BIJ DE GRATIE GODS!

Het Tijdschrift voor Overheidsadministratie van 24 Mei l.I. bevat een hoofdartikel over de woorden „bij de gratie Gods", voorkomend bij de afkondiging van elke wet. „Wij, Juliana, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden" enz.
Wij halen uit dit gedocumenteerde betoog enkele belangrijke punten.
Het eerste punt, waar wij de aandacht op willen vestigen, is dat er geen overeenstemming bestaat tussen de practijk, die de woorden wel bezigt, en tussen het bij de grondwet voorgeschreven afkondigingsformulier.
Geen overeenstemming, zouden wij liever noemen geen tegenstrijdigheid — maar dat betekent dat het gebruik der woorden alleen op de practijk van de afkondiging der wetten steunt en niet op de tekst en het voorschrift van de grondwet.
Het tweede belangrijke punt is, dat men de woorden „bij de gratie Gods" in meer dan één betekenis kan opvatten en dat ook heeft gedaan.
De oorspronkelijke betekenis kan men peilen uit 1 Kor. 15 VS. 10 : „doch door Gods genade ben ik, die ik ben".
Inplaats van ootmoed, kwam het accent te liggen bij de onafhankelijkheid.
Soms drukte men er mede uit onafhankelijkheid van mensen, dus alleen bij de genade van God, en niet van de mensen, soms alleen dat het gezag van God afkomstig was en niet van mensen.
In de eerste betekenis kan men komen tot het z.g.n. absolutisme, in de tweede tot precies het omgekeerde : de waarborgen ener goede regering door de verantwoordelijkheid tegenover God.
Het derde punt is, dat alle pogingen om de afkondigingswoorden een grondwettelijke basis te geven, tot dusverre mislukten.
De laatste poging van de Grondwetscommissie van 1910 werd in 191? door het kabinet Cort van der Linden niet overgenomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen