Het lidmaatschap van de Gereformeerde Bond

Nu de buitengewone ledenvergadering van de Gereformeerde Bond achter ons ligt, is het goed nog eens expliciet aandacht te geven aan de kwestie van het lidmaatschap. Omdat het om een buitengewone ledenvergadering ging werden ook alleen leden toegelaten. Voor het geval bijvoorbeeld een stemming zou zijn gehouden moest duidelijk zijn dat alleen leden aan zo'n stemming zouden deelnemen. Op de reguliere jaarvergaderingen wordt in feite over zaken nooit gestemd. Voor het stemmen bij de bestuursverkiezing hebben afgevaardigden de geloofsbrieven van hun afdeling bij zich, op grond waarvan ze gemachtigd zijn mede voor de leden van die afdeling te stemmen.
Ondanks het feit, dat reeds meerdere malen over het lidmaatschap is gepubliceerd, bleken ook nu weer mensen, ook predikanten, van overtuiging te zijn, dat ze lid waren, terwijl dat niet het geval was. Mensen hebben zich alsnog als lid gemeld om zo de buitengewone ledenvergadering te kunnen bijwonen. Toen bleek, dat dit geen consequenties meer kon hebben voor het bezoeken van de vergadering, bleek dat een deel louter met het oog op de vergadering zich als lid aanmeldde. Anderen gaven zich blijvend op als lid, omdat ze beseften dat ze altijd verzuimd hadden zich aan te melden.

Bondsgemeenten?
Het is een hardnekkig misverstand te menen dat men lid is van de Gereformeerde Bond als men behoort tot een zogeheten 'gereformeerde bondsgemeente'. Bondsgemeenten bestaan niet. De Gereformeerde Bond is de kerk niet. Alle gemeenten zijn hervormde gemeenten. De bearbeiding van de onderscheiden gemeenten verschilt echter qua identiteit waardoor men is gaan spreken van middenorthodoxe, vrijzinnige, confessionele en hervormd gereformeerde of gereformeerde bondsgemeenten. Elke hervormde gemeente, van welke modaliteit ook, kent drie typen leden: doopleden, belijdende leden en geboorteleden.
De Gereformeerde Bond is, evenals de Confessionele Vereniging en de Vereniging van Vrijzinnige Hervormden, een vereniging binnen de kerk en telt als zodanig (ongeveer tienduizend) verenigingsleden. Men is derhalve nog geen lid van de Gereformeerde Bond wanneer men tot een 'bondsgemeente' behoort. Hoe zou dat ook kunnen? Gemeenten veranderen soms van modaliteit. Er zijn vloeiende overgangen tussen modaliteiten. Modaliteiten hebben ook geen plaats in de kerkorde.

Het zal duidelijk zijn dat men zich voor het lidmaatschap van de Gereformeerde Bond apart dient aan te melden. Zowel mannen als vrouwen kunnen lid zijn en hebben actief en passief stemrecht. Men is ook niet automatisch lid van de Gereformeerde Bond wanneer men geabonneerd is op de Waarheidsvriend. De contributie voor het lidmaatschap bedraagt ƒ 15,– per jaar, de abonnementsprijs voor de Waarheidsvriend bedraagt ƒ 40,75 per halfjaar. Maar bovendien, er zijn ook abonnees, die het blad uit belangstelling lezen zonder tot de Gereformeerde Bond te (willen) behoren.

Vereniging
De Gereformeerde Bond is een vereniging met statuten.
De volledige naam luidt 'Gereformeerde Bond tot verbreiding en verdediging van de Waarheid in de Nederlandse Hervormde (Geref.) Kerk. In 1909 werd deze naam gekozen nadat vanaf 1906 tot 1909 de naam was geweest 'Gereformeerde Bond tot vrijmaking van de Hervormde Kerk'. 'Vrijmaking' hield in, dat de kerk moest worden vrijgemaakt van de Regelementenbundel van Koning Willem I, haar in 1816 wederrechtelijk opgelegd. De naamswijziging in 1909 betekende dat de Gereformeerde Bond plaats en roeping wist binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en het beginsel van afscheiding afwees.
In het grondslagartikel wordt gezegd, dat de Gereformeerde Bond overeenkomstig de Heilige Schrift en de gereformeerde belijdenis wil arbeiden tot verbreiding en verdediging van de 'Gereformeerde Waarheid' in de Hervormde Kerk, 'om mede daardoor te komen tot oprichting van de Hervormde Kerk uit haar diepe val, tot wederverkrijging van haar plaats in het midden van ons volk, haar vanouds door de Heere gewezen'. Daarom heeft de Gereformeerde Bond (als vereniging) de hele kerk op het oog in al haar gemeenten.

Zo kent de Gereformeerde Bond als landelijke vereniging leden. Ze hebben stemrecht op de jaarvergadering van de landelijke vereniging en binnen de plaatselijke afdelingen. Personen, die tot andere kerken behoren, kunnen toetreden als gastlid. Zij delen in alle rechten en plichten van de gewone leden maar hebben geen stemrecht.

Afdelingen
De Gereformeerde Bond kent in totaal ongeveer negentig plaatselijke of regionale afdelingen. Wie lid is van een plaatselijke afdeling is daarmee ook lid van de landelijke vereniging en omgekeerd. Meestal zijn afdelingen gevormd in (gemengde) gemeenten, waar hervormd gereformeerden in een minderheidspositie verkeerden. Daar is vaak gearbeid om ter plaatse de hervormd gereformeerde prediking, c. q een hervormd gereformeerde wijkgemeente te verkrijgen. Soms is dit laatste gerealiseerd via de weg van een (niet-ambtelijke) evangelisatie als noodoplossing. Voor het beleggen van zondagse samenkomsten (in evangelisatiediensten) is echter goedkeuring van het hoofdbestuur vereist.

Meer en meer is er de laatste tientallen jaren naar gestreefd om tot regionale afdelingen te komen. Zo werden regionale afdelingen gevormd in Groningen/Drenthe, Friesland, Zeeuws-Vlaanderen. In regionale afdelingen kan het kerkelijk streven van de Gereformeerde Bond breder tot uitdrukking worden gebracht.
In hervormd gereformeerde gemeenten dient een plaatselijke afdeling er slechts toe bij te dragen, dat de hervormd gereformeerde identiteit kerkelijk wordt ondersteund en gediend. Daartoe worden bijeenkomsten belegd over kerkelijke of geestelijke themata. Een afdeling is niet geroepen te doen wat 'des kerkenraads' is.

Besturen van plaatselijke en regionale afdelingen hebben tijdens de jaarlijkse ledenvergadering in mei volmacht om voor hun leden te stemmen, voor elke tien leden één stem.

Middelen
De Gereformeerde Bond geeft aan haar doelstelling gestalte door het uitbrengen van een orgaan, de Waarheidsvriend. Dat orgaan is het eigendom van de Gereformeerde Bond. Verder wordt materiaal uitgegeven tot toerusting van de gemeenten inzake de kerkelijke en geestelijke vragen, die zich voordoen. Daartoe worden ook vergaderingen voor ambtsdragers en andere belangstellenden belegd.
De Gereformeerde Bond steunt ook (al vanaf de heroprichting in 1909) studenten in de theologie voor de bekostiging van hun studie, wanneer ze daartoe zelf niet (geheel) in staat zijn. Ook heeft de Gereformeerde Bond leerstoelen aan de theologische faculteiten in Leiden en Utrecht.

Bestand
Het ledenbestand van de Gereformeerde Bond wordt beheerd door de ledenadministratie, die gevestigd is op het bureau van de Gereformeerde Bond. De leden ontvangen in mei een acceptgirokaart voor het betalen van de contributie. Bij nalatigheid in de betaling volgt in november een herinnering. Wanneer leden twee jaar lang niet aan hun financiële verplichtingen hebben voldaan, worden zij uitgeschreven nadat ze daarvan bericht hebben ontvangen.
De besturen van de afdelingen ontvangen jaarlijks aan het begin van het jaar een uitdraai van de ledenlijst, zoals die bij de ledenadministratie beschikbaar is, met het verzoek de benodigde mutaties aan te brengen. Geschiedt dit niet – en helaas blijven sommige besturen in gebreke – dan is duidelijk dat mutaties geen plaats krijgen in het ledenbestand. Dat gaf helaas in enkele gevallen bij de recente buitengewone ledenvergadering complicaties.

Oproep
Het lidmaatschap van de Gereformeerde Bond is dus een zaak van vrije keuze, zowel voor predikanten als voor leden van de gemeente. Niemand is automatisch lid.
Het Adresboekje van de Gereformeerde Bond bevat de adressen van alle afdelingen. Wat de gemeenten betreft, deze zijn als hervormd gereformeerde gemeenten (geen 'bondsgemeenten') in het boekje opgenomen. In verreweg de meeste gevallen – niet in alle – betekent dat, dat de predikant lid is van de Gereformeerde Bond. Komt in een gemeente een predikant, die geen lid is van de Gereformeerde Bond maar wel tot de hervormd gereformeerde modaliteit gerekend wordt, dan blijft de gemeente als zodanig in het Adresboekje voorkomen. Dit boekje is echter geen predikant-ledenregister. In totaal komen ongeveer 475 hervormd gereformeerde (wijk)gemeenten in het boekje voor, omvattende ongeveer 450.000 hervormden met daarbij nog een vijftigtal minderheidsgroeperingen.

De laatste weken hebben velen zich als lid aangemeld, die zich eerder niet hadden gerealiseerd, dat ze geen lid waren. Wellicht – hopelijk – heeft deze uiteenzetting tot gevolg dat ook anderen zich als lid aanmelden. Binnenkort zal daartoe ook weer een aanmeldingsfolder in de Waarheidsvriend worden ingelegd.

v. d. G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen