Fundamenten wankelen

Er is wel véél voor te zeggen de elfde psalm met verschillende uitleggers te plaatsen in de tijd van Absaloms opstand tegen David. De koninklijke waardigheid van David liep toen gevaar. De revolutionairen betwistten zijn gezag en de troon dreigde te vallen. De bevelende macht van de koning is voor de Israëliet één van de fundamenten van de staat. Er moet één hoofd over allen zijn, maar dan een hoofd dat door de hand des Heeren gekroond is en dat zijn soevereine macht aan God zelf ontleent en daarom voor zijn regering aan de allerhoogste Koning verantwoording schuldig is.

Deze rechtsorde was een doorn in 't oog van de opstandelingen; zij wilden dit fundament omverstoten, niet beseffend, dat, wanneer het fundament het begeeft, het gehele gebouw van het nationale leven aan het wankelen raakt. Deze gedachtengang ligt voor de hand. We zien het immers overal om ons heen. Als de greep van de overheid op het leven verslapt, als de revolutie meer en meer aanhang krijgt, raakt het huis van de natie verdeeld. En welke ernstige gevolgen zijn daarvan te duchten ? De politieke veranderingen hebben zedelijke gevolgen. Alle vreze Gods, gerechtigheid en billijkheid — die als fundamenten van de natie mogen gelden — worden omgekeerd. Men zoekt de onschuldigen uit te roeien en de schuldigen de hand boven het hoofd te houden. Geheel het leven komt op zijn kop te staan ! Revolutie betekent dan ook naar de grondbetekenis van het woord: omkering van zaken.

In onze tijd zijn de aanslagen op de fundamenten niet meer te tellen. Een geest van ontbinding en agressie waart door de wereld en... de kerk. Ook onder ons volk is dat allerwegen op te merken. Er zijn stromingen in het openbare leven, die het gemunt hebben op de anarchie — de totale regeringsloosheid. Week in week uit kunt ge daarvan in de dagbladen lezen. Weliswaar betreft het hier maar een klein deel van ons volk, maar de invloed dit dit deel uitoefent is veel groter. Gevoelige geesten worden erdoor besmet en welke heilloze gevolgen dit heeft — de toekomst zal het Ieren! Toonaangevende lieden verliezen de voorzichtigheid in hun beleid uit het oog en de naam van ons koningshuis wordt erdoor gesmaad. En voorzover we zien naar de moderne levenstoon — oude levenspatronen, die eeuwenlang golden worden verlaten, we beminnen het experiment, de proefneming, de overgang. Maar of er nieuwe normen voor de oude in de plaats komen ? Het mag in ernst worden betwijfeld. Zeker, alle eeuwen door is er een tijd van overgang en gisting geweest. De wilde verwarring onzer dagen zal wel eens plaats maken voor rustiger tijden. Temidden van de hitte van de strijd zijn de wegen voor de toekomst nog niet helder te zien. Maar een wijs opmerker zei eens: 'Het overgangstijdperk duurt wel heel erg lang. Zou de mens wel ooit volwassen worden ? '

Fundamenten wankelen, verschuiven en verdwijnen. Ook in de kerk. Dat is enerzijds niet erg. Alle eeuwen door is de kerk in beweging. Op haar pelgrimstocht door de wereld moet ze telkens op kritische wijze zich tegenover de werkelijkheid om haar heen bezinnen. Dat houdt haar levend en fris. Ze wordt erdoor op het Woord geworpen. Maar het wordt erger, wanneer we nu menen dat er niets meer van het oude deugt. Degenen, die menen dat alles nieuw moet zijn om de huidige mens aan te spreken, heeft het mis. Vlot zijn is wel de mode van de dag, maar de mens wordt niet aangesproken door het eigentijdse allereerst.

Het Eeuwige Woord behoeft hij om zichzelf te zien, zoals God hem ziet. De oude leer, het oude pad, trekt een toenemend gehoor. De oude waarheid heeft nog altijd kracht genoeg om te overtuigen. De praktijk alom bewijst het.

Het is anders wel om benauwd te worden, wanneer we overal 't gekraak horen. De fundamenten van het leven, die eeuwenlang voor onaantastbaar golden, worden nu door het zware houweel aangetast en de stenen vallen rondom. Rome, Reformatie, oecumene, trouw aan de belijdenis, jeugdproblemen, huwelijkszeden, uitlegging van Gods Woord, liturgische vernieuwingen, verhouding tot de overheid, dynastie; de splinters vliegen u om de oren. Vernieuwingen, aanpasssing, medemenselijkheid, eigentijdse beleving, wie niet meedoet is uit de tijd. Hij hoort in het museum. Wég met de christenen uit het ijstijdperk ! Bevroren schepselen uit een oude tijd, goed om vergeten te worden.

Wat heeft de rechtvaardige bedreven ? Liever juister vertaald: wat moet de rechtvaardige doen, nu de slopers bezig zijn ? Vluchten, zeggen zijn vrienden. Als een vogel heenzweven naar 't gebergte, omdat er toch geen keren aan is. Dat is de raad van het vlees. Er niets mee te maken willen hebben. De schare, die de wet niet kent, laten voor wat ze is. Hoogmoedig er tegenover gaan staan. Afzondering in vroom gepeins. Het is waar: in een tijd van omwenteling kan de vrome niets uitrichten. Maar het geloof spreekt uit Davids mond: Niet vluchten, maar standhouden en op de Heere betrouwen. In deze benauwde tijd vindt David in God zijn toevlucht. Er is een God in de hemel, die de goddelozen haat. Zijn oordeel over hen in vuur en zwavel is gewis. Kwaaddoeners hebben op geen blijvend succes te rekenen. Een wereld zonder God, een leven zonder God en Zijn Woord - hoe groots ook - erft geen zegen. Alle pogingen de wereld en de kerk te veranderen door techniek en organisatie alléén, het is ten dode gedoemd. Het enige middel, dat baat brengt is 'n terugkeer naar het Woord.

De zegepraal zal aan de rechtvaardige zijn, want de Heere heeft de rechtvaardigen lief en zij zullen Zijn aangezicht aanschouwen. De wereld ontvangt hoop in een toekeer naar God. En de kerk ? Zij moet naar de Schrift terug. Bestuurlijk en persoonlijk. Wat een vermaning ! We zoeken het in kunst-en vliegwerk, we zoeken het in de hoogte en de diepte, in modernismen zus of zo — maar het ligt vlakbij...

Het leven, de kracht en de vernieuwing zijn uit het Woord alleen. En dat is vlak bij ons. Laat allen u dan maar uitlachen. Tot de Wete en tot de getuigenis. Wie naar dit Woord niet spreekt, hij heeft geen dageraad !

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen