Boekbespreking

Dr. D. Nauta, Pierre Viret – medestander van Calvijn, In leven en werk geschetst, Kampen, 1988, fraai en stevig gebondenn, 123 blz., prijs ƒ 27,50.
Ter gelegenheid van zijn negentigste (!) verjaardag bood professor D. Nauta ons een beknopte, maar toch zeer zorgvuldige en doorwrochte studie aan over Pierre Viret (1511-11571). Het heeft altijd weer iets fascinerends om te worden meegenomen door die boeiende, veelbewogen spiltijd van de Reformatie. En niet alleen de biografieën van de allergrootsten zijn indrukwekkend en inspirerend, die van de kerkedienaars die wat in hun schaduw leefden zijn het niet minder. In eerder stadium verrijkte Nauta ons met een overzichtelijke levensbeschrijving van Farel. Op soortgelijke wijze wijdde deze kerkhistoricus nu zijn aandacht aan Viret, die door Beza als derde in de rij naast Calvijn en Farel wordt gesteld en door hem in deze trits van pastores de meest zachtzinnige wordt genoemd, en als een man van geleerdheid, welsprekendheid en fijnbesnaardheid wordt geroemd.
Beza heeft hem, zo blijkt constant uit Nauta's boek, raak getypeerd. Een zin, karakteristiek voor Viret: 'Ik wil liever volgen de weg van christelijke bescheidenheid en gematigheid dan die van geweld en extreme gestrengheid'. Pierre Viret behoort tot de reformatoren die vooral in Frans-Zwitserland hebben gewerkt, de enige die uit dat deel van Zwitserland ook zelf afkomstig was. Een man die zeer verwant was aan Calvijn en nauw met hem heeft samengewerkt. Hoewel lange perioden van zijn leven uiterst zwak van gezondheid en niet zelden diep miskend en verguisd, heeft hij een werkkracht aan de dag gelegd die aan het onwaarschijnlijke grenst. Mannen zoals hij waren bezeten mensen in de gunstigste zin van het woord: doorgloeid van roepingsbesef doorgeurd van de liefde tot Christus. Diens Woord, werk en kerk. Ik kan er niet aan denken in dit bestek zijn levensgang te schetsen. Nauta deed dat consciëntieus. Ik volsta met te melden wat mij voor alles opviel In deze studie.
Ten eerste de al aangeduide zelfwegcijfering met het oog op de zaak des Heeren, in het geloofsbesef, niet méér maar ook niet minder te zijn dan instrument in Gods hand.
Ten tweede, een soberheid (die sterk aan Calvijn doet denken) wanneer het gaat over eigen geestelijke ervaring. Viret schrijft over zijn eigen bekering: 'Ofschoon ik niet veel weet en nauwelijks wat doorgemaakt heb, kan ik toch niet ontkennen dat de Heere, Die door Zijn genade en ontferming mij opgetrokken heeft (…) tot de kennis der waarheid, mij heeft doen ervaren dingen waarmee ik mijn armelijke broeder van dienst kan zijn'!
Ten derde ziet men opnieuw bevestigd dat de Reformatie in zekere zin een 'jeugdbeweging' is geweest. Evenals vele anderen werd ook deze reformator op buitengewoon jonge leeftijd door God geworven in Zijn dienst. Viret was 20 jaar, toen hij de loopbaan betrad. En wat had hij voor zijn 30ste al niet her en der betekend tot opbouw van de kerk!
Ten vierde, hoe ook Viret was vervuld van de hartstocht om zielen te winnen. Toen hij zich geroepen wist naar Lausanne te gaan – een bolwerk van verzet! – en daar gearriveerd was, begon hij zonder mankeren op straat en in taveernen het Evangelie uit te dragen!
Ten vijfde, hoe karakters een rol spelen, of liever: hoe schoon het is dat bij God zowel mensen met een steil karakter als mensen van een inschikkelijke aard inzetbaar blijken.
Ten zesde, hoe de Reformatie in lijden en verdrukking is geboren. Het zegel dat Viret voerde, luidt: Veritas vulnere viret (de waarheid is krachtig door slagen)! Het leven van de hervormer van Lausanne, die overigens ook allerhande andere plaatsen aandeed, is hier een doorlopend getuigenis van!
A. de Reuver

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen