Heilige beeldvorming

De Bijbel spreekt op twee manieren over beelden. Aan de ene kant is er het beeldverbod. Het tweede van de tien geboden. Kniel niet neer voor de zelfgemaakte, ‘gesneden’ beelden. Het vereren van beelden, idolatrie, is verschrikkelijk in Gods ogen. Want zo wordt de heerlijkheid van de onvergankelijke God vervangen door een beeld dat lijkt op een vergankelijk mens, op vogels en op viervoetige en kruipende dieren (Rom.1:23).

Beeldmateriaal
Aan de andere kant is de Bijbel vol van beeldspraak. Het beeldmateriaal ligt in de Bijbel voor het oprapen. Denk aan de gelijkenissen van Jezus, aan het stofje aan de weegschaal in Jesaja 40, aan het (hijgende) hert van Psalm 42. Sterker nog: de HEERE wordt Zelf in vele beelden aangeduid. Zeer mensvormig. Dat is niet alleen maar aanpassing aan ons beperkte menselijk verstand, dat zegt iets over wie Hij werkelijk is.
Dat blijkt op het moment dat Hij zelf Mens wordt. Niemand heeft ooit God gezien. Maar nu is de Zoon gekomen. Hij heeft God geopenbaard. Hij heet dan ook Beeld van de onzichtbare God, de Eerstgeborene van heel de schepping. Deze woorden uit Kolossenzen 1:15 geven de unieke plaats van Christus aan ten opzichte van de hele schepping en dus ook van ieder mens. Als er staat dat de mens geschapen is naar het beeld van God weten we dus welk beeld daarmee bedoeld is. Er is maar één beeld en dat is de Zoon.
Ik hou er niet zo van om Jezus een voorbeeld te noemen. Maar in heel diepe zin is Hij dat wel. Gods voorbeeld, het prototype. De hele schepping is gemodelleerd naar dat voorbeeld.

Vernieuwing
Dat klinkt door als het in Kolossenzen 3 gaat over de heiliging, de vernieuwing van de mens. Paulus vergelijkt het met het verwisselen van een jas. Die oude jas van al die zondige daden heb je toch uitgedaan. En een nieuwe aangedaan. De nieuwe mens, die vernieuwd wordt. Dat passieve werkwoord geeft aan: God doet het. En Hij doet dat naar het voorbeeld waarnaar Hij de mens heeft geschapen.
Zo krijgen we zicht op de diepe bedoeling van Paulus. Vernieuwd naar het beeld van de Schepper: dat is vernieuwd, veranderd naar het (voor)beeld dat Christus is. Alleen in Hem, in de verbondenheid met Christus.

God vernieuwt naar het (voor)beeld dat Christus is

Eerstgeborene
Als Beeld, in de meest diepe zin, is Hij ook de Eerstgeborene van de schepping. In Kolossenzen 1 wordt dat met elkaar verbonden net als in Romeinen 8:29, waar staat dat wij ertoe bestemd zijn om aan het beeld van Zijn Zoon gelijkvormig te zijn, opdat Hij de Eerstgeborene zou zijn onder vele broeders.

Niet beeldig
Maar is dat beeld niet ver te zoeken? Wat zien we er van terug? Moeten we, als we naar onszelf kijken, niet toegeven dat het er totaal niet op lijkt? Zo beeldig zien we er, geestelijk gezien, niet uit. Dat kunnen we zelf al zien.
Om het nog erger te maken: welk beeld krijgt de wereld te zien? Welk imago (Latijnse woord voor beeld) heeft de wereld van de Christus’ kerk? Dat is toch niet best. En hoeveel onwaarachtigheid in die beeldvorming zelf ook zit, we kunnen onszelf niet vrijpleiten.

Anders
Wij kunnen niets doen dan ons aan Christus overgeven en de Geest het werk laten doen. Hij vernieuwt ons. Het is Zijn genade. Maar Hij doet het dan ook echt. Hij maakt dat we er geestelijk anders uit gaan zien. Zichtbaar, tastbaar wordt Hij in ons leven. Vernieuwd naar Zijn beeld. Dat beeld vertegenwoordigt God. Daarom tilt God zo zwaar aan de beeldvorming. Daarom is beeldendienst verboden. Een door mensen bedacht beeld kan Hem nooit vertegenwoordigen. Dat kan Christus alleen, het ware beeld van God, en allen die aan Hem gelijkvormig geworden zijn.
Ten slotte, als Paulus zegt dat het geloof uit het gehoor is, bedoelt hij echt niet dat wij niets te zien krijgen. Het gaat erom dat het Woord van God werkelijk tot ons doordringt. Als dat gebeurt, komen we, goed beschouwd, een leven lang ogen en oren tekort.

Ds. A. Slingerland is hervormd predikant te Klundert.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen