STAAT EN MAATSCHAPPIJ

Wij noemden de vorige week als tweede onderdeel van het werkloozenvraagstuk, wat bij het groote werkloosheidsdebat in de Tweede Kamer op den voorgrond trad en dat daar toen in het juiste licht werd geplaatst, de plannen, die de Regeering zich voorstelt ten uitvoer te brengen om het euvel der werkloosheid op zoo krachtig mogelijke wijze te bestrijden.
Ten einde echter deze plannen in hun geheel te kunnen overzien, dient vooraf de vraag beantwoord te worden, wat in den laatsten tijd is gedaan geworden om de werkgelegenheid te stimuleeren (aan te moedigen).
Daarvoor valt te wijzen, zoowel op de directe-als op de indirecte voorzieningen, die getroffen zijn geworden.
Allereerst de indirecte voorzieningen.
Tot deze behooren het complex (samengesteld geheel) van handelspolitieke maatregelen, die ten behoeve van den export (uitvoer) genomen werden, waardoor is voorkomen geworden een catastrophe (algemeene ramp), die ongetwijfeld bij het nalaten dezer maatregelen, in het bijzonder de industrie en den landbouw zou hebben getroffen.
Het genoemde complex hield in voor den landbouw o.m. de landbouwcrisismaatregelen, welke niet alleen hebben gewerkt ten behoeve van de instandhouding van het agrarisch apparaat, maar ook een toeneming van de werkgelegenheid — naar schatting met eenige tienduizenden arbeiders — hebben veroorzaakt ; en voor de industrie : invoerverboden, verhooging der tarieven op den invoer van goederen uit het buitenland, contingenteeringen enz. ; alle maatregelen, die de bedrijven op het gebied van den landbouw en de nijverheid hebben gesteund.
En wat de directe maatregelen tot verruiming der werkgelegenheid aangaat, moeten worden genoemd de instelling van het Werkfonds, de werkverschaffingen en de voorzieningen door middel van openbare werken. Voor het Werkfonds werd sedert September 1936 in totaal een bedrag van 125 millioen beschikbaar gesteld ; voor de werkverschaffingen zijn de totale kosten per jaar op 45 millioen te stellen en voor openbare werken besteedde het Departement van Waterstaat in elk der jaren 1933 tot en met 1936 een bedrag per jaar, varieerend van rond 57 tot rond 62 millioen, de daartoe voor li937 aangevraagde gelden beliepen 80, 5 millioen en voor 1938 het bedrag van 103, 5 millioen gulden. Verder gaf het Departement van Defensie ten behoeve van aanschaffingen in het binnenland in de jaren 1936 en 1937 een bedrag uit van 31.6 millioen, welk cijfer naar schatting voor elk der jaren 1938 tot en met 1941 een bedrag zal beloopen van 75.5 millioen gulden. Bij deze bedragen komen dan nog die, welke door de gemeentelijke Overheid en de semi-officieele instellingen beschikbaar werden gesteld, zijnde gezamenlijk een bedrag van 96.5 millioen per jaar.
Wat de Overheid dus voor de directe bestrijding der werkloosheid in de laatste jaren deed, was niet gering.
Van welke gedachten gaat de Regeering nu uit bij het opstellen van haar plannen tot het verruimen der werkgelegenheid ?
Te dien aanzien stelt zij zich op het standpunt, dat de politiek der werkloosheidsbestrijding allereerst moet gericht zijn op het behoud en de uitbreiding der werkgelegenheid in het bedrijfsleven in zijn onderscheidene vertakkingen.
Dit standpunt is juist.
Deze werkloosheidsbestrijding is primair.
De verlevendiging van het normale bedrijfsleven kan toch alleen maar de oplossing van het probleem der werkloosheid brengen.
En naast de uitbreiding van de werkgelegenheid in het bedrijfsleven komt dan in de tweede plaats het middel der openbare werken. Want de bewering b.v. van de Sociaaldemocraten is niet juist, dat, wanneer men slechts het eene honderdtal millioenen na het andere honderdtal millioenen voor publieke werken uitgeeft, de koopkracht der bevolking zoo zal toenemen, dat daardoor ten slotte het werkloosheidsvraagstuk tot het verleden zal gaan behooren. Deze methode van bestrijding der werkloosheid loopt op een fiasco uit, wat ook in België is gebleken. De landsfinanciën worden er door geruïneerd.
Bovendien kan de politiek der werkloosheidsbestrijding door het laten uitvoeren van openbare werken eerst in de tweede plaats komen, omdat dit soort van werkverruiming maar een tijdelijk karakter draagt, want zijn de werken eenmaal tot stand gekomen, dan keert de werkloosheid weer terug.
Natuurlijk kan de openbare-werken politiek in het verlevendigingsproces van het bedrijfsleven wel een functie vervullen, doch daarmede raakt het verlevendigingsproces zelve niet op den achtergrond.
De uitbreiding der werkgelegenheid in het bedrijfsleven is noodzakelijk, en zooals wij reeds zeiden primair.
Op deze uitbreiding van het bedrijfsleven hopen wij de volgende week nader in te gaan.
 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen