STAAT EN MAATSCHAPPIJ
IN NIEUWE KLEEDIJ
De Sociaal-Democraten hebben op het Paaschcongres der partij hun oude plunje afgelegd en zich van een nieuwe, meer moderne, kleedij voorzien.
Was tot dusverre voor de Sociaal-democratie het Socialisme het einddoel der beweging en het middel daartoe de demnocratie, thans zal dit anders worden en is de democratie van middel tot beginsel en doel gepromoveerd.
Het internationale Socialisme werd vervangen door een nationale legale democratie.
In hoeverre deze frontverandering der Socialisten gemeend en oprecht is, zal de toekomst moeten leeren; vooralsnog hebben wij, gezien de revolutionaire gezindheid der Sociaal-Democraten, niet veel vertrouwen in de ommezwaai der partij. En dit te meer niet, omdat de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij meer dan eenige andere politieke groep een opportunistisch karakter draagt, dat wil zeggen een richting voorstaat, die handelt naar de eischen van het oogenblik en er naar streeft iedere omstandigheid ten voordeele van de partij aan te wenden.
Wat nu tot de wijziging in omstandigheden en verhoudingen bij de Sociaal-Democraten aanleiding gaf, is vrij duidelijk uit de debatten, die op het Paaschcongres gehouden werden, gebleken.
De Sociaal-Democraten meenen, dat de tijd binnenkort komt, dat de partij geroepen zal v/orden aan de vorming van een Kabinet deel te nemen.
De voorzitter der Sociaal-Democratische Kamerfractie, Ir. Albarda, zeide dit op het congres in deze woorden : „Wij zijn in omstandigheden gekomen, ook in Nederland, dat de arbeiders-klasse een zoo gewichtige plaats inneemt in het politieke en maatschappelijke leven, dat deelneming van de partij aan de regeering niet als iets abnormaals, maar als iets volkomen normaals en natuurlijks moet worden beschouwd".
Zooals van zelf spreekt, zijn de Sociaal-Democraten met hun 23 Tweede Kamerleden alleen niet bij machte om. de regeerings-verantwoordelijkheid op zich te nemen, daarvoor behoeven zij de medewerking van nog andere politieke partijen. En omdat zij meenen met de Roomsch-Katholieken een meerderbeidskabinet te kunnen samenstellen met een democratisch regeeringsprogram is bijzonder op deze partij hun aandacht gevestigd.
Maar willen de Sociaal-Democraten meit de Roomsch-Katholieken kunnen optrekken, dan begrijpen eerstgenoemden heel goed, dat het noodig zal zijn — en daarmede houdt de wijziging in de begdnselpolitiek verband — dat de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij zich niet als revolutionaire groep aandient, doch zich in nationale richting en in volksgemeenschappelijken zin heeft te verruimen.
Uit dien hoofde deed het congres dan ook de stap om zich te beraden over het vraagstuk der landsverdediging en over dat der ontwapening. Het sprak zijn twijfel uit of het bestaande programpunt, waarin voor de eenzijdige nationale ontwapening gekozen wordt, wel behouden kan blijven. Een commissie zal daartoe het congres moeten voorlichten en zal met een zoodanige spoed moeten werken, dat haar rapport tijdig inkomt, opdat het behandeld kan worden voor het verkiezingsprogram wordt samengesteld.
Het is daarom, te verwachten, dat de tijd. spoedig voor de Socialisten voorbij zal zijn, van „geen man en geen cent" voor de defensie.
De wind was daarbij het congres gunstig. Immers de ommezwaai die de Sociaal-Democraten maakten, zoo ten aanzien van de landsverdediging en van de ontwapening als b.v. ten opzichte van hun houding tegenover het volkslied, en de nationale vlag, behoefden hen niet in opspraak te brengen, nu de frontverandering kon gemotiveerd worden met te verwijzen naar de wijzigingen in de omstandigheden benevens de nationale en internationale ontwikkeling op staatkundig en economisch gebied, die op de gedragingen van de partij van invloed, waren.
Hoe moeilijk de Sociaal-Democraten zich intusschen in hun nieuwe kleedij thuis gevoelen, bleek nog op het congres, waar de symbolen van den internationalen klassenstrijd nog altijd gevoerd werden en het roede dundoek — naar de bladen berichtten — langs de wanden van de congreszaal prijkte. Eveneens had het „Wilhelmus" nog altijd plaats te maken voor de „Internationale".
Doch de nieuwe kleedij heeft zich langzamerhand naar het lichaam te voegen. Maar daarvoor is nog een vol jaar, wanneer de Kamerverkiezingen zullen plaats hebben, beschikbaar.
De zaak, waarom het ten slotte voor de Sociaal Democraten eenig en alleen gaat, is zich zoodanig in de nieuwe kleedij te wennen, dat de partij het volgend jaar bij de Roomsch-Katholieken een goed figuur maakt.
Gelukt dit, dan zullen de Sociaal Democraten zich daarin verheugen, maar niet alleen deze, maar ook andere politieke groepen zullen zich alsdan in de nieuwe coalitie verblijden.
Doch daarover een volgende keer.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 april 1936
De Waarheidsvriend | 10 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 april 1936
De Waarheidsvriend | 10 Pagina's