De Waarheidsvriend cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van De Waarheidsvriend te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van De Waarheidsvriend.

Bekijk het origineel

Kerk, School, Vereeniging.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kerk, School, Vereeniging.

13 minuten leestijd

NED. HERV. KERK.

Drietal te Hilversum B. J. C. Rijnders te Rotterdam, L. J. van Leeuwen te Lisse en dr. Th. L. Haitjema te Apeldoorn

Beroepen te IJselmonde dr. W. Lodder te Doorn — te Hasselt J. Goslinga te Utrecht — te Melissant J. J. Kloots te Langerak — — te Nieuwe Pekela A. Keers, cand. te Apel doorn — te Oude Tonge W. J. Kolkert te Loon op Zand — te Hoofdplaat J. E. B. Meloen te Baarland - te Oudega L. Boersma te Vollenhove — te Oudemirdum C. J. Leenmans te Oosterwolde — te Dordrecht J. W. Gunning te Hoogeveen en J. Bins te ZaltBommel — te Nuenen J. J. de Vries te Buren te Rumpen (L.) ds. Tichelaar te Bellen (Dr.)

Aangenomen naar Hoenderloo N. Klaassen O.-I. pred. te Apeldoorn — naar Capelle aan den IJsel F. M. van Oosten te Woudsend — naar Zuilichem S. C. Groeneveld te Sprang — naar Domburg H. J. Hak te Maasdam — naar Heeze en Leende J. W. J. Addink te Herkingen.

Bedankt voor Bergambacht P. Kruyt te Staphorst — voor Ede J. J. Timmer te Montfoort — voor Den Ham A. J. W. van Ingen te Hattem — voor Wons en Zwammerdam F. H. van Oosten te Woudsend — voor Helenaveen J. H. Ch. Israël te Asch — voor Warns en Scharl H. E. Beernink te Elkerzee — voor Benschop T. Lekkerkerker te IJselmuiden — voor Werkendam G. A. den Hertog te Kethel — voor Kamperland J. Japchen te Haamstede — voor Makkum en Cornwerd C. H. Vollenweider te Stavoren

GEREF. KERKEN.

Beroepen te Vroomshoop R. Haitsma te Gaast — te Koudekerk a. d. Rijn D. J. Couveé te Ridderkerk — te Velsen J. D. Boerkool, cand. te Haarlem — te Pernis M. Post te Nieuw-Dordrecht — te Meliskerke B. Meijer te lerseke — te Huizum S. P. Dee te Dwingelo.

Aangenomen naar Koog Zaandijk J. S. Post te Echten.

Bedankt voor Ambt Vollenhove J. S. Post te Echten — voor Bunschoten J. G. Feenstra te Dirkshorn.

CHR. GEREF. KERK.

Bedankt voor Veenendaal J. W. Geels te Haarlem voor Hoogeveen M. Koomans te Kornhorn.

Afscheid, bevestiging, intrede.
De heer J. Enkelaar, cand. tot den H. Dienst werd Zondag bevestigd als predikant der Ned. Herv. gemeente te Bleskensgraaf door zijn broeder ds. Anth. C. Enkelaar, van Ter Aar, die tot tekst had Openb. 5 vers 6. De bevestigde deed des middags intrede met een predikatie over Lukas 5 vers 5, laatste gedeelte. Aan het slot werd hij toegesproken door ds. W. A. Bronsveld, van Brandwijk, en ouderling G. de Vaal. Toegezongen werd Psalm 121 vers 4 en Psalm 118 vers 2. Beide keeren was de kerk propvol.

—Ds. F. Kijftenbelt nam Zondagmiddag middag afscheid van de Ned. Herv. gem. te Bodegraven, sprekende over Matth. 17 vers 8: „En hunne oogen opheffende zagen zij niemand dan Jezus alleen." De naar Rotterdam (Feijenoord) vertrekkende leeraar werd toegesproken door den consulent, ds. J. H. Klomp, van Aarlanderveen ; door ouderling J. Turkenburg, op wiens verzoek ook werd toegezongen Psalm 121 vers 4 en namens den Ring Woerden door ds. W, de Lange, van Woerden. Het kerkgebouw was buitengewoon vol.

A.S. Zondag hoopt ds.' Kijftenbelt in Feijenoord zijn intrede te doen na des morgens bevestigd te zijn door ds. P. van Toorn, te Rotterdam.

— Zondagavond heeft ds. Bieshaar, die het beroep naar Den Haag heeft aangenomen, te Utrecht afscheid gepredikt. Voor deze beurt was zóó'n geweldige belangstelling, dat de bezoekers al drie uur vóór den aanvang vóór de deuren stonden en politie de menschen en file moest opstellen teneinde het kerkgebouw langzaam en ordelijk te doen volstroomen. Toen de dienst begon zat men tot op de treden van den preekstoel toe. Ds. Bieshaar sprak naar aanleiding van Hand. 20 vers 36 ; hij vond gelegenheid aan de hand van dit tekstwoord uiteen te zetten dat deze dag voor hem was een dankdag, een boetedag en een bededag. Hij prees de buitengewoon hartelijke verhouding tusschen de Hervormde predikanten, een verhouding, die nooit zoo goed was geweest als tegenwoordig ; hij dankte voor de trouw van zijn catechisanten, op catechisaties van ongeveer 100 leerlingen, was er menigmaal niet één absent en betuigde zijn erkentelijkheid voor veler krachtigen steun, welken sommigen aanleiding had gegeven tot hem te zeggen : Zooals gij het hier in Utrecht hebt gehad, zult gij het in Den Haag niet hebben. Aan het einde van den dienst werd ds. Bieshaar het vierde vers uit den 121 sten Psalm toegezongen.

LEIDEN. Men schrijft ons : Onze algemeen geachte en door zoovelen geliefde herder en leeraar, ds. C. Hartwigsen mocht deze week gedenken, dat hij 25 jaar nu geleden te Leiden werd bevestigd in het ambt, na de gemeenten Nieuwpoort en Oud Beijerland te hebben gediend. Zondagavond mocht Z.Eerw. dit heugelijke feit in Gods huis herdenken in tegenwoordigheid van duizenden zijner gemeenteleden. Als tekst was gekozen 1 Petrus 1 vers 24 en 25 : „Want alle vleesch is als gras en alle heerlijkheid des menschen is als een bloem van het gras. Het gras is verdord en zijne bloem is afgevallen ; maar het Woord des Heeren blijft in der eeuwigheid. En dit is het Woord dat onder u verkondigd is." Evenals altijd, mocht het Evangelie van Jezus Christus in het middenpunt staan. En naar waarheid mocht ds. H. getuigen : „Dat is het Woord, dat ik u steeds verkondigd heb", het vvelk voor zoovelen in onze gemeente door Gods genade tot een blijvenden zegen is geweest. Zeldzaam voorrecht dat onze gemeente dit van den Heere mocht ontvangen in dezen dienstknecht, en geen wonder dat zeer velen in deze dagen den zoo hoog geachten en zeer geliefden jubilaris hebben willen toonen dat zij dankbaar zijn voor wat de Heere hun in hem geschonken heeft. Onze wensch en bede is, dat God onzen beminden ds. H. nog lange spare en hem in Zijn gunst nog stelle tot rijken zegen, waarvan de heerlijkheid ook op hem zelf nederdale ! Soli Deo Gloria ! Gode alleen de eer !

Ds. J. W. H. Kalkman. Op Zondag 26 Sept a.s. zal het 40 jaar geleden zijn dat ds. J. W. H. Kalkman bij de Ned. Herv. Gemeente te Nieuw-Lekkerland de Evangeliebediening aanvaardde. Voorts stond hij nog te Maassluis, Monster, Alphen (Z.H.), Renkum, Woerden, Hilversum en Harmeien. Als emeritus-predikant woont hij thans te Woerden.

Nat. Chr. Schoolcongres. Het bestuur van het Nat. Chr. Schoolcongres werd in niet geringe verlegenheid gebracht, doordat prof Bavinck wegens ernstige ongesteldheid verhinderd is, als voorzitter van het congres, op te treden. Dit is ten zeerste te betreuren, in de eerste plaats, om de oorzaak van deze verhindering, doch dan ook niet minder om het congres. Prof. Bavinck's openingsrede en leiding te moeten missen, treft zwaar. Toch is het bestuur er in geslaagd een bevredigende oplossing te vinden voor de moeilijkheid waarvoor het zich geplaatst zag. De voorzitter van het Eere-Comité, Minister De Visser, heeft zich bereid verklaard bij de opening van het congres een welkomstwoord te spreken, terwijl de leiding dezer vergadering zal berusten bij dr. J. L. Pierson, die na den Minster van Onderwijs een openingswoord spreken zal. Aan alle schoolbesturen werd nog eens een opwekking gezonden tot deelneming. Tot nu toe hebben slechts 150 schoolbesturen zich bereid verklaard dit congres door hun lidmaatschap te steunen. Voor vereenigingen en voor personen staat alsnog de gelegenheid tot aanmelding open. Na den 24sten zal de termijn van aangifte gesloten zijn.

Dr. J. H. Gerretsen. De gezondheidstoestand van dr. J. H. Gerretsen, em.-pred. der Ned. Herv. Gemeente te Den Haag, gaat langzaam vooruit. De geneesheer verwacht nog altijd beterschap.

Predikantstractementen in de Gerefom. Kerken. Volgens het rapport van dr. J. Hania ter Generale Synode zijn de predikantstractementen bij de Geref. Kerken in de laatste jaren met meer dan ƒ 680.000 vooruitgegaan. Dat is een lichtzijde. Maar ook wat een schaduw. Er is in menige pastorie nog groote ellende geleden, en het gereformeerde kapitaal is volgens dr. Hania sinds 1914 met 60 millioen gestegen. Haast niet te gélooven. 't Is toch waar. Dr. Hania is er borg voor, en een honderdste (zeggen 1 procent) daarvan is aan de salarissen der predikanten ten goede gekomen. Ieder trekke de conclusie.

Als het waar is, dan is het treurig, vooral waar het gereformeerd beginsel wel weet, dat het anders moet. Noblesse oblige !

Tekst en uitleg. Op de vergadering van Geref. predikanten, onlangs te Utrecht gehouden, deelde de secretaris, ds. Kunst, van Arnhem, het volgende mee :

De Commissie inzake de Bijbelvertaling vraagt als zoodanig ontslag. De leden individueel wenschen echter met den arbeid te blijven voortgaan, en hebben zich reeds met een uitgever in verbinding gesteld, ten einde te komen tot de uitgave van een Geref. Tekst en Uitleg als deugdelijke voorbereiding voor een verbeterde Bijbelvertaling.

Socialistisch Kerkelijk Program. De Onafhankelijke Sociaal-Democratïsche Partij in Duitschland heeft het volgend Kerkelijk program opgesteld :

1. Alle diensten, die rijken gemeente tot nu aan de Kerk bewijzen, houden op.

2. Niemand, die in dienst van den Staat is, hetzij beambte of arbeider, mag eenige kerkelijke betrekking bekleeden.

3. De Staat doet afstand van elk toezicht en van andere rechten, die hij tot dusver op en in de Kerk uitoefende.

4. Statistieken van de godsdienstige gezindten worden van Staatswege niet meer gehouden en naar iemands geloof mag niet meer gevraagd worden.

5. Kerkelijke feestdagen worden niet officieel meer erkend. De Zondag blijft rustdag. Kerstfeest, Paschen en Pinksteren worden op twee dagen gesteld. Voor Paschen en Pinksteren worden vaste data in het kalenderjaar aangewezen.

6. Zij, die de leiding hebben over Staats of gemeentelijke instellingen, mogen geen godsdienstige vieringen of handelingen organiseeren of daartoe medehelpen. Daaronder zijn ook begrepen de scholen.

7. Alle inwoners der Duitsche republiek mogen, zich vereenigen tot godsdienstige vereenigingen, die echter onderworpen zijn aan de algemeene verordeningen op de vereenigingen. Leden dezer vereenigingen kunnen alleen zij zijn, die zich aansluiten, nadat de nieuwe kerkelijke verordeningen van kracht zijn geworden.

8. De roerende goederen der kerkelijke gemeenschappen worden geïnventariseerd en tot publiek eigendom verklaard. Een commissie, die voor deze aangelegenheid is ingesteld beslist op grond van een daarvoor uitgevaardigde wet, over de bestemming die aan die goederen zal gegeven worden. Bij de inventarisatie moeten de besturen in elk opzicht hunne medewerking verleenen. 9. Ook de gebouwen en verder onroerend goed, dat de Kerkgenootschapen bezitten, gaan in eigendom der gemeenschap over.

De gebouwen kunnen keer op keer volgens overeenkomst ten gebruike gegeven worden aan de zich vormende godsdienstige vereenigingen, tot het houden van bijeenkomsten en godsdienstige handelingen.

Naar behoefte in verband met het ledental der godsdienstige vereenigingen, kunnen sommige gebouwen aan de godsdienstige gemeenschappen tot uitsluitend en onbeperkt gebruik gegeven worden ; zij blijven echter het eigendom "van rijk en gemeente. Een huurcontract voor beperkten tijd regelt de verhouding en kan van beide zijden worden opgezegd. Tijdens den duur van het contract heeft de godsdienstige gemeenschap alle kosten voor het onderhoud te dragen.

10. De voorwerpen, die noodig zijn voor de godsdienstige handelingen en aan de vroegere Kerken gehoord hebben, komen in het bezit van de zich constitueerende godsdienstige vereenigingen.

11. Over de afschaffing van het godsdienstonderwijs op de scholen en van de theologische facultiet handelt het schoolprogram.

12. De kerkhoven worden het bezit der gemeente. De wijze van begraven en de versiering der graven blijft overgelaten aan de personen.

Ds. S. Huismans, van Doetinchem, hield voor de Vereeniging van Gereformeerde Predikanten een referaat over „Het privaatbezit in het licht der H. Schrift." De stellingen luidden :

1. De Schrift erkent een relatief privaat bezit.

2. De Schrift eischt geen gelijkheid van privaat bezit.

3. De Schrift eischt het noodige privaat bezit voor allen.

4. De Schrift misprijst niet alle weelde.

5. De Schrift misprijst de opeenhooping van privaat bezit bij weinigen.

6. De Schrift eischt niet, dat het privaat bezit altijd voortduren zal.

Spr. betoogde allereerst, dat de H. Schrift een relatief privaat bezit erkent, relatief, in zooverre alle wenschelijk beïitsrecht niet alleen-beperkt is door het absolute eigendomsrecht Gods, maar ook door de communale strekking, die alle bezit dient te hebben. Des Heeren is de aarde en hare volheid, en Hij heeft de heerschappij daarover niet aan enkelingen, maar aan de menschheid als zoodanig opgedragen.

Gelijkheid van privaat bezit, zoo toonde hij ten tweede aan, wordt door de H. Schrift niet geëischt. Krachtig getuigt Gods Woord tegen ongelijkheden als in het tafereel van den Rijken Man en den armen Lazarus ons voorgehouden worden. Deze zijn een rechtstreeks gevolg van de zonde. Maar overigens heeft de Schepper ook in des menschen dominium over de aarde een veelvormigheid aangebracht, die de heerlijkheid der Schepping des te meer moet doen uitkomen en in het rijk der Heerlijkheid, volgens de teekening der H. Schrift, overgaat.

Maar deze ongelijkheid erkennend, betoogt spr. ten derde, dat de H. S. toch het noodige privaat-bezit eischt voor allen. De vrucht des aardrijks is naar Gods bedoelen voor allen. Uitgaande van de O. T. Agursbede en de N. T. Onze-Vader-bede om het brood dés bescheiden deels voor elk en allen behoort een christelijke economie zich het behoorlijk levensonderhoud uit een bescheiden bezit van allen ten doel te stellen.

In acht nemend evenwel dat God de aarde hoewel zij gevloekt is, toch met meer dan gewone gaven, ook met weelde gezegend heeft, liet spr. 4e. uitkomen, dat de H. S. dan ook geenszins als weelde misprijst.

Wel bedreigt zij weeldezucht en overdaad en verkwisting met ontzaglijke oordeelen. De weelde-industrieën kunnen een groot fconomisch gevaar zijn. Met het oog op dit laatste wees hij 5e. dan ook aan, dat de H. S. geen concentratie van bezit in de handen van enkelen wil, geen akker aan akker, huis aan huis. (Jes.)

Spr. eindigde met te betoogen, dat de H. S. hoewel het privaat-bezit erkennend, aan deze instelling daarom toch niet het karakter geeft van een voor de Christelijke consciéntie onveranderlijk Goddelijk gebod. Uit de gemeenschap te Jeruzalem (Hand. 2) blijkt, dat het der Christelijk consciëntie vrij staat, te streven naar een bezitsregeling, waarin het communale meer op den voorgrond treedt.

Vereeniging van Socialistische predikanten. Deze Vereeniging werd Dinsdag 1.1. te Zwolle geconstitueerd. Tot leden van het Moderamen werden gekozen de Ned. Herv. predikanten : ds. K. F. Proost (Zwolle), voorzitter; ds. W. Banning, (Haarloo), secretaris en ds. G. Horreüs de Haas (Zwolle), penningmeester.

Als punten van het werkprogram werden o.m. vastgesteld : in en buiten de kerken te getuigen van de zedelijke en religieuse nood zakelijkheid van het socialisme tegenover kapitalisme en militairisme; den reactionairen geest in kerkelijke uitingen of reglementen te bestrijden, een democratische Kerkorganisatie te bevorderen ; hen te steunen die om hun religieus-socialistische overtuiging door kerkelijke autoriteiten worden vervolgd Ds. J. L. Faber (Zutphen) hield een referaat, waarin hij pleitte voor de scheiding van Kerk en Staat. En worden de financiëele banden losgemaakt, dat dan op 't geslechte terrein de grondslagen gelegd worden voor een nieuw gebouw, hoog en ruim, waarbij dan ook allerlei diensten verricht moeten worden aan buitenkerkelijke stroomingen, o.a. aan het Religieus-Socialistisch Verbond. Ook sprak hij zich uit voor een Ministerie van Eeredienst, Onderwijs en Kunst. Ds. G. Horreüs de Haas sprak over Communisme en Socialisme. Hij besloot.met de uitspraak: Waar op dit oogenblik moderne sociaal-democraten en communisten voor ons staan met een duidelijk politiek programma, daar kiezen wij op praktische en Christelijk-religieuse gronden de methode van Geneve, niet die van Moskou, de methode „niet van kanonnen en machinegeweren, maar van democratie en menschelijkheid", zooals Kautsky zich uitsprak.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 25 september 1920

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

Kerk, School, Vereeniging.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 25 september 1920

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's