GRETSKE „DE FREULE”

Met toestemming van den Uitgever J. H. Kok, Kampen
„Ja ; zij loopt zoo gebogen, en haar gelaat is indertijd door de pokken geschonden."
„Maar met een hart van goud" — viel de dokter in. „Zie, wij hadden het straks over het geloof, en dat alle menschen zoo boos en bedorven zijn, maar onder degenen, van wie ik zoo zou willen zeggen dat dit niet geldt, behoort Gretske ook ik ken haar van haver tot gort en een heel stuk van haar leven heb ik meegemaakt, maar zoo ergens, dan komt bij deze vrouw openbaar, dat er toch óók nog wel iets goeds door den mensch kan worden voortgebracht."
Hier werd de belangstelling der familie algemeen, vooral omdat de dokter met zulk een warmte deze woorden sprak.
„Is het dan zóó iets bijzonders ? " — vroeg mevrouw nieuwsgierig.
„In mijn oog wel. U wéét wat op Lombok huist. Welnu, daar past dat mensch niet. Ter onzaliger ure hebben de Armvoogden haar daar onderdak gebracht, omdat men verlegen met haar was en zij niet meer kon dienen, maar van het eerste oogenblik af aan was zij daar niet op haar plaats. Dat heeft men daar ook wel gevoeld, en vandaar dat men haar den bijnaam van „de freule" gaf. Wat die stakkerd niet heeft moeten verduren van , dat schuim, dat daar bijeen hokt, komt niet zoo precies, maar het wonderlijkste van alles is, dat zij niettegenstaande dat, zoo langzamerhand daar een overwicht verkrijgt, door de manier van haar optreden. Spreken doet zij niet veel, maar haar daden zeggen des te meer. Eenigen tijd geleden heeft zij daar in een kermiswagen het sterven van een jonge zigeunervrouw verlicht, en nu is zij bezig haar buurvrouw bij te staan, die met de anderen nooit nagelaten heeft haar 't leven zoo zuur mogelijk te maken."
„Komt zij ook in de kerk, man ? " — vroeg mevrouw.
„Neen ; maar ik geloof mij niet te vergissen wanneer ik beweer, dat deze levensopenbaring zeer nauw verband houdt met een innige vroomheid, zooals die méér bij eenvoudige zielen gevonden kan worden, " — zei dominé.
„Maar het is toch niet in orde dunkt mij, dat zoo'n vrouw dan niet met de gemeente óp gaat. Mij dunkt, daar heeft elk, die godsdienstig wil zijn toch ook behoefte aan, — vervolgde de predikantsvrouw met verhoogde gelaatskleur, omdat zij onder het uitspreken dezer woorden gevoelde, dat er nog iemand in den kring was, die zich dit woord kon aantrekken.
„De omstandigheden kunnen verschillen, " was het antwoord. „Wat het precies is, dat haar weerhoudt, weet ik niet, en eerlijk gezegd, ik heb daar ook nooit met haar over gesproken." Uit den toon waarop dit woord gesproken werd, klonk echter ook nog iets anders, 't Was alsof de prediker plotseling zich bewust werd, in verzuim te zijn. Ach, de velerlei arbeid, welke wél uit het herderlijk werk voortvloeide, maar toch niet rechtstreeks tot de zielen sprak, was oorzaak, dat zooveel ongedaan bleef, wat noodig verricht moest worden. En de gemeente, die altijd maar méér vroeg, besefte niet hoe daardoor de noodige tijd voor de zielszorg wel eens ontbrak, of in elk geval de aandacht van deze werd afgeleid. „Gaat u dan zulke schaapjes van de kudde niet bezoeken ? " — vroeg dokter, niet geheel zonder ironie. Hij zelf werd immers ook al dag in dag uit geroepen in alle mogelijke krotten, niet zelden voor nog veel onaangenamer werk dan de dominé.
„’k Moet eerlijk bekennen, nog nooit bij Gretske te zijn geweest en eigenlijk op die heele buurt een onbekende te zijn. 't Komt ook al omdat wij soort menschen daar gewoonlijk niet begeerd worden, maar dat neemt niet weg, dat ik daar wel eens een bezoek had kunnen brengen. Vooral bij zoo één die zich in zulk een omgeving vrijwel verlaten moet gevoelen."
„Ik vind dat zulke menschen dan zelf eerst hunne belangstelling moeten toonen, " viel mevrouw ter verdediging in. „Je kunt ten slotte toch ook niet elk na loopen en bént geen slaaf van het publiek."
„Neen, maar wél de herder van de kudde ; 't is nu maar de vraag of de schapen eerst bij hem moeten komen, of dat hij de schapen moet opzoeken !"
„Is zij lidmate van de Kerk? "
„Neen, maar wel gedoopt."
„Ik zou zeggen, — viel de dokter in — zij hoeren bij elkaar, de herder en de kudde, en daarom is het moeilijk te zeggen hoever deze dingen gaan. Bij beiden is wel eens verzuim, want alle menschenwerk is onvolkomen. Ik heb in de drukte ook wel eens een patiënt vergeten, en ik weet ook wel dat alle drankjes en poeders die ik voorschrijf, lang niet komen waar zij wezen moeten, omdat de menschen het beter meenen te weten dan de dokter, of liever een kwakzalver naloopen en ondertusschen hém voor een mogelijke nooddeur gebruiken. Maar men moet dan maar weer over dat alles heen, om te dóen alsof men het niet merkt, en ondertusschen zijn plicht vervullen."
„U hebt gelijk dokter, en ik ga eens naar Lombok."
„Maar man, het is zoo'n rare buurt; wat woont daar niet, en wie weet of men je daar wel verlangt ? "
„In elk geval heb ik dan het mijne gedaan om toenadering te krijgen, en een goed woord vindt allicht een goede plaats."
„’t Zal u niet afvallen. Menigmaal vindt men bij die soort menschen méér hartelijkheid en vooral méér oprechtheid, dan in kringen waar de beschaving de oppervlakte mooi gepolijst heeft, maar om daardoor dikwijls te verbergen wat daaronder ligt."
„’t Is mogelijk; in elk geval, 't zijn óók menschen, geschapen voor de eeuwigheid.”
(Wordt vervolgd).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen