RONDOM DE LEESTAFEL

MUSSERT, door dr. P. H. Ritter Jr. 2e druk. WIJNKOOP, door dr. P. H. Ritter Jr. Uitgave: Hollandia-Drukkerij, Baarn.
Twee sprekende portretten : de strakke kop van Mussert, de diep gegroefde kop van Wijnkoop. Zóó komen deze keurige boekjes op ons aan. En dan de stylist dr. Ritter, die ons van die twee mannen uitvoerig vertelt, 't Is alsof we bij Wijnkoop, Pretoriusplein, drie hoog achter, Amsterdam-Oost, op bezoek zijn en we worden strakvriendelijk ontvangen in de werkkamer van Mussert. Wij hebben genoten van de gesprekken, want dr. Ritter heeft z'n eigenaardige spreekwijze en schrijft ook als iemand, die zichzelf is, maar de gesprekken met Mussert en Wijnkoop, door hem gereleveerd en zijn uitvoerige beschouwing, waarin niets ons opgedrongen wordt, hebben ons buitengewoon geïnteresseerd. We kunnen ieder aanraden deze twee mooie boekjes te lezen, ook al prijst Wijnkoop Rusland als een ideaal land ! Arme kerel — een Jood zonder Abrahams God, met helaas! vele geestverwanten van 't zelfde soort.
Van het boekje over Mussert reeds de 2de druk. verscheeen

BEKNOPTE BIJBELSCHE AARDRIJKS­KUNDE
voor Gymnasia, H.B.S. en Kweekscholen, door dr. A. van Deursen en G. Meima. Uitgave: J. B. Wolters, Groningen.
Dit is een oude bekende, maar geen afgeleefde. Springlevend, gezond en frisch, is deze 5de druk. Geen wonder dat velen dit boekje gebruiken. En dat zal niet minder worden, waar deze nieuwe uitgave veel verbeterd is en o.a. aangevuld met citaten, toelichtingen, enz. Voor het examen Schoolraad is dit boekje geknipt, onmisbaar. Voor catechisatie, school, vereeniging, hartelijk aanbevolen.

KERSTBOEKJES. Uitgave: J. M. Bredée's Boekhandel, Rotterdam.
De firma Bredée is de eerste, die met haar Kerstboekjes voor uitdeeling op Zondagsscholen enz. komt. We maken van deze nieuwe zending 1934 dan ook maar dadelijk melding, al hebben we de boekjes alleen maar gezien van buiten en van binnen, doch nog niet gelezen. De zending, die uit boekjes bestaat, ziet er keurig uit. Het zijn alle fraai gebonden boekjes van 157 tot 44 bladz., allen stevig gebonden en met plaatjes of groote illustraties (Wending b, v, ) voorzien, wat onze kinderen zeker goed zal aanstaan. Van de nieuwe boekjes zijn er die als „prijswinners" (er was een prijsvraag voor nieuwe boekjes uitgeschreven) worden aangediend. Zoo is „de Waterreus" een buitengewoon mooi verhaal, door D e Rover geschreven ; „Wending", een fijn meisjesboek, door Gina van Weden; verder „Dolf" en „Van Rie-te-piet en Jan-ne-man" door de bekende schrijfster mevr, Menkes— Van der Spiegel, en „Een zacht antwoord", door J. Ernst, Ook „Dolf" en „Van twee kindertjes en één konijntje", „Herman van Dalen" en „Liefde wint" zien er zéér aantrekkelijk uit. En alles is zéér laag in prijs.
Hoofden van Zondagsscholen kunnen bij inlevering van een bon een ex. van „Kerstklokken 1934" aanvragen ; 't kost dan slechts 35 cent en men kan dan zelf oordeelen — wat altijd 't verstandigst is, om goed voorbereid z'n bestellingen te doen. Een catalogus is voorhanden.

OP EIGEN BEENEN door Bert Bakker. Uitgave G. F. Callenbach. Nijkerk.
Koopt dat boek maar. Wij hadden gelegenheid het rustig te lezen en het hield ons vast van 't begin tot het eind. Wat een prachtig jongensboek is dat. Dat is uitnemende lectuur voor jong — èn oud, voor kinderen — èn ouders, voor jongens — èn meisjes-! Zeer hartelijk aanbevolen !

HERRIE LET door Nel van der Vlis. Uitgave G. F. Callenbach. Nijkerk.
Wie een mooi „meisjesboek hebben wij kan hier terecht. Voor cadeautje uitnemend geschikt, bij verjaardag of straks als Sint Nicolaas komt !
Fijn beschreven zijn de personen, waarvan Let de hoofdpersoon is. Daarbij is het boek aardig geïllustreerd. En, hoewel in alle opzichten prachtig uitgegeven, buitengewoon goedkoop. Wat wil men nog meer ? Het was ons aangenaam dit nieuwe boek van de jonge schrijfster Nel van der Vlis, die ons niet onbekend is, te lezen en we geven er gaarne een hartelijke aanbeveling voor.

FILIPPUS KALENDER. Uitgave van het traktaatgenootschap Filippus. Uitgevers J. B. V. d. Brink en Co. Zutphen.
Deze bekende christelijke scheurkalender is de eerste die ons ter bespreking wordt toegezonden. Alles ziet er keurig uit: schild en blok. De inhoud is, zooals we van Filippus mogen verwachten. Een goede huisvriend. Hartelijk aanbevolen. Dat er dagelijks een zegen van mag uitgaan in vele gezinnen. We hebben het noodig, dat we leven van het brood dat uit den hemel nederdaalt! Ook het premieboek is een aanbeveling te meer.

ONZE SCHOLEN EN HET GEROEP OM NIEUWE SCHOOLTYPEN door H. J. van Wijlen. Uitgave H. Veenman en Zonen. Wageningen.
Op de laatste jaarvergadering van de bekende Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs heeft de heer van Wijlen van Rotterdam deze belangwekkende rede gehouden over onze scholen en het geroep om nieuwe schooltypen. De schrijver heeft deze rede nu uitgewerkt en met aanteekeningen voorzien en de Uitgever Veenman te Wageningen zorgde voor een mooi boekje, dat verdient door alle onderwijzers en allen die verder belangstellen in ons schoolleven gelezen te worden. Hier worden vele goede dingen gezegd, op zeer onderhoudende manier, door een man die in den dienst van ons christelijk onderwijs is vergrijsd en onze Scholen met den Bijbel zoo hartelijk lief heeft.

SCHOOLATLAS VOOR BIJBELSCHE GE­SCHIEDENIS door dr. A. van Deursen. Uitgave J. B. Wolters. Groningen.
Volgens een geheel nieuwe methode is deze Atlas, die alle Bijbellezers en allen die uit den Bijbel vertellen zich moeten aanschaffen, door dr. van Deursen bewerkt. Tot de nieuwste tijden is zij bijgewerkt: zoo geeft b.v. kaart15b de resultaten van de nieuwste opgravingen ; hier is nu ook aangegeven waar de beek Krith is geweest, wat men tot nu toe nog niet wist. Kaart 15a geeft Palestina in den tegenwoordigen vorm (spoorwegen staan er echter niet op, hoewel ze er toch. zijn). Deze Atlas geeft nu alles wat maar denkbaar is en zóó duidelijk en overzichtelijk, dat hier het volmaakte zoowat bereikt is. De voorbereiding voor dit werk is er dan ook naar geweest. En de prijs is buitengewoon laag wat het koopen van deze Atlas zéér zal vergemakkelijken, zoowel voor de Scholen, als voor onze Vereenigingen en ook voor huiselijk gebruik. We moesten ook in onze gezinnen deze Atlas gaan gebruiken ; wat zou dat onze Bijbelkennis zeer, zéér kunnen verrijken. Waarbij ook de Catechisatie niet over 't hoofd gezien moet worden. ledere leerling een bijbel en iedere leerling (of samen) een Atlas ! Dat zou mooi werk zijn !

RECHT TOT WERKSTAKING ? door A. Schüder. Uitgave : J. H. Kok, Kampen.
1934. Recht tot werkstaking — met een vraagteeken. Achter dat vraagteeken zet de schrijver telkens weer een nieuw vraagteeken. En zoo komen er, al schrijvende, zooveel vraagteekens te staan, dat het recht tot werkstaking tot op den bodem toe afgetakeld wordt. Er wordt onderscheid gemaakt tusschen onrechtmatige en rechtmatige werkstakingen (een onderscheiding, die ook wel gemaakt wordt bij den oorlog), maar de rechtmatige moeten dan nog beperkt blijven tot zeer bijzondere gevallen. De door God op de hand gezette arbeid mag met werkstaking slechts onderbroken worden, indien Gods ordinantiën ons daartoe dwingen. En dat maakt, dat we met dat gevaarlijk wapen, dat met het wapen van revolutie en oorlog kan worden vergeleken, heel, héél voorzichtig moeten zijn.
De heer Schüder (naar we meenen te weten, is de schrijver een broer van prof. Schüder) maakt er zich niet met een „Jantje-van-Leiden" af. Zijn betoog, in. deze lijvige brochure, is zéér gedocumenteerd. Men zal goed doen dit belangrijke geschrift ernstig te lezen — het onderwerp verdient het, vooral nu in onze dagen, dat we ons zoo goed mogelijk op de hoogte stellen, juist als we als Christenen willen leven en handelen. Breed opgezet is dit geschrift, principieel en practisch, zoodat men alle verhoudingen besproken vindt en zakelijk toelichting en voorlichting krijgt. Een reeks van vooraanstaande sociaal voelende Christenen van vroeger en nu worden besproken en beschouwingen van hen meegedeeld. Men kan hier te gast!

DE DOGMATISCHE BETEEKENIS DER „AFSCHEIDING", door prof. dr. K. Schilder, hoogleeraar aan de „Theol. School van de Geref. Kerken in Nederland" te Kampen. Uitgave: J. H. Kok, Kampen.
Deze rede is den 20sten Juni 1934, ter herdenking van de Afscheiding, in de Groote Aula der Theologische School te Kampen gehouden en per radio uitgezonden. Het was. mee om te laten uitkomen, dat de Gereformeerde Kerken leven „uit dezelfde belijdenis, waarvoor de vaders der Afscheiding hun zwaren, maar door God gezegenden strijd gestreden hebben" en daarom was prof. Schilder „de hoogleeraar in de dogmatiek en aanverwante vakken", de aangewezen man.
De rede begint met het conflict te Geneve (1584), waarbij Arminius, een gesubsidieerde student uit Amsterdam, betrokken is, die, tegen prof. Galesius optredend, partij kiest tegen de toen gangbare leer en de belijdenis op den achtergrond wil dringen, onder opheffing van de leus, dat als eenige norm in geloofszaken de bijbel moest gelden. Arminius moest de wijk nemen naar Bazel, maar keerde daarna weer naar Geneve terug. In Amsterdam informeert men dan hoe het met Arminius staat, men vertrouwt het niet. Wat te meer belangrijk is, omdat Arminius beloofd had als predikant de gemeente te Amsterdam te zullen dienen, als hij klaar was met z'n studie aan buitenlandsche Universiteiten. Precies 250 jaren na dat Amsterdamsche onderzoek naar de gevoelens van Arminius, die onder verdenking kwam, ging er een brief van ds. Dermout, hofprediker van Z.M. den Koning der Nederlanden, predikant te 's-Gravenhage en secretaris der Synode, naar ds. Hendrik de Cock te Ulrum, die intusschen reeds voor twee jaar geschorst was, omdat hij onder verdenking stond van de synodale heeren en hun vrienden. 1584 : Arminius, die later de grootste vijand van de Dordtsche leerregels was, staat onder verdenking van Amsterdam. 1834 : De Cock, die naar de Dordtsche leerregels teruggreep, staat onder verdenking van de Haagsche Synode ! Ulrum, „de kort te voren nog zooveel beter gestelde gemeente", moest „onder Gods zegen en hulp" „door den dienst van een anderen Leeraar gered worden ! enz. 't Ging om „eendracht en rust." Men voelde „dat het om Dordrecht" ging, hoewel men dat verzweeg. Men wist dat het de oude strijd was van Arminius en Gomarus — uit Den Haag briefde de Fransche gezant dat over aan het Ministerie te Parijs! De leidende personen in Kerk en Staat alhier hebben dat óók geweten : het was het Calvinisme tegenover het Remonstrantisme. Er was „dogmatische herleving" en dat haalde „een streep door de fusieplannen van de Regeertiig", die alle Kerken wilde doen ineensmelten, met eén geloof boven geloofsverdeeldheid enz. Typisch, dat men bijv. de Formulieren van Eenigheid altijd „menschenwerk" noemde, maar de Gezangen niet. Men mocht niet den Catechismus preeken, althans liefst niet, maar de nieuwere wetenschap was een geliefd onderwerp, enz.
Deze rede van prof. Schilder loont zeker de moeite gelezen te worden (zie vooral blz. 36—40). Ook de 40 blz. aanteekeningen (met kleine letter) zijn de bestudeering overwaard.
Typisch is, dat b.v. het „Afscheidingsnummer" van het bekende tijdschrift „Onder Eigen Vaandel" (zie noot - 76) „wetenschappelijk-lichtvaardig" genoemd wordt.

DE EENIGE TROOST. Preeken over den Heidelbergschen Catechismus, door dr. H. A. van Andel te Solo. Uitgave : T. Wever, Franeker.
De Catechismus is onder ons volk nog geliefd. Het Gereformeerde volk in en buiten de Her­ vormde Kerk houdt van den Catechismus. Dat is èn voor onze geloofsleer én voor ons geloofsleven van de grootste beteekenis. Daarom zouden we het ten zeerste betreuren, indien de Catechismuspreeken in onbruik raakten. Aan een duidelijke behandeling van dat leer-en troostboekje hebben we behoefte ; en de Catechismus geeft zoo prachtig gelegenheid om het leven van alle kanten in Gods huis te bespreken, met het oog op de jongeren en op de ouderen ; in het belang van ons persoonlijk-en van ons gemeenschapsleven ; voor gezin, school, maatschappij en Staat, niet het minst in het belang van en met het oog op het kerkelijk leven. Maar dan moeten de Catechismuspreeken ook werkelijk in het midden van het leven staan.
Over het boek dat voor ons ligt verheugen we ons. Ten eerste omdat het een verhandeling van den Catechismus geeft. Dat hebben we noodig. Ten tweede omdat het korte, klare, duidelijke, mooie preeken zijn, die niet vervelen. Ten derde omdat het geestelijk leven tot z'n recht komt en het wereldleven wordt behandeld. Ten vierde, omdat de schrijver dr. Van Andel is, die ons reeds zooveel goeds gaf. Ten vijfde omdat het Indische preeken zijn, bewijs, dat ook Indië meeleeft en deelt in vele voorrechten. Ten zesde omdat Nederland en Indië hier elkander de hand reiken.
Het boek dat voor ons ligt is het eerste Deel en behandelt Zondag 1—22, waarover de preeken handelen. Het tweede Deel dat van Zondag 23—52 zal gaan, verschijnt D.V. het volgend jaar.
Wij hopen hartelijk, dat deze mooie uitgave voorspoedig zal gaan en deze Catechismuspreeken vooral in onze moeilijke dagen rijk gezegend mogen worden.
De Uitgever geeft goed verzorgd werk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen