UIT DE HISTORIE

Theoloog uit den bloeitijd van het Gereformeerd Protestantisme.
I.
Andreas Rivetus (of André Rivet) is voortgesproten uit een aanzienlijke Fransche familie, die leefde uit de Reformatorische beginselen. De hitte der vervolging en beproevingen van huiselijken aard, hadden het geloof van Andreas' ouders op zijn echtheid getoetst, en waarachtig bevonden. Bekend is, hoe zijn moeder, toen Andreas nog jong was en zekeren keer in groot levensgevaar verkeerde, den Heere een gelofte gedaan had, haar zoon Hem en Zijn dienst te zullen wijden, wanneer hij in het leven mocht worden gespaard.
Geboren werd Andreas op 22 Juni 1572, het jaar van de noodlottige bloedbruiloft. Na eenige vooropleiding, bezocht hij de academie te Orthes in Bearn, die pas door den koning van Navarre gesticht was, en waar hij de voortreffelijke theologische colleges volgde van Lambertus Danaeus, over wien wijl te zijner tijd ook enkele artikelen hopen te geven. Al spoedig bleek, dat Andreas geen theologie studeerde, omdat zijn ouders 't gaarne wilden, maar het was hem een lust, te graven in de goudmijn van Gods Woord. De vervolging maakte een einde aan het verblijf te Orthes, doch de studie van Andreas werd nog twee jaren voortgezet aan de theologische school te La Roebelle.
Op 24 Maart 1595 deed Rivetus intrede als predikant te Thouars. Ook tijdens het bekleeden van zijn ambt studeerde hij hard, en ook toen hij in 1596 met Susanne Oyseau, een dochter van zijn ouderen collega ter plaatse, in het huwelijk trad, liet hij de studie niet varen, overtuigd als hij was, dat voortdurend onderzoek der Heilige Schrift een eerste eisch is voor den dienaar des Woords. Rivetus bekwaamheden bleven niet verborgen, en op zijn graf heeft men er zijn bewondering over uitgesproken, dat één mensch zooveel gaven in zich vereenigen kon, als bij Rivetus het geval was. Hij was zeer gezien in adellijke-en hofkringen, al spreekt het vanzelf, dat men over het algemeen niet met de door hem beleden belijdenis instemmen kon. Toch heeft Rivetus door zijn van groote wijsheid getuigend en gematigd optreden op politieke en kerkelijke aangelegenheden in Frankrijk een belangrijken invloed uitgeoefend. Bijzonderheden zijn in dit verband bekend, doch het zou ons bestek verre overschrijden, wanneer wij hier volledigheid zouden willen betrachten.
In 1619 werd Rivetus een professoraat aangeboden door de academie te Leiden. Er is heel wat te doen geweest, alvorens deze benoeming kon en mocht worden aanvaard. Men wilde in Frankrijk Rivetus niet missen, doch ook zijn vrouw voelde niet veel voor een vertrek naar Holland. Tenslotte werd besloten, dat de twee oudste zoons hun vader zouden vergezellen, terwijl Rivetus' vrouw waarschijnlijk twee jaar later zou komen. Alle pogingen, die werden aangewend haar te bewegen zich bij het besluit van haar man en dat der kerken neer te leggen, waren tevergeefs. ^) Rivetus wilde echter zijn gedane toezegging niet intrekken, zoodat hij met zijn beide zoons den 27sten September 1620 te Leiden arriveerde. Een donkere schaduw viel er over Rivetus' leven, toen zijn vrouw, eenige maanden na het vertrek van haar man, overleed Met het oog op de verzorging van zijn groot gezin — zeven kinderen waren hem en zijn vrouw geboren — hertrouwde Rivetus in Augustus 1621 te Londen met Marie du Moulin, een dochter van een bekend predikant te Parijs, met wie hij bijna 25 jaar door een gelukkig huwelijk verbonden is geweest.
De inaugureele rede, waarmede Rivetus zijn ambt aanvaardde, handelde „over den voortreffelijken vrede en de eendracht der Kerk". Al voerde Rivetus wel polemiek tegen Remonstranten en Roomschen, — zijn arbeid droeg meer een thetisch dan een polemisch karakter. Wat blijkt uit de door hem in het licht gegeven publicaties. Voor de exegese is zijn beteekenis onmiskenbaar. Op dogmatisch gebied ligt zijn medewerking aan de „synopsis purioris theologiae", dat langen tijd het leerboek bij uitnemendheid voor dogmatiek is geweest.
Op vele binnen-en buitenlandsche studenten heeft Rivetus een grooten invloed uitgeoefend. Vereerend maar jammer was een verzoek, hem af te staan ter opvoeding van den jongen Prins Willem. Op 11 Maart 1632 nam Rivetus afscheid van de Leidsche academie, al bleef hij eershalve aan haar verbonden. Twaalf jaren had hij het ambt van hoogleeraar bekleed, en nog veertien jaar zou hij verkeeren aan het hof, waar hij in hoog aanzien heeft gestaan. Helaas zijn de vruchten van het leven van Prins Willem II niet in overeenstemming geweest met de verwachtingen, waartoe zijn opvoeding aanleiding geven mocht.
Gedurende de laatste jaren zijns levens is Rivetus nog curator geweest van de Illustre School te Breda, in welke functie hij heel wat te doen had, studenten en professoren in het rechte spoor te houden.
Zijn laatste prediking hield Rivetus op den eersten Kerstdag van het jaar 1650, sprekende over Psalm 144 vs. 3 en 4.... „De mensch is der ijdelheid gelijk, zijne dagen zijn als eene voorbijgaande schaduw". Twee dagen later werd hij aangegrepen door een hevige koliek in de ingewanden, waaraan hij 7 Januari 1651 bezweek, in tegenwoordigheid van zijn vrouw en eenige anderen. ^) (Slot volgt)
¹) Men heeft hier wel gesproken van een „orage domestique".
2) In 1881 bezorgde dr. H. Bavinck de 6de druk van dit werk.
³) Eenige literatuur geven wij aan het eind. van ons volgend artikel.
 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen