemeente leeft ds. Frederik Hendericus Germs jr., die 19 december 1897 kwam en 1 september 1929 afscheid nam, nog in de herinnering voort. Jongeren horen zijn naam soms. De invloed van deze dominee op de gemeente schijnt groot te zijn geweest.
De gemeente Dantumadeel houdt de naam in ere met een ds. Germsweg. Ds. Germs overleed op 26 december 1930 in Groningen. Ds. Cornelius Sundermeijer, die ds. Germs in 1930 was opgevolgd, schreef na het overlijden in het 'Hervormd Zondagsblad': 'al voorgaand huis in huis uit kwam steeds sterker omlijnd, het beeld voor me van den echten herder. In alles meelevende, meestrijdende, meebiddende herder, als de dominee met een heel warmkloppend en priesterlijk hart'.
De kerk in Akkerwoude dateert uit 1849 en is gebouwd op het terrein van de toen afgebroken oude kerk. Die oude kerk had een zadeldaktoren en een spitse toren. Vermoedelijk was de oude kerk in de 13e eeuw gebouwd. De nieuwe kerk is gebouwd door Klaas Fokkes Osinga uit Dokkum. De 'eerste steen' is gelegd door de 11-jarige Lambert Willem van Kleffens, die enige zoon van de dominee was, die toen in Akkerwoude stond. De inwijding van de nieuwe kerk had plaats onder leiding van ds. Van Kleffens, die tot tekst Johannes 10 : 22 koos.
Herma M. van den Berg schrijft in de reeks 'Monumenten van Geschiedenis en Kunst' in het in 1984 uitgegeven deel over Dantumadeel als volgt over de kerk in Akkerwoude: 'De architectuur van het eenvoudige en ruime kerkgebouw is verzorgd; het muurwerk is geleed door van de grond af opgaande nissen, waarin de vijf vensters aan elke lange zijde en telkens twee in de koorsluiting zijn opgenomen. Langs de halfronde vensterkoppen loopt nog een rollaag met uitgemetselde profiellijst. De vensters hebben een zwaar kalf, welk motief voortzetting vindt in de dammen tussen de vensters als een kopse lijst'.
De kerk in Murmerwoude heeft als stichtingtijd circa 1200. Kerk en toren zijn opgetrokken uit bakstenen muren met een vulling van keitjes en mortel. Bij de restauratie van kerk en toren van mei 1961 tot begin oktober 1963 werd uit oudheidkundig bodemonderzoek duidelijk dat de kerk staat op een kunstmatig opgeworpen zandheuvel, waarin ten behoeve van de fundering sleuven waren gegraven, die met aangeplempt 'woud- zand' waren gevuld, waarop zwerfkeien als onderlaag van de bakstenen fundering waren gelegd. (Herma M. van den Berg). Kenmerkende historische bijzonderheden zijn te zien in de beide zijmuren, zoals de oude detaillering met spaarvelden, boogfries, Romaanse venstertjes enz.
De aanbouw aan de noordoostkant van de kerk is gebouwd in 1922/1923. De inwijding had plaats op 2 april 1923 door ds. F. H. Germs, die ook tot tekst koos Johannes 10 : 22.
Ten noorden van de kerk staat het verenigingsgebouw 't Skûlplak, dat een belangrijke plaats heeft in het gemeentelijk gebeuren. Het is gesticht toen ds. Langhout predikant van deze gemeente was.
Na ds. Langhout waren predikant van Akkerwoude/Murmerwoude ds. T. Lekkerkerker (1980-1987), ds. A. Nayen (1988-1992), terwijl sinds bijna een jaar ds. G. Oberink, gekomen van Beerzerveld de 37e predikant van deze gemeente is.
Met dankbaarheid mogen we vermelden, dat in de gemeente een zeer actief verenigingsleven is, terwijl ook kringwerk en catechese zich in een blijvende belangstelling mogen verheugen. Het – zeer omvangrijke – jeugdwerk wordt begeleid door A. Eilander vanuit het streekcentrum Sebaldeburen. Voor het pastorale werk is assistentie van een parttime predikant uit een naburige gemeente. Actieve comités bewegen zich op het terrein van zending en evangelisatie en regelmatig gaat een groep uit de gemeente naar Maeriste (Roemenië) om praktische hulp te brengen.
In prediking en pastoraat mag de gemeente gewezen worden op het ontdekkende, maar ook vertroostende en leidende werk van de Heilige Geest. En zo getuigen vele activiteiten van Gods genade, dat over Zijn heilbrengende werk niet alleen gesproken kan worden, maar dat ook vruchten van geloof en bekering niet achterwege blijven.

G. J. Minnema
G. Oberink – v.d.m.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen