MEDITATIE

Deze woorden zijn van David, welke hij uitspreekt, nadat hij van Sauls dood vernomen heeft. Op de hoogte van Gilboa is zwaar gevochten tussen de Israëlieten en de Filistijnen. Tenslotte werd Israël verslagen en klonk de overwinningsjubel van de Filistijnen over de bergen van Gilboa. Ook Saul en zijn zonen waren onder de gevallenen. Zijn dode lichaam werd met dat van zijn zonen, door de vijand opgehangen aan de muur van Beth-San, tot een prooi van de roofvogels, en tot een hoon aan het adres van Israël. Als David van dit alles bericht ontvangt en er voor hem geen twijfel meer bestaan kan of Saul is dood, dan zingt hij een klaagzang naar aanleiding van de dood van Saul en Jonathan: „hoe zijn de helden gevallen!"

Ook Saul was een held. De aanvang van zijn regering was schoon geweest. Als een held was hij begonnen. Aan de drijving des Geestes gehoor gevend, had hij zich ingezet voor het welzijn van het volk Gods. Maar deze held was gevallen. Ontroerend droevig was zijn einde. Gevallen door eigen hand. Echter, eigenlijk was dat niet alleen op Gilboa gebeurd. Er loopt door Sauls leven een lijn, welke hierop uitloopt. Wat op Gilboa plaats vond, is niet anders dan de voltooiing van datgene, wat Saul al langer bezig was te doen in zijn leven. In dat leven heeft zich een proces van geestelijke zelfmoord voltrokken.

Nog eens, schoon was het begonnen! Als een held trad hij onder de drijving des Geestes als jonge koning onder Israël op. Doch al spoedig maakte hij zich los van het Woord des Heeren en daarmee van de Geest des Heeren. En als gevolg daarvan stelde hij zich open voor de invloeden van een andere geest, van de boze geest. De Heere het hem niet ongewaarschuwd voortgaan, doch ondanks dat ging hij voort op zijn heilloze weg. Toen week ook de oude heldenmoed uit zijn leven en werd hij onzeker en bevreesd. En tenslotte verliep zijn leven in de achtervolging van David. Hierin werd vooral Sauls figuur zichtbaar in haar zichzelf verwoestend optreden. Immers, David was de gezalfde des Heeren en in David ging het om diens grote Zoon, om de Christus. In zijn zinloze vervolging van David komt Saul uit als één, die een instrument geworden is in de handen van de boze in diens de eeuwen door durende strijd tegen het Zaad der Vrouw. Doch dat is zichzelf verwoesten en de hand slaan aan eigen leven en heil. Want wie tegen het Zaad der Vrouw, Christus, aanbotst, loopt zichzelf te pletter. Zeker, achter de gang van Sauls leven ligt ook het mysterie van Gods verwerping, doch dat onthief Saul geenszins van zijn verantwoordelijkheid en schuld.

Saul heeft zijn eigen Gilboa opgetrokken. Hoe is deze held door zijn ongehoorzaamheid gevallen!

Wij mogen ons dit wel eens aantrekken. Is Saul de enige, bij wie het leven zo'n loop nam en zon einde vond? Of zijn er helaas niet meer levens, waarvan dit gelden moet, al gaan ze voor het oog niet zo vreselijk onder als dat van Saul? Nog zijn er, die om zo te zeggen, begonnen met schone voornemens en sierlijke aanloop. Er waren goede verwachtingen wat betreft een leven in de dienst des Heeren. Zij beleden Zijn Naam, kwamen eens ten Avondmaal. Doch later, toen de verleidingen van het leven te sterk werden en de stroom van de tijdgeest hen meevoerde, verzwakte de geestelijke aandrift en zonk de goede keuze welke er was voor een tijd, weg. Zij gingen zich al meer losmaken van het Woord Gods en blusten de Geest uit. Innerlijk begonnen zij zich al meer te ergeren aan de enige weg ter zaligheid en er groeide in het verborgen of zelfs openlijk een vijandschap tegen Christus. En toen was de zelfverwoesting, welke eindigt in een eeuwige ondergang, een feit geworden.

Zeker, bij allen, wier leven zulk een wending neemt, blijkt, dat de goede keuze nooit echt geweest is en het hart nooit waarachtig wedergeboren. En bij zulk een leven staan wij wederom bij de afgrond van het mysterie van de verwerping, waarin de Heere nooit onrechtvaardig is. Maar dat mag evenmin in mindering gebracht worden op hun verantwoordelijkheid en schuld. De eisen en de beloften Gods kwamen ook tot hen met volle geldigheid. En die wilden zij niet ter harte nemen. En daarom, laten wij het ons aantrekken. Als het Woord Gods ons niet ten leven wordt, wordt het ons ten dode.

Hoe zijn de helden gevallen

David zong deze klaagzang dus in verband met Sauls dood. Neen, toen voelde David zich blijkbaar niet opgelucht omdat eindelijk zijn vervolger gevallen was en de weg naar de troon voor hem open gekomen was, doch met grote droefheid was hij vervuld.

Hier zien wij David op een van de geestelijke hoogtepunten in zijn leven. Ook in zijn leven waren er wel andere momenten, maar hier komt hij echt uit als de man naar Gods hart. Hier denkt hij niet allereerst aan zichzelf, maar aan de smaad en het verlies, welke Gods volk getroffen hebben, aan de hoon, waarmee de Heere bespot wordt en aan het oordeel, waarmee Saul bezocht is. Ja, hier is David groot. Stellig wist hij ook, dat in Sauls ondergaan de voltrekking lag van Gods rechtvaardig oordeel. In zijn weeklacht is geen enkele toon van bevreemding over Gods werk. Maar wel vinden wij hier iets anders, dat wij eveneens vinden bij andere kinderen Gods wanneer zij op hun plaats zijn. Er is hier bij David oprechte droefheid over de ondergang van een mensenziel, van één, die als een held begon en zo diep viel. In Davids hart is iets van die liefde, zelfs voor vijanden, dat zelfs in die vijanden nog schepselen, beelddragers Gods onderkent, en daarom wéént bij hun ondergang.

Dit is 'n bijzondere vrucht van de vreze Gods in Davids leven, gewerkt door dè Heilige Geest. En zo staat hij hier, op dit keerpunt van zijn leven, als de gezalfde des Heeren, als schaduw van zijn grote Zoon. Déze toch, hoe ook met innerlijke ontferming bewogen over allen, die boos en schuldig, zich tot Hem wenden, zal ook richten al Zijn vijanden, die Hem blijven verwerpen. Maar Hij heeft nooit lust in hun dood. Hij weende over Jeruzalem en sprak van Judas, de verrader, de zelfmoordenaar: „het ware hem beter, niet geboren te zijn geweest".

Wie is er die, omdat zijn hart van nature zo boos en ongelovig is, aan zichzelf overgelaten, niet heen leeft naar het Gilboa van de eeuwige ondergang? Wie is er die, aan zichzelf overgelaten, niet alleen eenmaal zal verloren gaan, doch reeds verloren is? Om daaruit verlost te worden is méér nodig, dan alleen een tijdelijke gehoorzaamheid en een tijdelijk zich geven voor de zaak des Heeren, welke alle goede wortel missen. Daarvoor is nodig de zaligmakende werking van de Heilige Geest, Die ons hart en leven waarlijk wederbaart en ons de goe­de strijd en de volharding des geloofs leert.

Niemand verdient deze weldaad. Ze wordt uit genade geschonken en verkregen ... aan de voeten van Hem, Die meer is dan David, de Christus Gods. Als Deze zo bewogen is zelfs over hen, die Hem blijven verwerpen, met welk een ontferming zal Hij dan bewogen zijn over allen, die met hun bedorven en schuldige hart tot Hem vluchten? Dat wij dan ook in deze ons weer laten gezeggen! Is er geen reden tot dit vluchten, niet eens, doch telkens weer?

Er is geen verloren gaan om eigen schuld. En daarin is het mysterie der verwerping. Er is ook, vooral, een leven en behouden worden door genade. En daarin is vooral het mysterie van de verkiezende liefde Gods. Calvijn zei het ergens ongeveer zo: niemand wordt zeker van die verkiezende liefde, dan bij Christus.

En zo is het!

(Dordrecht)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen