KERKELIJKE RONDSCHOUW

Het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel.
In de couranten heeft het bericht van de oprichting van het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel reeds de rondte gedaan. Wij willen er hier iets naders van meedeelen.
Het woord Verbond zegt al, dat er onderscheidene partijen bij betrokken zijn ; en dat het Nederlandsch Hervormd genoemd is, bewijst, dat het Verbond gesloten is door onderscheidene partijen, om daarmee de Nederlandsch Hervormde Kerk te dienen.
Het zijn Nederlandsch Hervormde menschen, die bij elkaar gekomen zijn en wel met de uitgesproken bedoeling om samen te werken tot wederoprichting van onze Hervormde Kerk en haar te doen herrijzen uit haar vervallen toestand.
Verschillende dingen hebben tot de oprichting van dit Verbond tot Kerkherstel aanleiding gegeven.
Sinds eenigen tijd leefde het onder de Ethischen, de Confessioneelen, de groep van Kohlbruggianen en Gereformeerde Bonders, dat we elkaar in deze benarde tijden noodig hebben en we hebben elkaar gezocht. Onderscheidene malen hebben we vergaderd, om te praten met elkaar, opdat we elkaar beter zouden leeren begrijpen en zoo noodig elkaar meer zouden waardeeren en elkaar zoeken in hetgeen ons toch ten slotte, in den diepsten grond, vereent.
Toen is de publicatie van het Reorganisatie-Voorstel gekomen.
En omdat we elkaar als Hervormde menschen hadden gezocht, om elkaar in het midden van de Hervormde Kerk zoo mogelijk te vinden en voor de Hervormde Kerk samen nog tot een zegen te mogen zijn — is er natuurlijk in bovenbedoelde samenkomsten van verschillende rechtzinnige Hervormden ook over dat Reorganisatie-Voorstel gesproken, met het bekende gevolg, dat met name prof. Brouwer, prof. Obbink, ds. Hoek en enkele andere ethische heeren zich absoluut tegen verklaard hebben. En men heeft z'n blijdschap uitgesproken, dat 't Reorganisatie-Voorstel van de baan is.
Nu is natuurlijk ieder vrij om blij te zijn en ook z'n blijdschap in het openbaar te doen blijken — maar in dit geval heeft het toch pijn gedaan, wat sommige ethische voormannen in deze hebben gedaan ; en vooral is dat gevoeld onder de Confessioneelen, Kohlbruggianen en Gereformeerde Bonders.
Maar daar niet alleen. Ook onder een groep Ethischen, die min of meer achter dr. Riemens, van Leiden, staan, en sympathie hebben voor hetgeen prof. Gunning geschreven en gedaan heeft, is groote teleurstelling gekomen, na ; hetgeen door menschen als ds. Van Herwerden van Groningen, ds. Hoek van Amsterdam, en ook wel door prof. Brouwer en prof. Obbink is geschreven en gedaan. Die Ethischen hebben een ander Kerkbegrip, voelen wel voor Christendom en Cultuur, maar zouden liever nog van Kerk en Cultuur spreken, en althans in het midden van vele ethische voormannen een andere mentaliteit willen aantreffen ten opzichte van de Ned. Hervormde Kerk als Christus-belijdende Kerk.
Een en ander heeft aanleiding gegeven, dat kenbaar gemaakt werd : onder de Ethischen zijn er, die anders over het Reorganisatie-Voorstel en over de verwerping daar van denken, dan sommige ethische woordvoerders en ethische schrijvers. De positieve belijdenis van den Christus heeft voor hen nog andere beteekenis, dan negatief te staan tegenover het Reorganisatie-Voorstel en blijde te getuigen, dat het een pak van 't hart is, dat het Voorstel in de prullenmand is terecht gekomen.
Er zijn Ethischen, onder de jongeren, maar ook onder de ouderen, onder de predikanten, maar ook onder de gemeenteleden, die absoluut niet meegaan in deze met de ethische voormannen, die leiding geven in het Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur. Zij voelen en spreken het uit, dat er in 't midden van de Hervormde Kerk iets gedaan moet worden om de Kerk als Kerk een betere, breedere en vastere plaats te geven in het midden van het volksleven, en dan als Kerk die wenscht te belijden den Christus Gods en in Zijn Naam en in Zijn kracht, door Zijn Geest en naar Zijn Woord, op te komen voor de cultureele belangen en zich te werpen op zoovele practische dingen, die in het midden der Hervormde Kerk om oplossing vragen, als daar zijn : de Zendingszaak, de Diaconale aangelegenheden, het werk van barmhartigheid, het grootestads-probleem, enz. enz.
Met de belijdenis van den Christus moet hier de Hervormde Kerk als Kerk uitkomen, om zoo spoedig mogelijk, nu de kansen zoo mooi zijn, aan 't werk te gaan en te trachten om hier in den Naam en in de kracht en door den Geest van Christus, naar Zijn Woord, mooi en veel werk te verrichten.
Praten is mooi en goed, maar doen is meer en beter.
En om dit te kunnen doen, moeten we als kerkelijke menschen voor de Hervormde Kerk als Kerk willen opkomen, om eerlijk samen te werken tot zegen van Kerk en Volk.
De Christus-belijdenis is hier voor de Kerk als Kerk onmisbaar.
En met die Christus-belijdenis moet dan alles onder de oogen gezien worden, zoowel het leven van de Kerk zelve als al den arbeid, die door de Kerk van Christus moet verricht worden.
Dit is zóó duidelijk, zóó bindend, zóó urgent — dat ook de Ethischen er zich niet van kunnen afmaken, als ze eerlijk als Ethischen willen uitkomen. Om Christus' wil moet hier worden gehandeld. En met allerlei woorden en redeneeringen kan dit niet worden weggepraat.
Zoo zijn dan ten slotte, naast de praatconferenties, samenkomsten ontstaan, waar men eerlijk heeft uitgesproken dat er ook iets gedaan moet worden. En rondom de reorganisatie-gedachte, waarbij de Christus-belijdenis het centrale is, is men, na enkele samenkomsten met genoodigden gehouden te hebben te Apeldoorn en te Utrecht, nu onlangs te Amersfoort gekomen tot oprichting van het Nederlandsch Hervormd Verbond.
Dat Verbond bedoelt nu, om alle vereenigingen als Ethische Vereeniging, Confessioneele Vereeniging, Gereformeerde Bond enz. intact te laten. Niets wordt er veranderd in de partijverhoudingen. ledere kring blijft onaangetast en werkt rustig door naar eigen beginsel en eigen plan.
Maar er is uitgesproken, dat we over de partijgrenzen heen gaande, samen wel iets kunnen doen in het belang van de Nederlandsche Hervormde Kerk ; om de allerongelukkigste organisatie der Kerk, welke een schande is voor de Kerk onzer Vaderen, weg te krijgen en te vervangen door een betere, die beter past bij een Kerk; om de Hervormde Kerk als Kerk tot de belijdenis van den Christus te brengen en dan samen, rondom die Christus-belijdenis, te doen wat onze hand vindt om te doen, wat God Zelf als vlak voor onze voeten legt. Die dus wil meewerken om alles maar rustig te laten zooals het is en wil samenwerken met hen, die er op uit zijn om door onderlinge verdeeldheid de Hervormde Kerk te laten doodbloeden, waarbij anderen haar plaats wel zullen innemen — wie van zoodanige gesteldheid is, kunnen we voor het Nederlandsch Hervormd Verbond niet gebruiken.
Maar overigens zijn predikanten en gemeenteleden, jongeren en ouderen, mannelijke en vrouwelijke lidmaten, hartelijk welkom (want 't Nederlandsch Hervormd Verbond bedoelt allerminst alleen een dominees-kring te zijn. Kerkeraadsleden, gemeenteleden, jong en oud, uit stad en dorp moeten zich aansluiten !) en hoe eerder men zich als lid opgeeft bij den secretaris R. B. Evenhuis, Ned. Herv. pred. te Noordhom (Prov. Groningen) hoe beter dat 't is.
Eendracht maakt macht.
En God van den hemel doe 't ons gelukken, tot heil voor onze Hervormde Kerk en daarin tot zegen voor ons Volk en Vaderland.

De Oprichtingsvergadering.
Na bovenstaand artikel laten we hier volgen de officieele mededeeling, welke namens het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel aan de pers is verstrekt. Het communiqué luidt aldus :
Nadat er reeds te Apeldoorn en te Utrecht voorbereidende vergaderingen waren gehouden, is Dinsdag 10 Juni te Amersfoort opgericht in een samenkornst van genoodigden onder leiding van prof. dr. Th. H. Haitjema, van Groningen, het Nederlandsch Hervormd Verbond. Aanwezig waren : ds. P. A. Binsbergen van Muiden ; dr. F. J. van den Berg van Amersfoort; ds. H. C. J. van Deelen van Oostermeer ; ds. R. B, Evenhuis van Noordhorn ; ds. J. W. Groot Enzerink, van Leiden ; ds. M. Gijsman van Nieuwe Pekela ; ds. M. van Grieken van Rotterdam ; ds. J. Hoekstra van Ternaard ; prof. dr. Th. H. Haitjema van Groningen ; dr. G. P. van Itterson van Alblasserdam ; ds. N. de Jong van Velp ; ds. M. Jongebreur van Veenendaal ; ds, W. de Lange van Woerden ; dr. J. C. S. Locher van Leiden ; dr. G. Oorthuys van Amsterdam ; dr. J. Riemens van Leiden ; ds. N. van der Snoek van Veenendaal; de heer P. N. de Vries van Oosterbeek ; ds. Th. C. Vriezen van Den Haag ; ds. G. W. C. Vunderink van Zeist ; ds. C. J. Warners van Hoogland en ds. G. H. Wagenaar van Rotterdam, terwijl verschillenden bericht van verhindering hadden gezonden onder betuiging van sympathie.
Doel van het Verbond is : herziening (reorganisatie) van de bestuursinrichtingen van 1816 door, zoo mogelijk, te bevorderen een reorganisatie der Nederlandsche Hervormde Kerk in den geest en volgens de grondlijnen van het Reorganisatierapport 1929.
Behalve door gemeenschappelijke samensprekingen en het geven van adviezen, wil men door de uitgifte van een maandblad dit doel bevorderen. Dit blad zal den naam.dragen : Nieuw Kerkelijk Leven, orgaan van het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel.
De grondslag is aldus geformuleerd: de leden van het Nederlandsch Hervormd Verbond gaan gemeenschappelijk uit van de waarheid der algemeene Christelijke Kerk, zooals die in het Gereformeerd Protestantisme beleden wordt, n.l. als de gemeente, die ten eeuwigen leven uitverkoren door Christus wordt vergaderd, beschermd en onderhouden door middel van Zijn Geest en Woord (Antwoord 54 van den Heidelbergschen Catechismus) en erkennen, dat deze belijdenis kerkrechtelijk consequenties met zich meebrengt voor de inrichting van het Hervormde kerkelijke leven en alle acties voor den bloei van dit leven bezielen
Het voorloopig Moderamen : Dr. G. P. van Itterson te Alblasserdam. Ds. M. Jongebreur te Veenendaal. Dr. G. Oorthuys te Amsterdam. Ds. R. B. Evenhuis, Secr. te Noordhorn Amersfoort, 10 Juni 1930.

De plannen en de daden.
Méér dan praten moeten we nu. Daarom zijn er plannen beraamd en tot daden zal men overgaan. Om de Nederlandsche Hervormde Kerk te helpen, krachtens de belijdenis van den Christus.
De plannen zijn : leden werven overal.
Men kan zich aangeven voor het lidmaatschap (tegen een contributie van ten minste f2.-— 's jaars, waarvoor men 't Maandblad ontvangt bij den Secretaris, ds. R. B. Evenhuis te Noordhorn.
Verder is het plan : de uitgifte van een Maandblad onder den naam van Nieuw Kerkelijk Leven, orgaan van het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel, onder redactie van de heeren ds. R. B. Evenhuis te Noordhorn ; ds. H. C. J. van Deelen te Oostermeer en Eestrum (Fr.) ; ds. Th. C. Vriezen te 's-Gravenhage en de heer P. N. de Vries te Oosterbeek, met vaste medewerking van prof. dr. Th. H. Haitjema van Groningen; dr. J. Riemens van Leiden ; dr. J. C. S. Locher van Leiden ; ds. A. B. te Winkel van Den Haag en ds. M. van Grieken te Rotterdam.
Verder is het plan aan de Classicale Vergaderingen toe te zenden de volgende motie ter doorzending aan de Synode (welke motie, met kleine wijziging, ook door Kerkeraden kan worden aangenomen en doorgezonden aan de Synode) :
Aan de Algemeene Synode der Nederlandsch Hervormde Kerk te 's-Gravenhage,
Het voorloopig Moderamen van het Nederlandsch Hervormd Verbond, gesticht te Amersfoort op den 10den Juni 1930, van oordeel, dat de verwerping van de reorganisatie-voorstellen in uwe buitengewone vergadering van Januari j.l. een bestuurshandeling van wetgevenden aard beteekent, die, hoewel reglementair wettig, toch tevens een grievende veronachtzaming is van den eisch, dat uwe hooge vergadering onze Kerk dienende, vertegenwoordige bij haar arbeid ;van oordeel voorts, dat door bovengenoemde verwerping van de reorganisatieplannen der geestelijke belangen van al de bijzondere Hervormde gemeenten worden geschaad en mitsdien door uwe vergadering tegen de waarachtige kerkelijke strekking van artikel 55 van het Algemeen Reglement is gehandeld ;
verzoekt uwe hooge vergadering thans in haar gewone zomerzitting te willen overwegen of de Kerk niet alsnog in de gelegenheid moet worden gesteld door haar vergadering en besturen een oordeel uit te spreken over het bovengenoemde reorganisatieplan ;
en spreekt tenslotte den wensch uit, dat, indien uwe vergadering geen termen aanwezig mocht achten om terug te komen op het besluit van de vorige Synode in haar buitengewone zitting van 9 Januari 1.1., dan toch in ieder geval het zoogenaamde Groote-Synode-voorstel door u opnieuw aan de orde moge worden gesteld, omdat dit laatstgenoemde voorstel niet wezenlijk verworpen kan heeten tegelijk met de verwerping van het reorganisatieplan.
Vervolgens is 't plan in September een groote vergadering te houden in het centrum van het land.

De Groote Synode.
Zooals uit 't bovenstaande blijkt, is ook gesproken over het Voorstel van de Groote Synode. Dat voorstel ligt eigenlijk nog op de Synodale tafel. Men heeft het een paar jaar geleden op zij gelegd — niet verworpen — omdat een Reorganisatie-Commissie benoemd was en men vond het nu veel beter, met de behandeling van een voorstel ais van de Groote Synode te wachten, totdat de Reorganisatie-Commissie een plan ter tafel zou leggen.
Het Reorganisatie-Voorstel kwam. In z'n geheel genomen, heeft men het een, twee, drie verworpen. De Kerk mocht het niet eens ontvangen ter bespreking.
Dat hebben de Modernen gedaan ! Die hebben de Kerk onthouden een Voorstel tot reorganisatie der Kerk, dat door een officieele Commissie was bewerkt en ingediend.
Zoo zijn onze manieren Nu is het Reorganisatie-Voorstel weg.
Maar nu ligt daar nog het Voorstel van de Groote Synode.
Of anders — zullen we er voor zorgen, dat er een Voorstel Groote Synode komt !
En het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel vraagt — en Classicale Vergaderingen en Kerkeraden moeten het maar mee vragen — dat de Synode nu het Voorstel Groote Synode zal behandelen.
De Reorganisatieplannen zijn aan de orde en ze blijven aan de orde nu.
Het Nederlandsch Hervormd Verbond tot Kerkherstel zal er voor zorgen, dat de plannen aan de orde blijven.
Aan de orde blijven !
En we hopen, dat de Kerk zelve er achter staat !

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen