Kerk, School, Vereeniging

Nederlandsche Hervormde Kerk.

Drietal te 's-Gravenhage (vac. wijlen Dr H. Schokking) : F. J. Pop te Delft, W. Sybrandy te Neerbosch—Hees en H. W. Waardenburg te Meppel.

Beroepen te Zaandam (vac. J. Chr. Fritzsche) A. Dronkers te Zalt Bommel — te St. Filipsland G. H. J. Marsman te Bruinisse — te Ermelo (vac. J. J. Timmer) H. A. Labrie te Wapenveld (Geld.) — te Bleskensgraaf (toez.) W. L. Tukker te Hei- en Boeicop.

Aangenomen naar Annerveen (Dr.) cand. H. Gietema te Maarn (Utr.) — naar Meteren en Est (Geld.) (toez.) F. J. Sinke te Langerak (Z.-H.)

Bedankt voor 's-Grevelduin-Capelle (N.-Br.) W. L. Tukker te Hei- en Boeicop (Z.-H.) — voor Zuilen (Utr.) A. W. Lazonder te Nieuw Vennep (Haarlemmermeer) — voor Pingjum en Zurich (Fr.) cand. L. Hoving te Oldekerk (Gr.) — voor Brakel (toez.) A. G. Haring te Goedereede.

Gereformeerde Kerken.

Tweetal te Wirdum (Fr.) : G. Leens te Stadskanaal (Pekelderweg) en K. J. Schaafsma te Gameren (Geld.)

Beroepen te Montfoort (Utr.) cand. W. H. Wamsteeker, hulppred. te Vlissingen.

Christelijke Gereformeerde Kerk.

Tweetal te Alphen a/d Rijn : P. de Groot te Meerkerk en J. A. Riekel te Delft — te Leerdam : W. Heerma te Zeist en J. G. van Minnen te Huizen (N.H.).

Afscheid en intrede.

Ds H. W. Hemmes preekt 8 Maart afscheid te Nes en Wierum en 15 Maart intrede te St. Anna Parochie. Bevestiger is Dr H. Stoel te Veenwouden.

Ds IJ. Alkema preekt Zondag 8 Maart afscheid te Aalsmeer en Zondag 15 Maart intrede te Amsterdam (vac. Ds T. G. van Reeuwijk). Bevestiger is Ds W. van Limburgh.

Dr P. G. Datema 90 jaar.

Zondag 1 Febr. j.l. vierde Dr P. G. Datema, emer. pred. der Ned. Herv. gemeente van Rotterdam-Delfshaven, zijn 90sten verjaardag.

Hulpprediker.

De Kerkeraad der Ned. Herv. gemeente van Kampen benoemde cand. S. Euverman te Groningen tot hulpprediker voor den arbeid bij de Zuiderzeewerken.

Jubilea.

Ds J. F. Wachter, emer. pred. der Nederl. Herv. gemeente te Vianen, herdenkt op 22 Febr. a.s. den dag, waarop hij vóór 40 jaar te Langerak bezuiden de Lek predikant werd. Nadien stond hij te Vianen, waar hem op 1 Nov. 1937 eervol emeritaat verleend werd.

Ds A. J. Werner, emer. predikant der Ned. Herv. gemeente te Diepenveen, thans wonende te Arnhem, herdenkt op 28 Febr. a.s. zijn 40jarig ambtsjubileum. Hij werd in Usselo predikant en stond daarna te Eibergen, waar hij 1 Nov. 1909 de bediening neerlegde. In 1911 werd hij weer predikant te Diepenveen, waar hem op 1 Nov. 1929 eervol emeritaat verleend werd.

Gift.

Wijlen mej. W. G. H. te Amsterdam vermaakte aan de Ned. Herv. gemeente aldaar een bedrag van ƒ l000.—.

Diensten voor studenten.

Op voorstel van Dr J. Koopmans besloot de Kerkeraad der Ned. Herv. gemeente te Amsterdam een serie bijzondere diensten voor de studenten te houden. Ds. E. L. Smelik, Geref. pred. in Hersteld Verband, en Dr J. D. Dozy, Doopsgezind pred., beiden te Amsterdam, waren reeds in dien geest werkzaam. Na overleg met hen heeft men een commissie gevormd met het doel studentensamenkomsten te organiseeren. De eerste dienst, van deze commissie uitgaande, had op 27 Jan. in de Waalsche kerk plaats ; spreker was Dr K. H. Miskotte. De volgende diensten zijn vastgesteld op 30 Jan., spreker Ds E. L. Smelik over „Roeping", op 6 Febr. met spreker Dr J. D. Dozy over „Belijdenis" en 13 Febr. met spreker Dr J. Koopmans over „Twijfel".

Herv. Geref. Kerkeraden, classis Heusden.

De Herv. Geref. Kerkeraden in de classis Heusden der Ned. Hervormde Kerk, hielden een classicale bijeenkomst op Donderdag 29 Jan. in de Hervormde kerk te Sprang. Als referent trad op Ds R. de Bruin, van Waspik, met het onderwerp : „De practijk van 't huisbezoek".

Ned. Herv. gemeente van Vianen. Er komt een Kiescollege.

Bij de op 28 Jan. te Vianen gehouden 10jaarlijksche stemming hetreffende Kiescollege of Kerkeraad bij de Ned. Herv. gemeente, zijn 347 stemmen uitgebracht : 139 kiesgerechtigden brachten hun stem uit voor Kerkeraad, terwijl 208 zich voor het instellen van een Kiescollege verklaarden.

Sedert onheuglijke tijden was hier het beroepingswerk en het kiezen van kerkeraadsleden in handen van den Kerkeraad.

Een zeldzaam jubileum. Zestig jaren kerkvoogd.

De heer G. Blok mocht Zaterdag onder groote belangstelling den dag herdenken waarop hij 60 jaar deel heeft uitgemaakt van het college van Kerkvoogden der Ned. Herv. gemeente van Scheveningen. Op 30-jarigen leeftijd als kerkvoogd gekozen, mag de bijkans 90-jarige grijsaard nog deze functie uitoefenen. De jubilaris heeft deze gemeente ook als diaken en ouderling gediend. En nog is hij werkzaam als wijkbroeder in wijk C.

Zaterdagmiddag heeft de heer Blok ten zijnen huize in de IJmuiderstraat gerecipieerd en velen uit den kring der Ned. Herv. gemeente van Scheveningen, met name verschillende predikanten, leden van den Kerkeraad en van het college van Kerkvoogden en Notabelen kwamen hun opwachting bij den jubi­laris maken, die begrijpelijkerwijs ook aardig in de bloemetjes was gezet.

Gereformeerde Zendingsbond.

In „Alle den Volcke", het orgaan van den Gereformeerden Zendingsbond in de Ned. Hervormde Kerk, wordt meegedeeld, dat Zendeling H. C. Heusdens om gezondheidsredenen van het Zendingsterrein vertrok. Hij werd leider van een gezondheidskolonie. Zendeling Pol is overgeplaatst naar Sumatra. Verder wordt nog mededeeling gedaan van een bericht, dat Ds Bikker, een der miss. predikanten van de Zending der Chr. Gereformeerde Kerk, die ook op Celebes arbeidt, nu medewerkt op het terrein van den Gereformeerden Zendingsbond.

Paaschzangdienst. Oproep tot alle orthodox-protestanten.

Het Comité Zangdiensten te Rijswijk (Z.-H.), corresp. adres : Wilhelminalaan 6, aldaar, dat zich ten doel stelt belangstelling te wekken voor en leiding te geven aan een met Paschen a.s. te beleggen interkerkelijken zangdienst, heeft daartoe dezer dagen tot alle orthodox- Protestanten in Nederland een oproep doen uitgaan.

Aan alle Gereformeerde, rechtz. Hervormde en Luthersche predikanten, alsmede aan die van de Geref. Kerken in Hersteld Verband en van de Vrije Evangelische Gemeenten, werd verzocht dit initiatief te willen overnemen en plaatselijk een zangdienst, naar een door het Comité ontworpen programma, te willen doen voorbereiden. Aan den oproep van het Comité werd toegevoegd een lange lijst van ca. 150 namen van predikanten, die het houden van den voorgestelden Paaschzangdienst gaarne aanbevelen.

In het middelpunt van den dienst staan een gezang. Schriftlezing en koorzang elkander af. Alle liederen zijn in het programma voorzien van muziek, terwijl ten dienste van de zangkoren vier- en tweestemmige harmonisaties zijn opgenomen. De in het programma voorkomende Psalmen worden rythmisch gezongen.

In he tmiddelpunt van den dienst staan een tweetal korte meditaties over de onderwerpen: „De overste der wereld tegenover Christus machteloos", naar aanleiding van Joh. 30 vs 30b, en : „Christus, de overste Leidsman en Voleinder des Geloofs almachtig", naar aan leiding van Hebr. 12 vers 2 en Openb. 1 vers 17b en 18.

De geheele dienst duurt een uur.

Het Comité stelt voor, dezen zangdienst te beleggen op 1sten Paaschdag, 's morgens van 7.15 tot 8.15 uur. Dit uur werd gekozen als voor den dienst het meest geëigend. In vele plaatsen behoeft uit practische overwegingen daartegen ook geen bezwaar te bestaan, omdat dan niet meer op dat uur behoeft te worden verduisterd. Waar het voorgestelde uur toch nog bezwaren geeft, wordt verzocht den dienst te beleggen op 2den Paaschdag, op een later uur.

Het Comité ontving uit tal van plaatsen reeds bericht, dat een Paaschzangdienst zal worden gehouden. In 's-Gravenhage en de randgemeenten bestaan plannen dezen dienst in een tiental kerken te beleggen.

Waar het niet mogelijk is gemeenschappelijke diensten te houden, vraagt het Comité deze Paaschsamenkomst in eigen gemeente te willen beleggen.

Unie-Almanak 1942. Jaarboekje voor het Christelijk Onderwijs

Bij S.van Dorp te IJmuiden verscheen weer de bekende Unie-Almanak. Het is de 51ste jaargang.

Het overzicht van werkzaamheden voor het jaar 1942 heeft men voorop laten gaan en kalender tot één bladzijde teruggebracht. De enkele stukjes mengelwerk gaan nu mede voorop. De overige rubrieken zijn als vorige jaren geplaatst.

8 Bladzijden zijn gevuld met nieuwe voorschriften (circulaires), gegeven sedert de bezetting van Nederland.

De recapitulatie van den Staat van Scholen met den Bijbel (mulo en buitengewoon onderwijs inbegrepen) vermeldt o.a. dat het aantal Christelijke Scholen in 1941 met 4 verminderd is en nu 2161 bedraagt. Het totaal aantal leerlingen, steeg met 1040 en omvat thans 334974 jongens en meisjes. Het aantal onderwijzers vermeerderde met 258 en dat der onderwijzeressen met 140 en bedraagt nu respect. 4635 en 2980, samen 7615. Het aantal kweekelingen met akte liep met 216 terug en is thans 1746. Het aantal vakonderwijzers, voor het eerst afzomderlijk genoteerd, bedraagt 2365, n.l. 874 m. en 1491 vr.

Uit de Geref. Kerken. Jaarboek 1942.

Van het Jaarboek ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland verscheen thans de 26ste jaargang. De uitgeefster, de N.V. Oosterbaan en Le Cointre te Goes, houdt deze voor de Gereformeerden in den lande zoo onmisbare periodiek met eere in stand.

Het kerkelijk overzicht is ook ditmaal geschreven door Ds F. C. Meyster.

Van de in 1941 ontslapen predikanten is van elk een „in memoriam" opgenomen. Onder deze negentien artikelen trekken inzonderheid de aandacht dat van Ds Buffinga over Ds C. B. Bavinck Sr. en dat van Ds Meyster over Dr A. Kuyper Jr.

Aan het statistisch overzicht ontlteenen we de volgende bijzonderheden :

Het aantal kerken vermeerderde in 1941 met 8, wegens institueering van de kerken van Zoutespui, Doezum, Pesse, Lobith, Eemdijk, Roozendaal (N.-Br.), Wassenaar-Zuid en Elim. Het totaal aantal kerken bedraagt nu 801.

Het aantal dienstdoende predikanten vermeerderde met 40 en verminderde met 14. Er kwamen er dus 26 bij en daarmede steeg het aantal tot 859. Het aantal vacatures daalde van 74 op 66. Het aantal emer. predikanten bedraagt thans 157.

Het zielental der gezamenlijke kerken klom met ruim tienduizend en is nu in totaal : 673.238, waarvan de grootste helft belijdende leden, n.l. 345.642 (vorig jaar 336.735).

In het kerkelijk overzicht vonden we nog de volgende gegevens : o.a.

In 1941 werden maar ongeveer 10 pct. van het totaal getall gemeenten beroepen aangenomen, zoowel door candidaten als door dienstdoende pastores. En het aantal hulppredikers dat een functie aanvaardde, was niet heel veel lager. Het candidatenprobleem werd daardoor iets minder zorgelijk. Het comité „Overvloed van werk en werkkrachten" deed zelf opnieuw overvloedig en voor treffelijk werk. Door zijn hulp of suppletie konden 63 kerken overgaan tot het benoemen van een hulpprediker of het beroepen van een eigen Dienaar des Woords.

Een eeuw geleden.

Het jaar 1842 was voor de Kerk in Nederland een belangrijk jaar. Het was het jaar der „zeven Haagsche heeren".

Aanleiding tot den strijd was de proponentsformule, waarin de proponenten beloven, de leer te aanvaarden, welke „overeenkomstig" Gods heilig Woord in de formulieren van eenigheid is vervat. De Synode had dit — geheel overeenkomstig den wensch der Gronimiger richting (de professoren Hofstede de Groot, Van Oordt, Pareau) het jaar te voren aldus geïnterpreteerd, dat de proponenten aan de leer gebonden zijn „in zoover" (quatenus) deze met Gods Woord overeenkomt en het niet op de letter der belijdenis, doch op haar geest en hoofdzaak aankomt. De zeven Haagsche heeren (Groen van Prinsterer, Van Hogendorp. Gevers, Capadose, Elout, Singendonck, Van der Kemp) richtten zich in 1842 scherp hier tegen (de strijd van het quia en quatenus) en lokten met hun adres aan de Synode een stroom van adressen van weerszijden uit. De Synode bleef bij haar beslissing: zij oordeelde het niet op haar weg te liggen de belijdenis te preciseeren.

Het jaar 1842 is ook het jaar geweest, waarin naar aanleiding van een adres van twee rechtzinnige predikanten (Moorrees en Bähler) aan den koning, om de Synode te bewegen op haar besluit terug te komen, de koning besliste, dat de Kerk in zaken van kerkorde en leer, eigen zaken zou mogen doen en de regeering daarop geen invloed begeerde uit te oefenen. Zoo ging de wetgevende macht vam den koning op de Synode over, hetgeen door een wijziging van het Algemeen Reglement tot uitdrukking kwam.

De buitengewone Synode der Ned. Herv. Kerk. Rechtspositie en bezoldiging der predikanten.

Bovengenoemde Synode was bijeengeroepen naar aanleiding van de verwerping van de Reglementsontwerpen betreffende de rechtspositie en bezoldiging van de predikanten der Ned. Herv. Kerk door de Provincale Kerkbesturen.

Het presidiaat werd, omdat de president afwezig was wegens ziekte, waargenomen door Ds De Bruijn. Deze opende de vergadering, las Ps. 97 en begroette de leden, inzonderheid Ds Vlieg, die als secundus optrad voor Ds Brucherus Cleveringa en den Quaestor-Generaal.

Een brief van den Raad van Beheer.

In behandeling kwam een schrijven van den Raad van Beheer naar aanleiding van de verwerping van genoemde reglementen. Hij beschrijft daarin den stand van de kwestie en spreekt zijn teleurstelling uit, dat door de verwerping de predikantsbezoldiging in een impasse is geraakt. Want met de bestaande regeling kan niet verder worden gewerkt. De leden van den Raad zien zich dan ook alleen in staat hun werkzaamheden met het bestaande reglement nog voort te zetten, indien in de loop van het jaar 1942 komt vast te staan, dat een redelijke oplossing voor het betrokken vraagstuk op korten termijn is gevonden. Van hem zijn uit den aard der zaak geen nieuwe voorstellen tegemoet te zien.

De Raad acht het intusschen niet verantwoord, zonder meer op de totstandkoming van een nieuwe regeling te wachten. Aan den nood der candidaten en der aanstaande emeriti kan de Raad momenteel niets doen. Ten aanzien van den inmiddels zeer gestegen nood in vele predikantsgezinnen kan de Raad van Beheer het echter niet verantwoorden, de gevolgen van dit uitstel op die gezinnen te laten neerkomen. Zij wil daarom aan predikanten, die tengevolge van een verleende dispensatie minder dan ƒ 2250.— ontvangen, een aanvulling geven tot dat bedrag, omdat de meesten van hen door het uitblijven van de nieuwe regeling een vrij aanzienlijke verbetering van inkomsten derven over het tijdperk van 1 Juli 1941—31 December 1942. Daardoor komt men zoowel de jongere als de oudere predikanten, die in dezelfde omstandigheden verkeeren, te hulp. Dit wordt bedoeld als een tijdelijke hulp en niet als een basis voor beroeping.

Voor één groep predikanten kan deze maatregel geen uitkomst geven. Dat zijn de ongeveer 22 predikanten, staande in een gemeente met minder dan 100 zielen. Voor hen zou de aangewezen weg zijn gelden beschikbaar te stellen uit een daarvoor in aanmerking komend fonds.

De Raad geeft daarvoor wijziging van het huishoudelijke reglement in overweging. Hij licht daarna toe, waarom dit voorstel maar voor één keer van kracht kan zijn. Wordt geen nieuwe regeling ingevoerd, dan zullen noodwendig de tractementen der hooger gesalarieerde predikanten moeten worden ingekort.

Indien deze aanwijzigingen door de Synode zullen worden overgenomen, zal daarmede voor de 1e groep ƒ 60.000.— en voor de 2e groep ƒ 16.000.— noodig zijn.

Discussie.

lm de discussie, die hierna volgt, wordt dank uitgesproken voor het feit, dat de Raad van Beheer blijft. Voorts wordt er op gewezen, dat de Synodale Commissie aan de leden van alle Provinciale Kerkbesturen het vriendelijk verzoek had gericht, om, nadat deze de voorstellen hadden verworpen, van eenige voorlichting te dienen ten opzichte van de bezwaren, die zouden zijn blijven bestaan. De voorstellen waren immers sterk gewijzigd en aan tijd voor beraad had het ditmaal niet ontbroken. Van de leden van sommige besturen was antwoord, binnengekomen ; van sommige niet. Doch nieuw licht brachten deze antwoorden niet. Ook werd naar voren gebracht, dat verschillende brieven bij de Synode waren binnengekomen, waarin allerlei predikanten en a.s. emeriti hun nood bloot legden.

De Synode nam dan ook onder den indruk van een en ander met algemeene stemmen het besluit in de richting van den door den Raad van Beheer gewezen weg voort te werken. Zij benoemde opnieuw de Commissie, die deze voorstellen heeft voorbereid en verzocht haar zich te bezinnen over de punten : 1. de kleine gemeente ; 2. het verplichte emeritaat; 3. de verhouding Bestuur-Beheer ; 4. toeneming van de bestuursmacht ; 5. vacaturepenningen ; 6. het gratiejaar ; 7. de standplaatsfiguur ; 8. de vermeerdering van de lasten der gemeenten en hierover rapport uit te brengen aan de Synode.

Een verzoek van den Hervormden Zendingsraad werd ingewilligd.

Ten opzichte van de combinatie der gemeenten Etten en Leur besloot de Synode art. 22 van het reglement op de predikantstractementen niet toe te passen.

Besloten werd de subsidie aan den Schippersraad voor 1942 met ƒ 500.— te verhoogen.

Een verzoek van „Land in zicht" werd verwezen naar den Raad voor inwendige. Zending. Een bijzondere spoedcommissie werd ingesteld, die bestaan zal uit het Moderamen der Synode en 5 leden.

In de vacature van wijlen mr. de Roon Swaan werd als lid in den Raad voor Uitwendige Zending benoemd Ds Boer.

In het hoofdbestuur van de federatie van Hervormde Jongeren werd voor 1 jaar als vertegenwoordiger der Synode benoemd de Secretaris der Synode.

Daarna werden nog allerlei zeer belangrijke besprekingen gevoerd, waarna de President de vergadering verdaagde tot April en voorging in dankzegging.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen