De engelen zijn er weer

Wat zijn engelen?
We lezen vele malen van engelen in de bijbel, zowel in het O.T. als in het N.T. Het woord 'engel' betekent bode of boodschapper, een engel is een boodschapper van God. Ze nemen in de heilsgeschiedenis een bijzondere plaats in. Engelen zijn 'gedienstige geesten, uitgezonden tot dienst dergenen die de zaligheid beërven zullen' (Hebr. 1:14), ze prijzen God (Jes. 6 : 3; Luk. 2 : 13), er is blijdschap bij de engelen over één zondaar die zich bekeert (Luk. 15 : 10), ze zijn er bij de aankondiging van Jezus' geboorte, met kerstfeest, met pasen, bij Jezus' hemelvaart, ze zullen er weer zijn als Jezus wederkomt...
Toch nemen ze in het geloofsleven maar een geringe plaats in. Wie denkt er aan engelen? Wat moeten we ons bij engelen voorstellen? Verschijnen ze nòg, in de wereld van ons mensen? Of hebben ze sinds de afsluiting van de kanon voor ons geen betekenis meer?

Geloof aan engelen
Het geloof aan engelen is er altijd geweest. In de r. kath. kerk nam de engelenverering een bijzondere plaats in: Engelen zouden ons aansporen tot het doen van goede werken en onze voorspraak zijn in het uur van onze dood. In de protestantse kerken kregen ze een minder grote plaats. De Ned. Geloofsbelijdenis zegt in artikel 12: 'God heeft de engelen goed geschapen om zijn zendboden te zijn en zijn uitverkorenen te dienen; sommigen zijn van God afgevallen; dat zijn de duivelen en boze geesten, die alzo verdorven zijn, dat zij vijanden van God en van alle goeds zijn.'
In de 18e eeuw verdwenen onder invloed van het rationalisme de engelen uit het gezichtsveld. Weinig mensen geloofden meer aan geestelijke wezens. 'De hemel werd ontvolkt' (Abr. Kuyper), de engelen verdwenen uit de schilderkunst en beeldhouwkunst (bijv. van de orgels in de kerken).
In onze tijd komt echter het geloof aan engelen weer op. Mensen hebben engelenervaringen, er verschijnen boeken over engelen. Mensen hebben contact met de goddelijke wereld en geestelijke wezens. De engelen zijn in opmars.

Engel-ervaringen
'Ik heb altijd het gevoel van iemand naast mij die mij kracht geeft en mij leidt,' zegt iemand in een NCRV-uitzending. Een ander zegt: 'Ik had altijd twee engelen bij mij, bij de geboorte van ons zoontje is er één weggegaan.'
De vraag is of dat allemaal bijbels is. Gaat het geloof aan engelen samen met het geloof in God? Of gaat het alleen om een algemene religieuze ervaring, als een reactie op het materialisme en op onze vertechniseerde wereld? Wat is bijbels gezien de waarde van een religieuze ervaring? 'Ik geloof in een bestuurder, een iets of iemand, die je het beste kunt weergeven door drie letters: g-o-d,' zegt iemand, die regelmatig engel-ervaringen heeft.

Ze zijn er weer
De IKON-pastor, ds. Hans Stolp, schreef een boek over engelen: 'Nu de engelen zijn teruggekeerd'. Bijna dagelijks hoort ds. Hans Stolp verhalen van mensen, die een ontmoeting met een engel hadden. Iemand kreeg bijna een ongeluk, er waren gierende remmen en toen... een onzichtbare hand, die hem wegpinkte vlak voor de auto vandaan: een engel. Een vrouw is in grote wanhoop vanwege een slopende, ongeneeslijke ziekte. Plotseling zit er een engel naast haar, die haar hand pakt en haar troost. Een ander hoort een menselijke stem, die hardop een paar woorden tot haar zegt. Weer anderen hebben met engelen een blijvend contact. Kortom: de engelen zijn weer terug van weggeweest.
Ds. Hans Stolp kent ook zelf engel-ervaringen. Lange tijd verscheen hem steeds een engel, die zelfs haar naam aan hem bekend maakte: Rebecca. Rebecca deed hem allerlei onthullingen, die precies uitkwamen. Later verscheen hem regelmatig een engel in de gedaante van een oude grijze man. Nòg later verscheen hem steeds een lichtende gestalte.
We moeten weer oog krijgen voor de engelen, zegt ds. Hans Stolp, ze behoeden en begeleiden mensen. Soms alleen door een stem of door een ingeving of door een helder inzicht dat iemand ontvangt. 'Ik denk dat de vele ontmoetingen met een engel in onze tijd erop wijzen, dat de engelen het oorspronkelijke contact, dat voor de bijbelse wereld zo vanzelfsprekend was, weer willen herstellen. Ik kan niet anders, dan met een blijvende en diepe eerbied voor de engelen te leven.'

Bijbels?
De vraag is of wat ds. Stolp zegt hetzelfde is als wat de bijbel zegt van engelen. Is het niet griezelig een theologie over engelen te bouwen op de ervaringen van mensen? Zijn die ervaringen betrouwbaar? Hebben ze te maken met het geloof in God en met een waar geloof in Christus? Is een stem, een ingeving, een lichtende gestalte toe te schrijven aan een engel? Moeten veel ervaringen niet psychologisch verklaard worden?
De bijbel spreekt op veel plaatsen van engelen, maar ze krijgen nergens nadruk. Hebben de engelen in de bijbel niet te maken met de voortgaande openbaring in de heilshistorie? De nadruk in de bijbel valt op Gods heilshandelen met Israël en, nieuw-testamentisch, op Gods heilshandelen in Jezus Christus.

Strijd
Er is een strijd aan de gang tussen de goe­de engelen van God en de boze engelen, zegt ds. Hans Stolp. In die strijd zijn wij mensen betrokken. Daarom hebben we ook met de engelen te maken. We moeten zorgen, dat wij de kant van de goede engelen uitvallen. Dat gebeurt als wij een leven leiden in overgave en liefde. Dan beïnvloeden wij de goede engelen en de goede engelen beïnvloeden ons. En omgekeerd: als wij een egocentrisch leven leiden, gericht op onszelf, dan vervreemden de goede engelen van ons en komen we aan de kant te staan van de boze engelen. Zo is het mensenleven van beslissend belang voor de afloop van de grote strijd tussen de engelen van God en de boze engelen, de engelen van Lucifer.

Christus en Lucifer
Ds. Hans Stolp heeft een hele theologie van de engelen opgebouwd, waarbij men zich de ogen uitwrijft. Het hoofd van de gevallen engelen is Lucifer, oorspronkelijk door Christus geschapen. Hij kwam in opstand en viel van God af. Adam en Eva, oorspronkelijk ook engelen, kozen voor Lucifer. Maar God bleef aan zijn verloren kinderen denken. God zendt een engel naar de aarde, Mozes, die het kleine volkje Israël, dat God uit de volken afzonderde om een voorbeeld te zijn, uit Egypte leidde. Later zendt God weer een engel, Elia, die op aarde wordt gezonden als steeds meer koningen van Israël het contact met God helemaal verliezen. Tenslotte zendt God weer een engel, de Messias. Ook zijn voorloper, Johannes, is waarschijnlijk een engel, evenals Maria. De engel Gabriel vertelt Maria hoe de Messias als haar kind verwekt zal worden: een (niet 'de' zegt Hans Stolp) heilige geest, dus een engel, zal over haar komen en haar overschaduwen. Hoe kan een engel een kind verwekken bij Maria? Door met behulp van het lichaam van Jozef (terwijl Jozefs geest is uitgetreden) gemeenschap met Maria te hebben. Als de engel weer uit Jozefs lichaam is uitgetreden en Jozef weer in zijn lichaam is teruggekeerd, hoort hij wat er gebeurd is. Hij zelf wist van dat alles niets. 33 jaar later weet Lucifer gedaan te krijgen, dat de Messias gekruisigd wordt. Maar omdat Christus gehoorzaam is, overwint Hij. Aan het hoofd van het engelenleger trekt Hij na zijn dood naar het duistere rijk van Lucifer en bindt de strijd met hem aan (de nederdaling ter hel). Het leger van Christus wint en Christus bedingt als voorwaarde, dat Lucifer iedereen die naar het rijk van God wil teruggaan, de vrije doorgang moet geven. De hemelvaart van Christus betekent, dat er voortaan een ongebroken verbinding mogelijk is tussen de mensen en de goddelijke wereld.
Ds. Hans Stolp zegt: Wij leven in de tijd van het derde Testament. In het eerste Testament staat het volk Israël centraal. In het tweede Testament het reddingsplan van Christus. Het derde Testament is de tijd van de directe omgang met de goddelijke wereld en met de wereld van de engelen en de geesten. Dat is de tijd waarin wij nú leven. Daarom kunnen we zeggen, dat de engelen zijn teruggekeerd.

Blasfemisch
Ik kan niet anders dan wat ds. Hans Stolp schrijft over de verwekking van Christus blasfemisch, godslasterlijk noemen. En evenzo wat hij zegt over de Heilige Geest: met Pinksteren werd 'een' heilige geest uitgestort, zegt hij, en daar wordt heel eenvoudig een engel mee bedoeld. Pinksteren wil zeggen, dat er weer engel-ervaringen mogelijk zijn.
Wat Hans Stolp schrijft over engelen heeft m.i. weinig met de engelen uit de bijbel te maken. Hij komt ook tot een positieve waardering van het occulte. In de hang naar het occulte, inclusief de belangstelling voor programma's als het Zwarte gat, beluistert hij het groeiende verlangen van veel mensen naar contact met de goddelijke wereld. We moeten onze dwaze angst voor het occulte overwinnen en leren ons te openen voor de wereld van God.

De engelen zijn in opmars
Op zichzelf is het goed dat er weer belangstelling voor de wereld van de engelen is. Maar dat moet dan wel zijn bijbelse grond hebben. Ik vrees dat de belangstelling in onze tijd meer te maken heeft met mystiek en met de mystieke belangstelling van veel mensen voor de geestenwereld. En die heeft op zichzelf met het christendom weinig of niets te maken.
Zelfs meen ik dat we met engel-ervaringen moeten oppassen. Zéker, engelen kunnen ook nu ingrijpen in de wereld van ons mensen. Maar ze staan niet in het middelpunt. Als het gebeurt, gaat het niet om de engel-ervaring op zichzelf, maar wil het ons (dichter) brengen bij de dienst van God door het geloof in Jezus Christus.

Leven met de Schrift
Er is nog een tweede reden waarom we voor engelen-ervaringen moeten oppassen. Namelijk dat ze ons geloof zouden kunnen aftrekken van het leven met de Schrift. Mensen kunnen op engel-ervaringen gaan bouwen en er een grond voor hun geloof van maken. Het is beter door het geloof aan de Schriften te leven dan met engel-ervaringen. In de Schrift vinden we troost en bemoediging, onderwijzing en vermaning. Wat meer is: de Heilige Schrift wil ons wijs maken tot zaligheid door het geloof in Jezus Christus (2 Tim. 3:15).
Het is goed om te bedenken dat Jezus bij de verzoeking in de woestijn, als de duivel Hem wijst op de bewaring door de engelen, de duivel terugwijst naar de Schrift en zegt: Er is geschreven.
De ondertitel van het boek van ds. Hans Stolp is 'Een visie op geloof en leven vanuit de engelenwereld'. Zo'n visie is erg hachelijk. We hebben het meer andersom nodig: een visie op de engelenwereld vanuit het geloof der Schriften.

N.a.v. het boek van ds. Hans Stolp: 'Nu de engelen zijn teruggekeerd', ondertitel: 'Een visie op geloof en leven vanuit de engelenwereld' – Uitg. Ten Have, Baarn, 120 blz., ƒ 19,90.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen