Kerk, School, Vereeniging.

NEDERLANDSCHE HERVORMDE KERK.

Drietal te Kampen : J. Bus te Ouddorp ; P. de Looze te Renkum en H. J. van Schuppen te Groot Ammers.

Beroepen te Wageningen B. Tuinstra te Amstelveen — te Zetten D. j. van de Graaf Ie Raamsdonkveer — te Oosterwolde B. N. B. Bouthoorn te Wapenveld — te Feijenoord J. Vermeulen te Mijnsheerenland — te Hoogebeintum J. Cremer te Hem — te Giessen Oudkerk E. Schimmel, cand. te Scherpenzeel — te Wijngaarden J. A. van Nie, cand. te Zeist — te Zuidland B. Kleijwegt te Woudenberg — te 's Heerenbroek Nieuwdorp J. H. Vaandrager te Grijpskerke ~, te Heemse W. J. van Elden te Terkaple — te Loon op Zand J. Bus te Ouddorp — te Nieuwkoop J. F. Lijsen te Nichtevecht — te Westbroek W. Zijlstra te Neerlangbroek - -te ZaltBommel dr. E. L. Smit te Boxmeer

Aangenomen naar Muiden A. Luteijn te Hasselt — naar Diemen G. A. den Hertog te Kethel — naar Groesbeek J. C. Helders te Velzeroord.

.Bedankt voor Nieuwland Joh. Kloots te Linschoten — voor Scherpenisse F. de Gidts te Goedereede — voor Leiderdorp en Krabbendijke G. A. den Hertog te Kethel — voor Markelo mr. J. F. Dijkstra cand. te Den Haag — voor Roozendaal dr. E. L. Smit te Boxmeer.

GEREFORMEERDE KERKEN.

Beroepen te Laren J. Waterink te Zutphen r-te Zoutkamp P. van der Sluijs, cand. te Drachten — te Spijk J. Voerman te Warns - -te Driebergen S. Datema te Haarlem — te Schipluiden dr. O. N. Oos^erhof te Barger — te Meerkerk R. de Jager te Ooltgensplaat  te Nederhorst den Berg Joh. Kwak te Culemborg.

Aangenomen naar Apeldoorn J. R. Goris te Schoondijke.

Bedankt voor Anjum J. Visscher te Hijlaard — voor Ijlst en IJsselmonde dr. S. P. Dee te Dwingelo — voor Putten J. H. A. Bosch te Nijverdal.

CHR. GEREFORMEERDE KERK.

Beroepen te Zutphen H. Visser te Leeuwarden — te IJmuiden J. B. C. Croes te Vlissingen.

ZUID-BEIERLAND. Men schrijft ons : Zondag was het voor onze Gemeente een vreugdevolle dag. Na een vacature van slechts 7 maanden werd in ihaar midden.bevestigd ds. H. E w o 1 d t, overgekomen van Gameren, door zijn schoonvader ds. C. J. Leenmans, uit Waarder. De bevestiger had tot tekst 2 Cor. 12 vers 9a. In een gloedvolle rede zette Z.Eerw. dit troostwoord uiteen, waarna tot de bevestiging werd overgegaan. 's Middags beklom ds. .H. Ewoldt den kansel onder het zingen van Psalm 103 : 1. Nadat waren voorgelezen de 12 Artikelen des geloofs en Ezechiël 3 vers 16—21, ging Z.Eerw. voor in gebed. Na een woord van inleiding over de wondervolle leidingen Gods inzake dit beroep, werd als tekstvers afgelezen Psalm 122 : 9. In een boeiende rede werd dit woord uiteengezet, terwijl nog werden gezongen Ps. 122 vers 2 en 3 en Psalm 69 vers 14. Daarna volgden de toespraken en werd Z.Eerw. harteliik toegesproken namens den kerkeraad, gemeente en Ring door den consulent, ds. J. A. ten Bokkel Huinink, uit Numansdorp, waarvoor ds. Ewoldt hartelijk dankte, waarna werd toegezongen Psalm 132 vers 6. Na het zingen van Psalm 41 vers 7 en het uitspreken van den zegen verliet de talrijk opgekomen schare het vriendelijk kerkgebouw. Van de Ringbroeders waren behalve de consulent aanwezig ds. Pot, uit Oud-Beierland en ds. Smit, uit Piershil. Stelle de Heere ds. Ewoldt en de zijnen tot een rijken zegen voor onze gemeente, en geve Hij hem te ervaren de hulpe des Heiligen Géestes.

MUIDEN. Men schrijft ons : Het was Woensdagavond 21 Sept. voor onze Gemeente een gewichtvolle avond. Toen toch trad voor een goed gevulde kerk voor ons op ds. A. L u t e ij n, van Hasselt, die naar onze Gemeente beroepen is als herder en leeraar, met de ernstige bede van velen : Kom over en help ons !

Nadat gezongen was Psalm 77 vers 8 en de 12 Artikelen des geloofs waren gelezen met Spreuken 16 vers 1—10, ging ds. L. voor in gebed ; waarna gezongen werd Ps. 33 vers 5 en 6. Het gedeelte der Schrift dat daarna werd behandeld, was Spreuken 16 vers 9 : „Het hart des menschen overdenkt zijnen weg, maar de HEERE stuurt zijnen •gang." De aandachtig luisterende Gemeente werd bepaald bij de verschillende leidingen des Heeren met Zijne kinderen, waarbij de weg soms zóo moeilijk en donker kan wezen, maar waarbij de Heere het tot een heerlijk einde weet te maken. Nadat Psalm 43 vers 5 was gezongen werd nog de vraag aan een ieder voorgelegd, of wij persoonlijk ook van die leidingen Gods wisten te spreken om in diepe afhankelijkheid den Heere te mogen kennen in de verzoening van onze zonden door Jezus Christus. Als slotzang werd opgegeven Psalm 84 vers 3. Van de gelegenheid om ds. Luteijn te begroeten, werd door velen gebruik gemaakt, waarbij de wenschwerd uitgesproken, dat de Heere het zóó mocht leiden, dat met vrijmoedigheid 'het beroep naar onze Gemeente kon worden aangenomen. En ziet, de Heere heeft het nu zóo wèl gemaakt, want ds. L. heeft het beroep aangenomen tot onze groote blijdschap.

Blijke het te zijn in 's Heeren weg en in 's Heeren gunst voor leeraar en Gemeente saam ; dan zal het Gode tot eere zijn en tot rijken zegen in de gemeente.'

AMSTERDAM. Men schrijft ons : J.l .Maandagavond vergaderde het kiescollege in de N. Z. Kapel, teneinde over te gaan tot het samenstellen van vier drietallen. Liberale dagbladen hadden al voorspeld dat de strijd hierbij hevig zou zijn, doch de lastgevers van deze berichten hadden slecht gezien. Zonder ééne herstemming werden alle candidaten der Confessioneelen gekozen. Ze zijn hierboven in de rubriek Kerknieuws vermeld. De Vrijzinnigen hebben blijkbaar in Amsterdam afgedaan, althans bij' deze gelegenheid hadden ze zich heel koest gehouden. Nu, we gelooven ook dat ze heel weinig kans van slagen zouden gehad hebben.

Maar nu de Ethischen ! Ze zijn er erg bekaaid afgekomen en dat niettegenstaande een aantal predikanten zich eenige weken van tevoren reeds in den strijd hadden geworpen om hun candidaten aan te bevelen. De houding van deze predikanten valt niet goed te keuren. Er is bij het verkiezingswerk een geordende weg. Kiesvereenigingen en kiescollege zijn er om het werk der verkiezing in goede banen te leiden. Ook is gebleken, dat dit zeer goed kan gaan. Dat de Amsterdamsche Gemeente steeds stemt voor Confessioneele prediking, schijnt dezen heeren een doorn in het oog te zijn. In de circulaire, welke nog, buiten de propaganda in het, , Predikbeurtenblad", aan de leden van het kiescollege was toegezonden, heette het : „in het belang der Kerk."

Wij zouden dit wel eens wat nader omschreven hebben willen zien aangetoond.

Zijn onze kerken bij Ethische prediking méér gevuld dan bij de Gereformeerde ? De trouwe kerkganger weet beter !

Is 't wel en het wee door een Ethisch predikant duidelijker dan van een Gereformeerde ? Immers, ' daar komen ze niet in ! Daar weten ze niet van en toch moet dit volgens de Schriften juist de zending zijn van den predikant jegens de Gemeente. De ervaring heeft toch duidelijk genoeg geleerd dat de Kerk onder den zegen des Heeren bloeit en er volop leven is onder de kinderen Gods, als het Evangelie wordt gebracht naar de meening van Gods Geest.

Dat men daar niet blind voor blijve, doch zich gevangen geve onder het doel en den weg dien de Heere heeft met onze veelszins gesmade Vaderlandsche Kerk, die toch, trots alle misstanden, eene planting des Heeren is.

Intusschen schijnen de Confessioneelen ook eenigszins huiverig te zijn, het aantal Bondsmannen alhier te versterken. Het is ons tenminste bekend, dat door de Vrienden kringen „Westerkerk" eenigen zijn aanbevolen en voorloopig op de lijst werden geplaatst. Edoch ! hoe gansch 'anders zag die lijst er uit toen we haar van het Centraal Comité terug ontvingen. Slechts één (ds. Holland te Kampen) mocht per gratie blijven staan. Dit nu achten wij geen juist standpunt. En zoo moet het ónder de broederen niet zijn. Als het toch gaat om de zuivere verkondiging van den Woorde Gods en de handhaving der belijdenis, dan moet het een twijfel lijden of ook de predikanten, angesloten bij den Bond, moeten daarvoor n aanmerking komen.

Als nu over 14 dagen een keus moet woren gedaan voor 4 drietallen, geve de Heere an zelf licht en wijsheid, mannen te kiezen, ie met hart en ziel wenschen te werken an het heil van 's Heeren Kerk.

Vermelden we nog even, dat ook de canidaten der Confessioneelen voor ouderlinen en diakenen gekozen zijn.

jubileum. Voor een overvol kerkgebouw heeft Zondagavond ds. J. J. Homburg, Herv. predikant te Goes naar aanleiding van Cor. 12 vers 9 een gedachtenisrede gehouden in verband met zijn gevierd 25-jarig ambtsjubileum. Na het uitspreken der rede prak ds. J. de Vries een kort woord van dank tot den jubilaris namens de Gemeente, waarna deze haar leeraar toezong Gezang 1 vers 3. 

— Dr. G. J. W e y 1 a n d, predikant bij de Ned. Herv. Gemeente te Veere, herdacht heden, dat hij gedurende 25 jaren aan zijn tegenwoordige Gemeente verbonden is. Voorheen stond hij te Austerlitz (1886— 1893), kwam in 1893 buiten de ambtsbediening door zijn directorschap van het Ned. Zendinggenootschap en verbond zich in 1896 aan zijn tegenwoordige Gemeente. De jubilaris is sinds enkele jaren voorziter van de Algemeene Synode der, Ned. Herv Kerk. 

Emeritaat. Ds. L. A. F. C r e u t z b e r g .H.Fzn., predikant der Ned. Herv. Gemeene te Echteld, heeft, na ruim 41-iarigen dienst, met ingang van I November a.s. eerol emeritaat aangevraagd. Ds. Creutzberg staat nu bijna 25 jaar in zijn tegenwoordige Gemeente. Voorheen diende hij te Oosterland (Z), Beekbergen en Pernis!

Uitbreiding aantal predikantsplaatsen. We lezen in het kerkeraadsverslag van den Alemeenen Kerkeraad der Ned. Herv. Gem. van Amsterdam :

Een voorstel, om tot de Regeering 'het verzoek te richten een alteram tantum te willen schenken tot geleidelijke belangrijke uitbreiding van het getal der predikantslaatsen wordt niet aangenomen.

De discussie brengt den algemeenen geestelijken nood onzer Gemeente duidelijk aan het licht, zoodat besloten wordt te 'beproeven, iets in den geest van den voorsteller te bereiken en tot stichting van vijf predikantsplaatsen te komen. Daarbij zal de actie om nieuwe pastorieën te verkrijigen in de allereerste plaats voor de .nieuw beroepen predikanten, maar als einddoel voor allen; krachtiger gevoerd worden.

De bestaande pastorie-commissie wordt daartoe met drie predikanten, "drie ouderlingen-en drie diakenen uitgebreid.

Tegen de Roomsche actie. Dit najaar worden de samenkomsten ter voorlichting en versterking van het Protestantsch beginsel in de Nieuwe Zijdskapel te Amsterdam voort gezet. Ds. N. 'van Schouwenburg, Nederl. Herv. predikant aldaar, zal 19 October spreken over den stand der Roomsche actie op dit oogenblik. Daarna volgen avonden over het kloosterleven, de beelden-en reliquieënvereering, de mis, de biecht en den rozenkrans.

Bond van Nederlandsche Predikanten. Het Hoofdbestuur heeft op zijn laatste vergadering, op grond van het 'resultaat van haar laatste circulaire, besloten, zijn secretaris vrij te stellen. Het Bondsbureau wordt gevestigd in Den Haag.

Cursus-Ned. Geloofsbelijdenis. Dr. A. H. de H a r t o g van Amsterdam zal te Zutphen voor predikanten uit Overijssel en Gelderland een cursus over de Geloofsbelijdenis houden, gelijk hij dat reeds sedert gerimen tijd maandelijks doet te Rotterdam voor een aantal predikanten van Rotterdam en omstreken, op een Donderdagmiddag van 2 tot 3!/2 uur in het kerkeraadsgebouw in de Oppert.

Scheiding van Kerk en Staat in Rusland. De oude Rissische Kerk was sedert Peter den Groote geheel een instrument van het tsaristisch gezag geworden en ontaard in een bureaucratie. Vandaar dat de val van het tsaris.me ook de bestaande Russische Kerk zeer trof.

De regeering van Kerenski vond geen gelegenheid om de scheiding van Kerk en Staat definitief vast te stellen en te regelen. Eerst de bolsjewiki kwamen daartoe. Bij decreet van 23 Jan. 1918 werd de scheiding van Kerk en Staat uitgesproken. Dit decreet roept de volledige gewetensvrijheid voor alle confessies uit. 't Onderricht in den godsdienst werd in de scholen afgeschaft en de Kerk werd alle ondersteuning van Staatswege onthouden. De uitvoering van het decreet inzake de scheiding van Kerk en Staat had in het algemeen zonder veel wrijving plaats. Misschien ook wel omdat de 'Kerk haar gezag bij de massa had verloren ; en omdat het volk de priesters (pope's) beschouwde als de mannen van de reactie en als verbonden aan de groot-grondbezitters.

De October-revolutie heeft echter — zoo lezen we in de N. R. Cour. — de heerschende Kerk niet alleen onafhankelijk gemaakt, maar zij heeft deze ook de stoffelijke voordeden, die zij eertijds genoot, ontnomen. Alle kapitaal der kerkelijke overheid werd in beslag genomen. Hoe rijk de officiëele Kerk was, blijkt reeds hieruit, dat de gezamenlijke waarde van haar in beslag genomen kapitaal 7 milliard 150 millioen roebel (de roebel naar de valuta van vóór den oorlog berekend) bedroeg. In deze som zijn niet opgenomen de kapitalen, die de Kerk in Oekrainië, Kaukasus en Siberië bezat. Ook aan het kerkelijk groot-grondbezit werd een einde gemaakt. Meer dan 2 millioen desjatinen land werden onder de boeren verdeeld.

Ofschoon de bolsjewiki algeheele gewetensvrijheid geproclameerd hadden, hebben zij het toch noodig gevonden den strijd tegen de Kerk voort te zetten. Onder het voorwendsel dat allen in de Sovjet-Republiek werken moeten, werden 673 kloosters gesloten en hun geheele vermogen gelikwideerd. De.kapitalen der kloosters, die zich ten bedrage van ongeveer 500 millioen roebel in de openbare kassen bevonden, werden in beslag genomen. De groote goederen, die den kloosters behoorden, tot een uitgestrektheid van 800.000 desjatinen, werden voor nationaal bezit verklaard. Tegelijkertijd werden ook alle andere bronnen van inkomsten der kloosters, als b.v. 84 fabrieken, 436 melkerijen, 6000 vee-boerderijen, 1112 huur huizen'en 7000 hotels en pensionaten, in Staatseigendom genomen. Ue sluiting van de kloosters en het'in beslag nemen van hun bezit heeft aan de oude Kerk de doodsteek toegebracht, want daarmee verviel haar stoffelijke basis.

Al zijn ook vele strenge maatregelen der bolsjewiki te veroordeelen, des ondanks — zoo vervolgt de N. R. Cour. haar beschouwingen in deze — heeft de omwenteling van het standpunt van den vooruitgang beschouwd, aan de Kerk en de werkelijke religieuze behoefte goede diensten bewezen. Want de Kerk heeft zich van den invloed van den Staat en diens voogdij bevrijd. Weliswaar heeft zij daardoor haar vroegeren stoffelijken welstand verloren, maar juist dit heeft haar geleid tot hare ware taak : de godsdienstige verzorging van het volk op zich te nemen. Ook hebben de vervolgingen, waaraan de Kerk vooral bij het begin van de bolsjewistische heerschappij was blootgesteld, 'haar het karakter van martelaar gegeven. Daardoor is haar gezag gegroeid. Nu het volk ziet, dat de geestelijkheid voor zielszorg gevonden is en de Kerk niet meer de stut van de reactie is, begint het weer tot de Kerk terug te keeren. In den laatsten tijd breidt zich het godsdienstig enthousiasme in Rusland meer en meer uit. Gelouterd in de stormen der revolutie heeft de Kerk zichzelf terug gevonden. Dat is een der gewichtigste gevolgen van de Russische revolutie.

Onze Scholen. »De Banier« schrijft over de duurte van de Nieuwe Schoolwet o.'a. : De gelijkstelling is gekomen en God is daarvoor gedankt. Nu komt echter de zorg, en met de zorg de vraag : zijn wij dezen zegen waard, en zal deze onzen Christenen werkelijk ten zegen zijn ?

Er wordt geklaagd over het misbruik dat gemaakt wordt van de vrijheden die de Lager Onderwijswet verleent.

Zou het waar zijn ? De aanvragen tot schoolbouw zijn dringend en veel.

Men vraagt zelfs om stichting van ruzieschooltjes. Hoe kan dat nu mogelijk zijn.

Een kleine onaangenaamheid in een Schoolbestuur en daar komt splitsing, en een aanvrage om een nieuwe school.

Wij vragen of de pacificatie soms geen versnippering kan brengen tusschen Christenen en Christenen ?

Wij erkennen, dat de pacificatie is bedoeld als een zegen, doen ook deze zegen brengt verantwoordelijkheid en zorg mee.

Even later ook nog dit : Dit is waarlijk een zegen, doch als wij Christenen deze rechten gebruiken, om onrecht onder elkaar te oefenen, om bovendien door het vormen van allerlei kleine schooltjes (en niet te vergeten de kleine U.L.O.-schooltjes, die als mieren uit den grond opkomen) ook op onrechtmatige wijze gebruik maken van de rechten door den wetgever ons geschonken, dan vragen wij ons angstig af : zijn wij dien zegen wel waard

Zoolang men de groote zegeningen op onderwijsgebied geschonken, erkent, zoolang zal men ook erkennen, dat deze zegen voor ons Christenen, een nieuwe roeping met zich brengt.

Deze is namelijk gebruik te maken van de rechten door God en den wetgever ons geschonken, zooals deze bedoeld zijn, dat ze gebruikt zullen worden.

Wij hopen, dat dit zal geschieden, doch mocht dit niet gebeuren, dan zou deze zegen wel eens - tot een vloek kunnen worden.

Meer eenheid tusschen Gereformeerden.

Het initiatief van de Geref. Gemeente te Amsterdam, om te komen tot meer eenheid in het kerkelijke tusschen hen, die de Gereformeerde Waarheid liefhebben, acht prof. Grosheide in bet N.-Hollandsch Kerkblad verblijdend en merkwaardig.

Hij schrijft :

Valsche eenheid begeeren we niet, geen eenheid, die niet te verkrijgen is dan door verzaking van wat niet verzaakt mag worden. Een der teksten, waarvan in den tegenwoordigen tijd braaf misbruik wordt gemaakt, is de bede van onzen Heiland : opdat zij allen één zijn. (Joh. 17 vers 21). A» te vaak wordt ook ons Gereformeerden die tekst voorgehouden en wordt met beroep op deze plaats van ons gevraagd, dat we mee doen zullen aan dingen, die door het Woord Gods worden veroordeeld.

Maar er is ook scheiding, die er niet behoefde en die er daarom niet mag zijn. Nog lang niet allen, die de Gereformeerde belijdenis in eere houden, leven kerkelijk samen en dat kan, en daarom moet het. We nrogen niet ophouden voor die eenheid te bidden en met alle krachten er naar te streven. We moeten bereid zijn om voor die eenheid prijs te geven, wat niét wezenlijk is, ook al is hèt ons misschien dierbaar en als we het niet prijs kunnen geven, dan moeten we trachten te komen tot een modus vivendi, d.w.z. zij, die het in de 'hoofdzaken eens zijn en dif, samen in alles buigen voor de Schrift, moeten elkander ih de bijzaken dragen en kujinen hebben, dat daarover verschillend wordt gedacht en daarin niet door allen op gelijke wijze wordt gehandeld.

Legt men dezen maatstaf aan, dan konden er toch heel wat meer in één Gereformeerd Kerkverband leven, dan thans geschiedt. Zeker, er is ook onder de Gereformeerden allerled verschil. De een is meer voorwerpelijk aangelegd, de ander meer onderwerpelijk, en werken invloeden na, die uitgegaan zijn van verschillende meer of minder beroemde personen. Er wordt b.v. over de Zondagsviering niet door allen gelijk gedacht, evenmin over de opleiding tot het predikambt. Misschien zijn er zelfs enkele dogmatische verschillen, ' al hooren we daar gelukkig in de laatste jaren niet zoo veel meer van. Laat dat alles zoo zijn, al deze dingen rechtvaardigen niet, dat' men kerkelijk gescheiden leeft. Daarom achten we het streven als boven aangeduid in de eerste plaats verblijdend. Maar ook merkwaardig.

In vroeger jaren is door onze Gereformeerde Kerken meer dan eens getracht verband te krijgen met andere Kerken van Gereformeerde belijdenis. Maar veel resultaat heeft dat pogen nooit gehad. In den laatsten tijd was deze kwestie onder ons geheel op den achtergrond geraakt. Begrijpelijk, maar toch niet goed.

Zal nu van andere zijde een poging worden beproefd ? En zal ze slagen ? En wie zullen er bij betrokken worden ? Ook onze Gereformeerde Kerken ? Ook de Gereformeerden in de Hervormde Kerk ? . We weten niets, we vragen maar.

Doch we hopen — al vreezen we — dat God geve, dat de pogingen tot eenheid, die thans worden beproefd, goed gevolg zullen hebben."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen