WAT DE PERS TE LEZEN GEEFT
ONDERWIJSBEVREDIGING.
Wat velen onmogelijk scheen — schrijft „De Rotterdammer" — is aan de Staatscommissie ad hoc gelukt: op het stuk der scholenconcentratie is men geheel tot overeenstemming gekomen en is volkomen bevrediging verkregen.
De psychologische verklaring van dit ongedachte verschijnsel ligt naar onze meening hierin, dat de voorstanders van het bizonder onderwijs, hun verleden getrouw, niet alleen volkomen gelijkstelling eischen, als er wat te verdeelen valt, maar er ook tevreden mee zijn, wanneer offers gevraagd worden ; — en voorts, dat de voorstanders van het openbaar onderwijs hel waandenkbeeld hebben losgelaten, alsof de rampen der concentratie alleen de openbare school zouden treffen. Toen men het er eenmaal over eens was dat aan de gelijkstelling noch in voornoch tegenspoed getornd mag worden, was ook de weg naar de noodzakelijke concentratie gebaand.
De oplossing is nu deze, dat openbaar en bizonder onderwijs op dezelfde wijze tot verldeining van het aantal scholen worden gedwongen. Naar gelang van de grootte der gemeente (resp. minder dan 25.000, 50.000, 100.000 en meer dan 100.000 inwoners) zullen scholen met 50, 75, 100 en 125 leerlingen moeten verdwijnen, natuurlijk na behoorlijke overgangsbepalingen en met de uitzondering voor de z.g.n. openbare vluchtheuvelscholen. Van bizondere scholen, welke tot verdwijning gedoemd zijn, wordt het subsidie ingetrokken ; openbare moeten door het gemeentebestuur worden opgeheven.
Dit is een objectieve maatstaf voor beide. Daarom worden ook de bepalingen, dat de Kroon of Ged. Staten vermindering van het aantal scholen kunnen gebieden, geschrapt. Wij zijn daarmee ten zeerste ingenomen. De vrijheid van onderwijs moet in de wet verankerd liggen en ze mag niet afhangen van het persoonlijk inzicht van deze of gene autoriteit. Dat is altijd gevaarlijk voor de rechtszekerheid.
Het is natuurlijk een zakelijke beperking van de vrijheid van onderwijs, dat er, zelfs in de kleinste gemeente, minstens 50 leerlingen voor een bepaalde school" moeten zijn; maar daaraan is, gelijk vanzelf spreekt, niet te ontkomen. Men heeft een grens noodig. Echter wordt erkend, dat 50 leerlingen wel een topcijfer is, en daarom is als uitzondering bepaald, dat scholen met minstens 25 leerlingen gespaard zullen blijven, wanneer de ouders het door hen gewenschte onderwijs niet kunnen krijgen op een andere school binnen 4 K.M. afstand van hun woning.
Als zulke onderwijsinrichtingen worden beschouwd : alle bizondere scholen, waarvan zij niet schriftelijk hebben verklaard, dat en waarom zij tegen de richting van het daar gegeven onderwijs overwegend bezwaar hebben.
Voor het oprichten van nieuwe scholen gelden de genoemde cijfers niet. Toch wordt ook in dit opzicht eenige verzachting aangebracht. Bij noodwetje, thans verlengd tot 1 Juli as., was bepaald, dat geen nieuwe scholen gesticht mochten worden dan met resp. 60, 90, 120 en 150 leerlingen, naar de grootte der gemeente. De cijfers worden nu ook verlaagd tot 50, 75, 100 en 125. Deze voorwaarden worden dan nog aangevuld met enkele bepalingen om te voorkomen, dat op lichtvaardige wijze tot schoolstichting zal worden overgegaan.
Voorzoover wij het thans kunnen overzien, zal deze bevredigende oplossing in breede kringen voldoening wekken ; het meest verblijdt ons, dat er geen poging wordt gedaan om aan de gelijkstelling te tornen. Ging het in die richting, wij zouden een „non possumus" moeten laten hooren ; is bezuiniging door concentratie noodig en mogelijk, zonder de basis der pacificatie te verwrikken, dan behooren wij onze volle medewerking te verleenen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 7 januari 1937
De Waarheidsvriend | 18 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 7 januari 1937
De Waarheidsvriend | 18 Pagina's