Gevaarlijke nederigheid

Nederigheid kan hoogmoedig zijn. Als tollenaar kom je voor de dag en je dankt God dat je niet als die farizeeër bent. Je lijkt nederig. Je doet je zo voor. Je voelt je klein. En ongemerkt ga je er nog in geloven ook. Maar het is niet echt. Het is nederige hoogmoed. Dat kan dus zomaar in ons opkomen. Toch is dat niet wat Paulus bedoelt als hij in Kolossenzen 2: 18 en 23 waarschuwt voor nederigheid.

Positief
Op zichzelf is de waarschuwing wel opmerkelijk. Nederigheid wordt overal in de Bijbel als iets positiefs gezien. In het volgende hoofdstuk, in Kolossenzen 3:12, wordt nederigheid genoemd als kenmerk van het nieuwe leven. Het leven dat wij door de kracht van Christus’ dood en opstandig mogen hebben. Nederigheid is op zichzelf iets goeds. Het past ons ook om nederig te zijn tegenover de Allerhoogste. Meermalen zegt de Schrift ook: verneder u voor God. Hij zal u verhogen.

Gevaar
Maar juist dat brengt mij bij het eerste gevaar. Nederigheid kan ontaarden in een geestelijke zelfverachting. Het kan een godsdienstigheid worden zonder God en zonder dienst. Paulus noemt dat hier eigenwillige godsdienst Er wordt wel gezegd dat God op het hoogst verhoogd en de mens op het diepst vernederd moet worden. Dat klinkt misschien zelfs wel goed en vertrouwd in de oren. Het kan zeker ook op een zuivere en vrome manier worden ervaren. Maar hoe vaak is het niet neerdrukkend bedoeld. Dan verneder je jezelf niet, dan word je vernederd. Door de mensen, wel te verstaan. En aan het verhogen van God kom je niet eens toe. Dat blijft buiten beeld. Laat staan dat de bijbelse belofte klinkt dat God nu juist degene die zich vernedert, zal verhogen.

Regels
Er is een tweede gevaar. Dat is dat we ons in onze nederigheid verliezen in wetticisme. Het is het idee dat als we de geboden maar volgen, we in elk geval op de goede weg zijn. Als je erbij wilt horen, bij de kring van de echte gelovigen, moet je toch in elk geval aan de regels houden, of aan de zogenaamde bijbelse principes, of hoe ze ook maar worden genoemd. Het werkt steeds op dezelfde manier en het resultaat is altijd een angstig wettisch leven. Het houdt je nederig, jawel, maar het is niet de nederigheid die de Heere graag bij ons ziet. Want je verlaagt jezelf. Je leeft als een slaaf en niet als een kind. Je gaat af op geboden en leringen van mensen, op de beginselen van de wereld, en niet op Christus. Paulus rekent daar radicaal mee af.

Engelenverering
Nu is er nog een derde gevaar en dat bedreigt ons in deze dagen eerste twee. Dat is dat we ongemerkt ons overgeven aan de machten van deze wereld. In Kolossenzen 2:18 noemt Paulus nederigheid in één adem met engelenverering. Dat is dichter bij ons dan we denken. In de wereld van vandaag onderwerpen velen zich zonder problemen aan de meest vreemde krachten en machten. Maar ook als je je niet aan de esoterie of aan het boeddhisme overgeeft, kun je geestelijk gemanipuleerd worden. Met alle zelfvertrouwen en zelfredzaamheid raken we zomaar beïnvloed. We denken vrij te zijn, maar we laten ons beetnemen. We doen alles voor onze gezondheid, maar verachten ondertussen ons lichaam. Zo zegt Paulus het ook aan het eind van Kolossenzen 2. Deze dingen hebben wel een schijnreden van wijsheid, door eigenwillige godsdienst en nederigheid, en verachting van het lichaam, maar ze zijn zonder enige waarde en dienen tot verzadiging van het vlees.

Juk opnemen
Maar, zegt Paulus, u bent met Christus gestorven. En opgestaan. Dus is dit hele gedoe met die nederigheid niet nodig. Sterker nog: het is schadelijk. Je wordt erdoor veroordeeld en, voor je het weet, buitengesloten. Zo heeft Christus het nooit bedoeld. Blijf liever dicht bij Hem. Neem Zijn juk op u en leer van Hem. Hij is zachtmoedig en werkelijk nederig van hart. Aan uw voeten, Heer, is de hoogste plaats, daarom kniel ik neer bij U. Om bij U te zijn, is de grootste eer, daarom buig ik mij voor U.

Ds. A. Slingerland is hervormd predikant te Klundert

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen