Boekbespreking

Het gemengde huwelijk. Studies van dr. C. P. van Andel, ds. A. T. Besselaar, prof. dr. A. J. Bronkhorst en prof. dr. P. A. van Leeuwen. Boekencentrum, 's-Gravenhage 1971, 183 blz. ƒ 14, —.

In 1969 ontstond een 'Gemeenschappelijke Verklaring over het kerkelij kegemengd huwelijk', welke aanvaard werd door de Ned. Hervormde kerk, de Evangelisch-Lutherse kerk in Nederland en Geref. kerken enerzijds en de Rooms-Katholieke kerk in Nederland anderzijds.

De auteurs die dit boek hebben geschreven waren alle lid van de interkerkelijke commissie van theologen die deze Verklaring hebben voorbereid. Men zou kunnen zeggen dat zij in dit boek daar min of meer verantwoording van hebben willen afleggen. Het boek begint met de Verklaring zelf, in haar geheel. Daarna volgt het artikel van prof. Bronkhorst: Afscheid van het verleden. Hij schetst hierin al wat er over de materie te doen is geweest en hoe het gesprek Rome-Reformatie tenslotte op deze Verklaring is uitgelopen. De r.k. prof. Van Leeuwen geeft daarna een aantal cijfers ten aanzien van gemengde huwelijken. Het blijkt dat velen van deze huwelijken in de onkerkelijkheid zijn geëindigd.

Het derde artikel is dat van ds. Besselaar: een huwelijk in de Heer. Ik kom daar straks op terug. Het vierde is van dr. Van Andel: Het pastoraat aan gemengd gehuwden. Van Andel wil niet dat de dogmatische verschillen op de ruggen van de gemengd gehuwden worden uitgevochten. Men zal, zegt hij, in het pastoraat aan deze mensen uit moeten gaan van hetgeen waarin men één is, en dat is niet weinig. Het is immers in de laatste tijd zoveel verschoven aan beide zijden 'dat het vaak moeilijk is exact aan te geven waar de angel der verscheidenheid precies ligt' (148). Ik merk hier bij op: Men moet toch wel geheel vervreemd zijn van eigen reformatorisch belijden om zoiets te kunnen vaststellen!

En nu wat betreft het artikel van Besselaar. Hij graaft theologisch het diepst in dit boek. Dat wil zeggen: in de lijn van Kuitert (116, 133) en Fiolet (122). Wat in de Verklaring (A 2) staat, namelijk dat men het huwelijk ziet als een teken van het Verbond tussen God en zijn volk, wordt door hem toegelicht en verdedigd. Maar waar in de H. Schrift heet het huwelijk een teken? Dat het een weerspiegeling is van de verhouding van God tot zijn volk en van Christus tot zijn gemeente maakt het nog niet tot een teken. Wij begrijpen echter wel de bedoeling: zo konden de roomse partners in dit gesprek over het gemengde huwelijk toch vasthouden aan hun kerkleer, waarin het huwelijk een sacrament heet! Wat geven en nemen, wat theologiseren over en weer en zo vindt men elkaar dan, maar het heeft weinig te maken met een echt laten spreken van de Schrift. Er is één winstpunt: het monogame huwelijk wordt vanuit deze verbonds-idee serieus genomen. Overigens: ook weer niet al te zeer, want met sympathie vermeldt Besselaar dat er ook andere opvattingen zijn, al neemt hij ze gelukkig niet voor zijn rekening.

Rest mij nog te vermelden dat heel de Verklaring voor mij slechts een kunstproduct is, waaraan de gemeenten wat betreft de praktische richtlijnen die er in staan zich maar niet moeten houden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen