N.a.v. de synodale Boodschap II
Revolutietheologie
De meeste critiek ontving in de februarisynode hoofdstuk 5 van het conceptschrijven Van de Boodschap: 'De polarisatie binnen de kerk: Snijpunt of breekpunt? ' Het zal geheel worden herschreven, maar de 'bedoeling' van dit hoofdstuk zal worden gehandhaafd. En het is daarom dat wij nu reeds met een evaluatie voor de dag komen.
Wij hebben tegen dit hoofdstuk twee fundamentele bezwaren. In de eerste plaats omdat wij het pastoraal onverantwoord vinden wanneer de synode twee groepen leden van haar kerk tegenover elkaar uitspeelt om dan slechts te volstaan met de simpele 'bemoediging' dat beiden elkaar moeten vasthouden, omdat wij 'bijeen zijn bij de Ene', zonder op de kwestie van de tegenstelling verder theologisch dieper in te gaan. Ook de aanduiding van de ene groep verwerpen wij geheel en al: 'Zij die daarentegen alle nadruk leggen op het ongerept en volledig bewaren van de schat des geloofs in persoonlijk geloof, bekering en heilszekerheid, raken in de verdenking dat er toch iets waar kan zijn van de these dat de 'religie' een opium van het volk is'. Wie ongerept en volledig de schat des geloofs bewaart kent naast het geloven ook het belijden, getuigen en handelen. Het Getuigenis zegt: 'Wij bestrijden een orthodoxie, die eenzijdig het accent legt op het dogma der rechtvaardiging en de heiliging van het leven min of meer verwaarloost.' 'Wie ernst maakt met de goede werken, met de heiliging, met het leven der dankbaarheid en dus ook politiek en maatschappelijk geëngageerd is, zal steeds weer teruggeworpen worden op de rechtvaardiging.'
De vraag is niet of, maar hóe die politieke geëngageerdheid ter wille van de wereld theologisch en praktisch plaats vindt. En dat is ons tweede bezwaar tegen dit hoofdstuk. Wij hebben sterk de indruk dat het geschreven is onder invloed van een in onze tijd opkomende revolutietheologie. Dit blijkt uit enkele uitlatingen: 'Het Oude Testament is het verhaal van een zich in de geschiedenis van Gods volk voltrekkende bevrijdingsbeweging'. Ik vraag mij af hoe oudtestamentische geleerden over zulk een uitspraak zullen denken. Verder wordt gesproken over 'een maatschappij-hervormende kracht', over 'politiek en maatschappelijk omdenken'. Over 'protest tegen alle conservatisme, ook tegen vroom conservatisme. Want God is niet een waarborg voor de bestaande orde, maar Hij roept op tot strijd tegen de bestaande wanorde'. De laatste zin is nog onlogisch ook. De zin met zijn 'God is niet een waarborg voor de bestaande orde, maar Hij roept op tot strijd tegen de bestaande orde', omdat de tegenstelling ligt tussen waarborg en strijd. Maar dat is waarschijnlijk teveel gezegd, of is de orde in wezen wanorde? Hoe dan ook, hier worden uit maatschappijkritische en revolutionaire beschouwingen en stromingen woorden en begrippen gebruikt die geïnterpoleerd worden in de theologie. En dat is m.i. een gevaarlijke zaak. Herv. geref. predikanten klaagden er over dat zij in het gesprek met de Septuagint wel dezelfde woorden gebruikten maar elkaar geheel niet begrepen. Dat klopt, de woorden als bekering, roeping, verzoening, vrijheid, verantwoordelijkheid. Schriftgezag enz. worden vanuit een verschillende geest gevuld. Men kan ze politiek-maatschappelijk vullen, men kan ze confessioneel-bijbels vullen. Dan verkrijgt men een verschillende visie en een verschillende houding en inzet, ook een verschillende prediking en kerkelijke activiteit. En daarover heeft de Synode zich te bezinnen en haar oordeel te geven.
De bijbelse vraag blijft: Gaat het in het Nieuwe Testament, in de Evangeliën en de Brieven in eerste instantie om verandering van de maatschappelijke structuren? Of gaat het in eerste instantie om wat anders?
Het Getuigenis heeft het een en ander in een simpel zinnetje samengevat: de beoogde vrijheid, die in wezen de mens onderwerpt aan en slaaf maakt van de wetten van zijn eigen bestaanssituatie, is een geheel andere dan de vrijheid van de heerlijkheid van de kinderen Gods (Rom. 8:21).
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 maart 1972
De Waarheidsvriend | 12 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 maart 1972
De Waarheidsvriend | 12 Pagina's