Boekbesprekingen

P. Vermaat:
De apostelen in beeld. Dwalen door verhalen.
Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer; 160 blz.; € 19,50.
Nadat vorig jaar van ds. Vermaat het boek Met de apostelen onderweg verscheen, ligt nu zijn tweede boek over de apostelen op tafel. Veel door hem verzamelde informatie uit de geschiedenis, de kunst, de kerkelijke traditie en de Bijbel zelf over de apostelen is hierin verwerkt.
Zo bracht hij niet meditatief, maar informerend veel over hen in beeld. Want voor hem bevat het leven van de apostelen, dat soms verborgen bleef, toch ook via kunst in de kerk der eeuwen en in de apocriefe en canonieke verhalen een rijke bron van inspiratie. Toen de boekdrukkunst nog niet was uitgevonden, waren allerlei beeldvormende voorstellingen in omloop gebracht. Vaak verrassend, soms ook misleidend en onbetrouwbaar. De beeldenstorm van 1566 heeft niet kunnen verhinderen dat die verhalen en beeldvorming bleven voortbestaan. Wie bij voorbeeld de beroemde Goudse glazen in de grote of St. Janskerk te Gouda eens bewonderde, weet dat de afbeeldingen van de apostelen daarin geen hindernis zijn bij de mondelinge verkondiging. Hoezeer het geloof onder en door de prediking van het Woord wordt gewerkt en versterkt, het blijft interessant en boeiend ook te zien en te ervaren hoe in de eerste eeuwen die geloofsoverdracht via beelden en schilderijen gestalte heeft gekregen. Ds. Vermaat bekent daartoe ook zelf te zijn gestimuleerd. Zodoende laat hij ons profiteren van de door hem waargenomen kunstwerken van de apostelen die vervaardigd zijn door Leonardo da Vinci, Michel Angelo, Rembrandt en door Thorvaldsen. Andere beroemde kunstenaars zoals bijvoorbeeld Carvaggio, Mattthias Grünewald, Marc Chagall en J.S. Bach brengt hij nauwelijks onder de aandacht. De apostelen worden paginagroot aan het begin van hun beschrijving via een foto van een kunstwerk afgebeeld. Daarna volgt informatie over hun naam, afkomst, in omloop zijnde verhalen, of betrouwbare feiten.
Ik heb bij tweede lezing de structuur en bedoeling beter begrepen en ervan genoten. En ik kan mij voorstellen dat mensen die een time-out nodig hebben, geholpen kunnen worden met dit vademecum. De ondertitel is veelzeggend, Dwalen door verhalen. Dat kan ontspannend zijn, zo heerlijk als op een heldere dag weer eens de Goudse glazen te bewonderen.
Toch is het een eigensoortig boekje geworden. Het is geen reisgids. Ik mis daarvoor een index op de apostelnamen met daarbij de plaats waar de afbeeldingen te bewonderen zijn. Zo zou dit handformaat handzamer zijn geworden. Als liefhebber van grote albums over cultuur en kunst zou ik ook over de apostelen een album willen doorkijken, met grotere afbeeldingen en nog uitgebreidere informatie. Daarin zou ik graag eenduidig over de apostelen geschreven willen zien met betrekking tot hun gebeente (zie bij Bartholomeüs) en niet over hun botten (zie bij Andreas) of over hun ossuarium (zie Jakobus minor). Mijn liefde voor de apostelen is intussen wel weer gegroeid. Daar dank ik de schrijver voor.

J.H. Gijsbertsen, Voorthuizen

Gijs Lammerts van Bueren:
De kerk redt het niet zonder Israël. Israël in de Romeinenbrief.
Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer; 111 blz.; € 9,90.
De titel van dit fris ogende boekje lijkt in de verte op Zonder Israël niet volgroeid waarin dr. H. Vreekamp de ontwikkeling in het hervormde denken over Israël na de Tweede Wereldoorlog beschreef. Ds. Gijs Lammerts van Bueren vraagt geen aandacht voor de geschiedenis, zijn brochure – opnieuw en uitgebreid uitgegeven – schetst de plaats van Israël in de brief van Paulus aan de Romeinen. De auteur is directeur van de Near East Ministry (Voorthuizen), een organisatie die dienstbaar wil zijn 'door de verzoening in Jezus Messias aan Jood en Arabier'.
Door middel van zijn bijbelstudie wil de schrijver duidelijk maken dat Jezus Christus niet los verkrijgbaar is van het Joodse volk en dat de kerk door Paulus wordt aangeduid als de wilde takken die geënt zijn op de edele olijfboom Israël.
De helft van het boekje wordt gevormd door een bespreking van passages uit Romeinen. In vijf uitweidingen voor de geïnteresseerde lezer slaat Lammerts van Bueren een brug naar de praktijk: in hoeverre moet er aan Jodenzending worden gedaan wanneer Paulus het evangelie verkondigt als reddende kracht voor in de eerste plaats Joden? Op welke manier kunnen wij de verbondenheid met Israël gestalte geven?
De auteur schrijft voor met name evangelische lezers. Dat maakt zijn verwerping van vervangingstheologie en zijn pleidooi voor het meer lezen van het Oude Testament spannend. Lammerts van Bueren vult zending in door ‘getuigenis’. En dat laatste blijkt vooral een diaconaal karakter te hebben (met sympathie voor Nes Ammim). Welke theologische motieven er tegen zending onder Joden kunnen worden ingebracht, komt minder uit de verf. Vanuit het in Christus’ naam aangedane leed aan Joden benadrukt de auteur een houding van deemoed en bescheidenheid. Hij aarzelt niet de gezaghebbende evangelical John Stott een vervangingstheoloog te noemen. Dat hij dit ook doet bij dr. Bernhard Reitsma, vind ik onbegrijpelijk. Niettemin, Lammerts van Bueren heeft een sympathieke brochure geschreven die Israël op de evangelische agenda plaatst.

G. van Meijeren, Dirksland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen