Boekbespreking

W. de Jong, Handelingen 7, Om het christelijk lezen van het Oude Testament, 102 blz., ƒ 16, —, Kampen 1985.

De spits van deze preken is gericht tegen de huidige trend van veler spreken over het Oude Testament als een joods boek. Daartegenover laat de schrijver voortdurend uitkomen dat het in het O.T. gaat om het getuigenis van de Geest die ons heendrijft naar Christus, de Middelaar tussen God en mens. Wie tegen de hierboven genoemde trend ingaat, loopt in onze tijd al snel gevaar beschuldigd te worden van antisemitisme of anti-judaïsme. De Jong verzet zich daartegen, door voortdurend in de toepassing te laten zien dat de aanklachten van Stefanus op zijn joodse tijdgenoten ook en vooral ons raken, die ook zo vaak bevangen zitten in religieuze zelfvoldaanheid.

Qua vormgeving hebben de preken de vorm van een homilie, d. w. z. de tekst wordt vers voor vers uitgelegd. De auteur geeft ook echt Schriftuitleg in zijn preken, en weet dit te doen op een boeiende en vaak beeldende wijze.

Met de teneur van het boekje als zodanig wil ik graag imstemmen. Met De Jong ben ik van mening, dat de joodse leeswijze van het O.T., waarbij de rabbijnen min of meer normatief gesteld worden en men komt tot een ingrijpende kritiek op het Nieuwe Testament de spits van het bijbels getuigenis afbreekt, en noch de kerk, noch de synagoge een dienst bewijst. Wat overblijft is inderdaad vaak niet meer dan een humanistisch getint christendom, waarbij het hart is weggesneden. Misschien had iets sterker beklemtoond kunnen worden dat het geding in Hand. 7 het geding is tussen een Jood en het joodse Sanhedrin. Dat na Christus' komst land en tempel hebben afgedaan moet nader genuanceerd worden. In Handelingen krijgen zowel Jeruzalem als de tempel grote aandacht. Ligt de kritiek van Stefanus niet veel meer in de profetische lijn van het O.T., de aanval op een volk, dat land en tempel losmaakte van de God van het land en de tempel? Leidt de schrijver uit de vermelding van Haran in Hand. 7 : 3, 4 niet erg veel af? Ook de periodisering van 3x 40 jaar op blz. 50 is dogmatisch bezien nogal vreemd. Op blz. 62 lees ik dat Stefanus' rede de eindfase markeert van het gesprek tussen kerk en synagoge. Dat lijkt me te sterk gezegd, in het slothoofdstuk matigt De Jong zijn uitspraak ook. Op blz. 66 zegt de schrijver: en nu zijn wij het ware Israël! Dus toch de vervangingstheorie, denk ik dan? Of is het anders bedoeld?

U ziet: deze preken roepen heel wat op. De verhouding Israël-gemeente blijft een spanningsvolle zaak. De vragen die ik stel mogen de schrijver een bewijs zijn van mijn belangstelling en waardering voor dit boekje. Het zou jammer zijn als de winst van een stuk nieuwe bezinning op de plaats van Israël verloren ging. Maar tegenover de overtrokken en judaïserende wijze van spreken van allerlei theologen is het goed ook te laten zien hoe kritisch vanuit het Christusgetuigenis het Jodendom bezien wordt. In de dialoog met Israël kan men aan Handelingen 7 niet voorbij. En tegelijk is het een spiegel waarin we onze eigen hardnekkigheid aanschouwen.

A.N.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen