Globaal bekeken

De heer R. Veenstra te Dantumawoude gaf een boekje uit met gegevens 'uit de archieven der Nederlandse Hervormde Gemeente van Dantumawoude'. Uit dit geschrift twee passages.

1641: 'op last van de Staten is een nieuwe kanselbijbel aangeschaft. (Vertaling 1637). Er is veel tegenstand onder de kerkeleden, die de vertaling nieuwmodisch vinden.'

Dantumawoude

'Thans steekt het Pausdom overal het hoofd op en zoekt zoo in het openbaar als voor al door de listige Jezuïten waar het kan, de goede zaak der Protestanten te benadeelen en alles in het werk te stellen om of door onderdrukking van kleine hier en daar verspreide Gemeenten door benadeeling van het tijdelijk bestaan veteraan de Hervormde Godsdienst gehechte ingezetenen of door aanbieding van vele voordelen bij de overgang tot den Roomschen Godsdienstzielen voor hunne leer te winnen, enzooweder onder het juk van domheid gewetensdwang en priesteroverheersing te brengen.

Worden wij nu door eene laaghartige karigheid teruggehouden om onze behoeftige geloofsgenoten bij te staan, o hoe ver zouden we dan beneden onze zoo edelmoedige Voorvaderen staan, beneden onze Duitse en Engelse broederen gedaald zijn! Hoe zouden wij aanleiding geven dat menigeen door de nood gedwongen de zegeningen der vrije Hervormde Godsdienst moest overgeven om zich de knellende banden des Pausdoms weder te laten aandoen.'

***

Elke Israëlganger weet hoe op vaak bizarre wijze de toerist wordt onthaald óp en herinnerd aan bijbelse namen. Om slechts een kleine greep te doen: kanawijn, heilige land lucht, jordaanwater, Petrusvis, Johannesvijgen, herberg van de barmhartige Samaritaan, herberg van de verzoeking, hemelvaartsgiften

***

Op 22 Augustus bestond de' Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen met de Bijbel te Staphorst' 100 jaar. Ter gelegenheid daarvan is een herdenkingsboek uitgegeven, getiteld 'Omzien en gedenken'. Voor de prijs van ƒ 15, — is dit interessante, goed uitgevoerde boek te verkrijgen bij:

Hier volgen twee aardige passages uit het boek.

Allereerst een gedetailleerde 'instructie van koster der Nederlandsche Hervormde Gemeente te Staphorst'.

Staphorst

'Art. 1. Het luiden van de klok één uur voor den aanvang en bij den aanvang van iedere Godsdienstoefening.

Art. 2. Het bewaren van de sleutels der Kerk en van het Leerlokaal, hem toevertrouwd, onder verplichting die aan rechthebbenden af te geven.

Art. 3. Het inschrijven van doopelingen en nieuwe lidmaten, uitgekomen en uitgaand Attestaties en huwelijksinzegeningen in het contra-doopboek, lidmaten-en trouwboek.

Art. 4. Het openen en sluiten van het hek en van de kerkdeuren vóór en na de Godsdienstoefeningen en het luchten van het kerkgebouw, door de week, bij geschikt en droog weder, door het inzetten van de hekken in de deuropening en 's avonds weer wegnemen daarvan.

Art. 5. Het zorgen voor water, in den winter voor lauw water, in het doopbekken bij iedere doopsbediening. Het doopbekken moet goed geschuurd worden.

Art. 6. Het aansteken en in orde houden der lampen als mede het zorgen voor het reinigen en poetsen der kronen. Bij diensten waar kunstlicht gebruikt wordt, is de koster verplicht na het eerste luiden, met het ontsteken der lampen te beginnen en het Kerkgebouw niet weer te verlaten.

Art. 7. Het zorgen voor goed en rein drinkwater op den predikstoel.

Art. 8. Het zorgen voor een warme stoof op de predikstoel, als de dienstdoende predikant zulks verkiest

Art. 9. Het aansteken der lampen en in orde houden der kachel in het leerlokaal op de uren der catechisatie en der vergaderingen van de kerkeraad en de kerkvoogden. De kachel moet een half uur voor den aanvang branden.

Art. 10. Het aanzeggen van de vergaderingen van kerkeraad en kerkvoogden, indien zulks verlangd wordt.

Art. 11. De Kerkeraadsboeken bij den predikant bezorgen, zoo dikwijls deze erom vraagt.

Art. 12. Bij gewone diensten 3 kwartier voor den aanvang in het kerkgebouw aanwezig zijn en ook bij avonddiensten een uur voor den aanvang aanwezig te zijn.

Art. 13. Het bewaren van de orde vóór en tijdens de diensten, op nader te geven instructies.

Art. 14. Na afloop van de Godsdienstoefeningen bij het kerkgebouw blijven tot allen, ook de leden van het bestuur, weg zijn en na afloop van de tweede dienst het gebouw sluiten.

Art. 15. Het toezicht houden op den schoonmaak van het kerkgebouw en bij geval de werkvrouwen hun plicht verzuimen hun daartoe en zoo nodig bij de Kerkvoogden, klagen, dat geldt ook voor het Leerlokaal.

Art. 16. Bij bediening van het Heilig Avondmaal, de tafel klaarzetten en weghalen zonder verder zorg voor het avondmaalsservies.

Art. 17. De koster kan zulks bij zijn onderscheiden werkzaamheden door een ander doen vervangen mits de predikant, kerkvoogd, daar zijn goedkeuring toegeeft.'

Vervolgens een stukje van mevr. R. Massier-Gardonius uit 1926:

'Toen ik 's avonds na de eerste schooldag de namen van de kinderen opschreef, die mij door de kinderen waren opgegeven, pakte meester Boldewijn enigs schriften op en begon hartelijk te lachen. Ik zag een beetje vreemd op, maar meester Boldewijn zei: "Juffrouw, die jongen heet niet "Jan Kaal'tie" maar "Jan Dunnink", Kaal'tie is zijn bijnaam". Jan had mij de naam zelf opgegeven. De volgende morgen zei ik tegen hem: "Jij bent Jan Dunnink en niet Jan Kaal'tie". "Jawel juffrouw, 'k'eb Jan Kaal'tie de name." Ik zei tegen hem: "Je vraagt maar eens aan je moeder, hoe je heet". 's Middags kwam hij bij mij en zei: "Juffrouw, mien moer zegt, veur de domineer, de meister en de juffrouw bin ik Jan Dunnink, maar veur de buur'n en de kammeraod'n Jan Kaal'tie".

v.d.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen