‘Terug naar echte opdracht’

Tegen het einde van hun verblijf in Afrika waren er veel dingen die ze nog wilden bespreken en doordenken. Het predikantenechtpaar Kommers – nu in Lelystad – schreef het een en ander op, wat uiteindelijk in de uitgave Zending zonder franje resulteerde. Ds. Kommers leverde het leeuwendeel, zijn echtgenote schreef de hoofdstukken die het gezinsleven raken. Het resultaat van hun verblijf in Kenia in de jaren tachtig en in Mozambique tussen 2000 en 2006.

‘We willen jonge mensen die uitgaan in de zending bemoedigen en de gemeenten hier in Nederland oproepen tot meer gebed voor de zending. Onze directe betrokkenheid bij de zending, de vele ontmoetingen en gesprekken met christenen die wij de afgelopen jaren in Afrika gehad hebben en ook voortgaande studie hebben ons denken over zending gevormd en op diverse punten bijgesteld. Wat je meemaakt in de zending, is moeilijk over te brengen op mensen voor wie Afrika letterlijk en figuurlijk ver weg is. Dat merkten we bij onze terugkeer uit Kenia in 1987 en sinds we terug zijn uit Mozambique, nu anderhalf jaar, hebben we die ervaring weer.’

Niet romantisch
De titel Zending zonder franje hebben de auteurs niet zelf bedacht. Het is een idee van de Artiosredactie. Ds. Kommers: ‘Een schot in de roos, denken wij. Wij hebben geprobeerd om de werkelijkheid van het zendingsgebeuren te beschrijven, althans zoals wij deze gezien hebben in Afrika.
Wij willen de lezer deelgenoot maken van de vreugde die je in dit werk ondervindt, ook dat de aanvechting je in dit werk niet bespaard blijft en om dan in de gegeven omstandigheden blind te varen op het Woord van God. Dat zijn voor mijn vrouw en mij zaken geweest die elke dag gespeeld hebben.
Er is onder ons veel onbegrip over zending. Velen zien het als een groot avontuur, anderen vinden je moedig wanneer je weggaat. Maar de bijbelse opdracht, de gehoorzaamheid aan het Woord en de trouw van God hebben in het gesprek over zending nauwelijks een plaats. Het is helemaal niet romantisch, daarvoor zijn de tegenkrachten van de boze om het evangelie te verhinderen te werkelijk en te groot. De realiteit op het zendingsveld is dikwijls weerbarstig en dat hebben wij geprobeerd te verwoorden.
Of dit gelukt is? We hebben aan het begin van het boek al gezegd dat het ook een persoonlijk document is. Wij houden van Afrika en van de mensen daar. Het raakt ons diep wanneer wij zien dat christenen vanuit het Westen dikwijls nog altijd menen het beter te weten dan Afrikaners en denken de christenen daar te kunnen bevoogden.’

Miljoenen
De opdracht om de volken het evangelie te verkondigen blijft staan en geldt ook voor vandaag, zegt ds. Kommers. ‘In de grote steden van deze wereld wonen miljoenen mensen die nooit van Jezus horen. In grote gebieden in Afrika, Azië en in veel delen in het Midden-Oosten is het licht van het evangelie (nog) niet doorgedrongen. Ook is de weerstand tegen het evangelie nu, aan het begin van de 21e eeuw, groter dan honderd jaar geleden.’
De opdracht van Christus om zendeling te zijn is niet om in de prullenbak gegooid te worden. Niet allen kunnen daadwerkelijk naar Azië, Afrika of Latijns-Amerika, de anderen hier dienen een gebedsfront te vormen om de evangelieverkondiging in deze wereld biddend te begeleiden. De christenen in Afrika geven ons in dezen dikwijls zulke mooie voorbeelden.’

In hoeverre vormen culturele verschillen een obstakel?
‘Kerken in Afrika die ontstaan zijn uit het zendingswerk van de traditionele kerken uit Europa en Amerika, hebben in veel gevallen onze patronen overgenomen. De zendingsbetrokkenheid binnen deze kerken is vandaag zeer gering. Grote delen van Afrika worden door die kerken niet geëvangeliseerd. Onafhankelijke kerken springen daarop in. Kerken ontstaan uit zendingswerk van geloofszendingen zien meer de noodzaak van evangelisatie. Het mooie is dat zendelingen gestuurd door geloofszendingen in samenwerking met de kerken daar, toch zelfstandig met het zendingswerk doorgaan.’

‘Hier ben ik’
‘Ik denk dat zendingsorganisaties in het Westen weer terug moeten gaan naar de eigenlijke zendingsopdracht en in een dienende houding met de broeders en zusters in andere werelddelen gestalte geven aan de opdracht van Christus.’

Hoe komt het dat het zendingsvuur in veel gemeenten in Nederland maar een klein vlammetje is?
‘Waar levend geloof is, is zendingsliefde. Organisaties kunnen gemeenten niet zendingsbewust maken. Zij kunnen wel aangeven waar het aan schort in de gemeenten, maar de Heilige Geest is het Die de liefde tot God in het hart geeft en daaruit komt de liefde, de passie voor de naaste, dichtbij en ver weg voor hen die nog zonder God leven.
Wij denken bij meeleven nog te veel in termen van geld geven en projecten die wij ergens overzee opzetten. Maar het is eerst: ‘Heere, hier ben ik …’ Heeft de Heere ons hart, dan heeft Hij ook ons geld, onze projecten en onze plannen. Mij bekruipt vaak de angst dat wij hier in het Westen – allemaal goed bedoeld overigens – onszelf toch nog wat beter vinden dan de mensen en de kerken daar in Afrika en dat wij ze wel eens een handje zullen helpen. Is er nog de compassie met hen die dichtbij en ver weg zonder Christus verloren gaan? Hoe wij dit veranderen? Wij veranderen het niet, maar als we meer krediet hebben op God, meer geloof dat Hij het doet en daarbij ons mensen gebruikt als Zijn instrumenten, dan mogen wij van God grote dingen verwachten.’

Computerprogramma’s
U bent kritisch over de projectmatige aanpak van zendingsorganisaties. Wat is daar mis mee?
‘In de zending gaat het om de ontmoeting met mensen in de situatie waarin ze wonen. Het gebeurt steeds minder dat zendingsmensen met de lokale bevolking meelopen, naast hen gaan zitten, met hen gaan eten, met hen spreken in hun eigen taal.
Geestelijke processen kun je niet in computerprogramma’s opsluiten. Projectmatig denken is denken in een vastgestelde tijd, in een zekere volgorde, met een bepaald budget en waarbij het gaat om te scoren. In de zending ga je op weg naar de mensen en ben je met de mensen onderweg. Met de een loop je één mijl op, met de ander twee of meer. De Heilige Geest bepaalt tijd, werkwijze en het te volgen traject. Projectmatig denken is typisch iets voor ons westerlingen. De Afrikaner kan daar weinig mee. Zij zitten heel anders in elkaar en wij moeten niet proberen hen onze methodes op te dringen. Daarom is ook de uitkomst van onze mooie, uitgewerkte projecten, uitgedacht achter onze bureaus, zo anders als wij beoogden.
De wijze waarop wij vanuit het Westen onze partnerkerken overzee behandelen, komt mij veel te bevoogdend over. Jonge kerken worden daardoor belemmerd hun eigen zendingsopdracht te zien en uit te voeren. Zending heeft te maken met de lankmoedigheid van God. Wij zullen met de mensen een weg, soms een heel lange weg dienen te gaan. Bij projectmatige aanpak ligt ook het gevaar van versnippering om de hoek. Wanneer wij belijden: ‘Ik geloof de gemeenschap de heiligen’, dan is het leven onder en met de mensen een eerste voorwaarde.’

Was u uiteindelijk liever via geloofszending dan kerkelijke zending uitgezonden geweest?
‘Wij hebben ons altijd prima thuisgevoeld bij de kerkelijke zending. Al vanaf de leeftijd van vijf jaar lopen mijn vrouw en ik op de zendingsdag in Driebergen rond. Zowel in Kenia als ook in Mozambique hebben wij gewerkt met de kerken waarmee de GZB officieel contacten onderhoudt.’

Donoren
‘Maar ondertussen kijk je ook eens wat om je heen en kom je erachter dat zendingsorganisaties die een ander uitgangspunt hebben dan het onze, ook prachtig werk doen en heel direct gericht zijn op de evangelisatie van hen die Jezus niet kennen. Het zendingsprincipe van Hudson Taylor, grondlegger van de China Inland Mission (nu OMF, Overseas Missionary Fellowship), spreekt ons erg aan, omdat Taylor altijd de verheerlijking van God, het vertrouwen op God en het gebed voorop stelde. In Afrika gaat de AIM (Africa Inland Mission) van hetzelfde principe uit. Daarmee willen wij niet zeggen dat dit bij kerkelijke zendingsorganisaties ontbreekt.
De kerk in Afrika ziet onze zendingsinstanties (helaas) als donoren, die geld beschikbaar stellen, en niet – zoals de bedoeling is – als partners in mission. Kerken in Afrika die ruim honderd jaar geleden zijn ontstaan door zendingswerk van kerken uit het Westen, hebben de neiging zelf ook wat te verstarren in hun eigen wereld en zien niet meer de opdracht die ze hebben om het evangelie uit te dragen. In ons boek hebben wij het een wat naast het ander gezet en een keuze voor het een of het ander is voor ons niet zo belangrijk. Ook is het heel gemakkelijk de negatieve en positieve aspecten van beide te benoemen. Daar gaat het hier nu niet direct om. Laten we wel wezen, kerkelijke zending en geloofszending hebben dezelfde intenties. Het evangelie doorgeven. Vertel het de wereld (!), maar methodisch gaan de wegen wat uit elkaar. Mooi is het dat regelmatig onze GZB met geloofszendingen overeenkomsten heeft, waarbij gezamenlijk zendingsmensen worden uitgezonden. Onze dochter en schoonzoon (Marieke en Jaap den Butter) zijn een aantal jaren geleden op die wijze uitgezonden naar Azië en zelfs zeer recent nog is in samenwerking met OMF een uitzending geweest. Prachtig toch.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen