Niet gedwongen naar verenigde kerk

Op 21 december 2000 heeft de hervormde gemeente Ouddorp weliswaar het hoger beroep van het kort geding verloren, maar er is ook winst behaald, en niet zo weinig. Een opmerkelijk uitgangspunt wordt namelijk door het Hof 's-Gravenhage gegeven in rechtsoverweging 5. Deze wordt expliciet aangehaald in rechtsoverweging 22, waarmee er een duidelijk accent wordt geplaatst. Voor de goede orde wordt rechtsoverweging 5 hier integraal weergegeven.

'5. Het hof stelt voorop dat Ouddorp als zelfstandig onderdeel van de kerk dient te worden aangemerkt en dat zij uit dien hoofde krachtens artikel 2 : 2 BW in het algemeen gebonden is aan de op dit artikel gebaseerde of daaruit voortvloeiende regelgeving van de kerk. Als uitgangspunt dient daarom te gelden dat ook Ouddorp zich, vanaf 1 januari 1996, aan de Kerkorde 1991 dient te onderwerpen indien en zolang zij ervoor kiest om als (zelfstandig) onderdeel binnen de kerk, als kerkgenootschap in de zin van artikel 2 : 2 BW, te functioneren.'

Een hervormde gemeente heeft volgens het hof dus de keuze om binnen of buiten de kerk te functioneren als gemeente. Binnen de kerk is de gemeente aan het kerkelijk statuut gebonden, daarbuiten niet.
Het onlangs gewezen arrest van het Hof doet denken aan het Houwerzijl arrest van de Hoge Raad van 23 juli 1946 (NJ 1947, 1). Het is daar een logisch vervolg op. In dat arrest valt toegepast op de hervormde situatie te lezen, dat evenals het mogelijk is dat een nieuwe gemeente in het verband der Hervormde Kerk wordt opgenomen, evenzeer een in dat verband levende gemeente zich aan dat verband kan onttrekken. Bij de vorming van de kerk is een gemeente vrijwillig toegetreden. Ook nu nog treedt een deelgemeente of een buitengewone wijkgemeente vrijwillig toe tot de kerk. Ook beslist een nieuwe gemeente vrijwillig over toetreding. De burgerlijke vrijheid die voor allerlei organisaties wordt gehonoreerd, brengt met zich mee dat ook een hervormde gemeente het recht van uittreden of niet meegaan naar de verenigde kerk moet worden toegekend. Opgemerkt kan nog worden dat de Generale Commissie aan een hervormde wijkgemeente het recht heeft geschonken om hervormde gemeente te blijven.
De woorden indien en zolang zij (een gemeente) ervoor kiest zijn ondubbelzinnig en voor geen andere uitleg vatbaar. Een hervormde gemeente heeft dus de keuze met de verenigde kerk mee te gaan of niet. Hetzelfde geldt voor een hervormde wijkgemeente. Elke gemeente die dat wil kan dus hervormd blijven in een voort te zetten hervormd kerkverband. De Hervormde Kerk bestaat uit al de hervormde gemeenten, tot de laatste toe!

D. de Vos

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen