Kunst & zin

Hoewel de apocriefe boeken door de kerk niet erkend zijn als ‘Woord van God’, valt niet te ontkennen dat deze teksten in de vroege (kerk)geschiedenis van grote invloed zijn geweest. Het wereldbeeld van die tijd was doordrongen van gedachten die in deze boeken beschreven staan. Een voorbeeld: ‘...maar Gij hebt alle dingen geordineerd bij maat, en getal, en gewicht.’ (Boek der Wijsheid 11:21b)

Ik realiseerde me dat opnieuw toen we verrassend onverwacht dé kenner van middeleeuwse orgels op de bank hadden zitten. In 2019 promoveerde hij op de architectuur en het ontwerp van het middeleeuwse orgel in Europa. Niet alleen blijken de kerkgebouwen volgens geordineerde maten, getallen en gewichten gebouwd te zijn, ook orgelkasten en muziek zijn daarop gestoeld. Die verhoudingen waren hetzelfde in heel middeleeuws Europa: van de grote kathedraal in Straatsburg tot een kerkje op het Groningse platteland. De oude maten, getallen en verhoudingen wijzen op de Schepper.

In de Middeleeuwen en daarvoor was het doel van bouw, architectuur, kunst en muziek, een uitstrekken naar volmaaktheid en harmonie. Een streven naar het paradijs dat verloren was gegaan, maar waar men in de gebrokenheid van het leven toch altijd naar bleef jagen.

Wat deze orgelkenner ons vertelde, fascineerde mij enorm en in de dagen na ons gesprek filosofeerde ik verder... Zou het kunnen zijn dat in een samenleving die losraakt van God, ware schoonheid en echte harmonie steeds meer verloren gaan en dat dat invloed heeft op het welzijn van mensen? Persoonlijk denk ik dat moderne kunst heel vaak niet meer het streven naar goedheid, harmonie, schoonheid en God in zich heeft, maar juist het omgekeerde, namelijk... chaos, verwarring, onherkenbaarheid en disproportie. De betekenis van een kunstwerk moet je er zelf, zoekend en tastend, postmodern in leggen. Dit in tegenstelling tot middeleeuwse kunst waarin jou, als klein mens, betekenis, zin en doel worden aangereikt als iets wat grond geeft en waaraan je je kunt optrekken.

Ik denk dat velen, gelovig of ongelovig, dit verschil ook wel aanvoelen als je de schilderkunst en architectuur in een middeleeuwse kathedraal vergelijkt met een schilderij van Karel Appel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen