de 'drie van Breda en de 'Drie van Golgotha

Nu de felste hitte van de discussie, waarin plots niet zijn vertegenwoordigers alleen, maar het hele Nederlandse volk verwikkeld raakte, er wat af is, willen we in ons blad aan enkele aspecten van de kwestie aandacht schenken, die overeenstemmen met het bijzonder gericht en opiniërend karakter van dit orgaan. Het is dus allerminst de bedoeling om de hele zaak weer op te rakelen. We hadden wellicht allemaal onze opvattingen over de 'drie van Breda' en we hebben die, wie weet, met de nodige emotie verdedigd. Fundamentele bijbelse begrippen waren aan de orde. Berouw, Gods en onze barmhartigheid, 's Heeren gerechtigheid en het goddelijk recht. De vraag naar de positie en de toekomst van Israël was duidelijk in geding en de taak van de Overheid naar luid van de 'belijdenis: 'tot straf van de bozen en bescherming der vromen' kwam naar voren. Die aanduidingen: bozen en vromen kennen uiteraard modulaties.

Ds. Wiersma verzucht in 'Woord en Dienst' (11 maart 1972) dat er een afgevaardigde mocht opstaan, die, zonder angst voor de kiezers (ietwat een insinuatie en een vraagstuk waar heel wat meer aan verbonden is, want morgen luidt weer de klacht dat de kiezers zich helemaal niet vertegenwoordigd gevoelen) op een niet fundamentalistische wijze de Bijbel hanteert en evenmin zou spreken vanuit een vage evangelische inspiratie. Ds. Wiersma weet dan meteen wat er met vermijding van deze beide klippen uit moet komen. Wat is echter niet fundamentalistisch maar fundamenteel gebruik van de Schrift? Is dat niet dat we ons rekenschap geven van de hierboven genoemde fundamentele begrippen?

We hebben intussen als natie ervaren, dat voor velen de barre oorlog in de bittere herinneringen voortleeft als op de dag van gister. Oude tegenstellingen bleken niet verstorven. Ook satanische gevoelens van haat werden ontketend.

Het was verleidelijk voor de prediker om de lijdenspreek actueel in te zetten met enkele beschouwingen over de 'Drie van Breda' om, vervolgens, overeenkomstig het recept: Oog omhoog, hier beneden is het niet, zich te concentreren op (geformuleerd naar de spraak van de dag) de Drie van Golgotha. Een geslaagde vlucht van de werkelijkheid naar de waarheid? Het ligt de gemeente wel om de vragen en dingen van de dag ver beneden zich te laten om zich, naar ze menen, puur geestelijk op te stellen. Laten we ons niet te zeer en te intens bekommeren om vele dingen. Per saldo is één ding nodig. Over de Drie van Golgotha kunnen we veel te berde brengen. Me dunkt de centrale punten, die we noodzakelijk moeten kennen om getroost te leven en te sterven. Daar niet van. Hoe overtuigend duidelijk blijkt dat er twee wegen zijn. Reeds tekent zich af, hoe de Redder, 'Die zich om onzentwille voor het gericht Gods gesteld heeft, welhaast als Rechter verschijnen zal, want ongeacht het historische 'in werkelijkheid', zien we een schaap ter rechterhand en een bok ter linkerhand. Wel en wee op Golgotha. Hoe ontstellend wanneer we spottend en verblind de eeuwigheid ingaan. Dat is het indrukwekkend vermaan, dat van Golgotha uitgaat. Doch aanschouw tot niet te bevroeden troost, dat er een weg naar behoud zich ontsluit op het dodelijkst ogenblik. Een weg van boete, berouw en bekering. Een weg van diep besef van eigen schuld en strafwaardigheid ten overstaan van Christus' rechtvaardig onrechtvaardig begrepen zijn in het oordeel. Ik bedoel dat Hij met zijn volkomen rechtvaardigheid en gerechtigheid onderworpen is aan de strafexecutie en dat Hij volkomen ten onrechte door aanklacht, vonnis en heengeleiding daarin is gebracht. Het wonder van de verkiezing wordt onthuld: barmhartig doordien Hij deze trekt en rechtvaardig doordien Hij de ander laat. Diepten vertonen zich op Golgotha, wanneer we aandachtig letten op de Drie. Tenslotte zien we van de Drie niemand dan Jezus alleen. Zo behoort het. Hij een vloek om Zijn gemeente met zegeningen te vervullen, vooral de grootste zegen: de kennis van Wet en Evangelie. In zegen gaan we huiswaarts.

Tot zover gaat het goed. Maar de Heere wil ons niet wegnemen uit het leven. Ook niet bij tijd en wijle onder de prediking. om ons dan stuurloos weer te laten rondzwalken in de maatschappij vol verwarring en onrecht. We zouden willen blijven op Golgotha en onze tabernakel daar opslaan zolang we op aarde zijn. We moeten echter het leven in. In bewaring genomen door het Woord Gods. In de kracht Gods bewaard door het geloof tot de zaligheid. Wanneer we dan het leven van elke dag weer ingaan, komen we de drie van Breda en consorten tegen. Ik zeg: consorten en ik bedoel daarmee allerlei mensen en toestanden, waarmee we te maken hebben, waarmee we geplaagd worden.

Golgotha echter heeft beloften en in die beloften opgesloten richtlijnen en gedragswijzen evengoed voor dit leven.

Ik zal eens een enkel punt aanroeren. Wanneer Jacobus ertoe komt om de zuivere en onbevlekte Godsdienst te omschrijven veronderstellen we dat we zullen horen hoe de harten der gelovigen een verre vlucht nemen en hemelhoog uitstijgen boven het aards gewemel in mystieke eenwording met de Allerhoogste. Het klinkt haast banaal, in elk geval vlak en enigszins onwillig beluisteren we het, wanneer de apostel de zuivere en onbevlekte dienst van God definieert als wezen en weduwen bezoeken in hun verdrukking.

Hebben we als gemeente dicht genoeg gestaan en geleefd bij de wezen en weduwen van de voorbijgeraasde oorlog? Wat weet een mens, die niet geleden heeft? Op die manier bewaren we ons onbesmet van de wereld. Wij zeggen wel eens in onze betweterigheid, dat we onvermijdelijk vuile handen moeten maken. Gods Woord oordeelt een beetje anders. Niets ontsmet als gerechtigheid in het leed van verdrukten. De prediker moet immer erop bedacht zijn, dat de Hogepriester niet gebeden heeft, dat de discipelen uit de wereld zouden weggenomen worden, maar dat ze in de wereld zouden bewaard blijven. Hij moet niet direct een conservatieif, maar wel een conserverend woord spreken. De wederbarende prediking schept barmhartige Samaritanen, die niet om de nood heen kunnen en ook niet eronder door en tenslotte er ook niet overheen. Want de Barmhartige aan het kruis geeft meer dan dit éne, of liever Hij geeft in het éne veel. Hij zeide immers: Zoon, zie uw moeder en van die ure nam haar de discipel in zijn huis. Golgotha heeft implicaties voor hel en hemel en voor huis, hier en heden. Dat is allemaal in het bedoelde begrepen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen