De grote aanslag een slag in de lucht

Met groot respect las ik het artikel van mijn collega L. J. Geluk in de Waarheidsvriend van 22 september jl. onder de titel 'De grote omslag'. Kennis van zaken en een haarscherpe analyse maakten het geheel tot een onwrikbaar betoog. Enkele zinnen bleven haken: 'de Nederlandse Hervormde Kerk als zodanig gaat verdwijnen' en 'de Nederlandse Hervormde Kerk gaat weg. Haar naam gaat weg, het alleenrecht van haar gereformeerde belijdenis gaat weg en haar gereformeerde structuur gaat weg'.
Welnu, dat wisten we eigenlijk al, maar je zult het maar weer eens zwart op wit zien staan!
Als dit waar is – en dit is inderdaad kerkrechtelijk de consequentie, al staat naar het burgerlijk recht een en ander nog te bezien – dan mag de gesignaleerde 'grote omslag' ook wel worden genoemd 'de grote aanslag'. Een definitief besluit tot fusie zal dan niet minder inhouden dan een aanslag op het leven van de Kerk der Hervorming!
Tegelijkertijd zal het niet meer zijn dan een slag in de lucht als het gaat om het leven van die Kerk van de Reformatie dan wel de levende Kerk van de Hervorming.
Onze synode zal wel hebben te bedenken, dat de Kerk als organisatie gefuseerd kan worden, maar nimmer als orgaan of organisme!
De Nederlandse Hervormde Kerk, gefuseerd met andere kerken, zou ophouden te bestaan… Die in de hemel woont zal lachen! Alsof de Kerk niet in de eerste plaats is het Lichaam van Christus…
Bij een eventueel definitief besluit tot fusie zal er iets gebeuren wat eigenlijk en wezenlijk helemaal niet kan. Zeker, de Nederlandse Hervormde Kerk zal dan als organisatie ophouden te bestaan. Maar als orgaan of organisme blijft ze voortleven! Een organisatie kan worden gefuseerd, maar een orgaan niet!
En dan zal het er niet om gaan wat we zien of waarnemen van die kerk, maar wat we dan nochtans (!) van haar geloven. De Kerk is en blijft een geloofsartikel. En dat artikel kan wel in de uitverkoop worden gedaan, het is en blijft niet te verkopen!
Dit wil ondertussen niet zeggen, dat een eventueel definitief besluit tot fusie geen ruïneuze gevolgen zal hebben. Ongetwijfeld wèl! De ruïnering van de Nederlandse Hervormde Kerk, die in de vorige eeuw met Afscheiding en Doleantie begon, is dan compleet.
Terecht wees collega Geluk op het congregationalistische kerktype van àlle afgescheiden kerken èn van de eventueel te verenigen kerken. En alleen al daarmee is de 'afscheiding' van de Kerk der Hervorming door de beoogde verenigde kerk bewezen.
Ondertussen zullen de na de fusie overblijvende 'restanten' van de Kerk der Hervorming noodgedwongen ook congregationalistisch geworden zijn. Naar de (noodgedwongen) vorm, maar niet van aard!
Zij zullen zich geroepen weten tot kerk-zijn! Want zij zullen die éne algemene christelijke Kerk nochtans gelóven èn de openbaring daarvan in ons land in de bedding van het verbond der genade en in het raam van de geschiedenis. Herorganisatie van alle congregationalistische restanten van de Nederlandse Hervormde Kerk komt dan in het vizier. En dit vizier zal dan bepaald worden door visie, Bijbelse visie! 'Uw ouden zullen dromen dromen, en uw jongelingen zullen gezichten zien'. Maar als dit 'gezicht' er dan zal zijn, zal dit wel genade zijn. Want de Heere zou de kandelaar of de bediening der verzoening ook uit ons land kunnen gaan wegnemen.
Ik wil maar zeggen: een eventuele herorganisatie van de Kerk van de Reformatie is dan in de eerste plaats een zaak van gratie!
Maar er zijn tekenen, die erop wijzen dat Ledeboer gelijk gaat krijgen: 'De Hervormde Kerk is onze en God zal haar op Zijn tijd weergeven!' Op de Haamstede-conferentie in Garderen dit jaar waren ongeveer honderd predikanten vertegenwoordigd. Het overgrote deel hervormd-gereformeerden, ongeveer een derde christelijk gereformeerden en vier predikanten van de gereformeerde gemeenten.
Wat me opviel was een grote geestelijke eenheid en een hartverwarmend verlangen naar kerkelijke eenheid. Dit laatste kwam vooral tot uitdrukking aan de maaltijden en in de wandelgangen.
Gaat het nu bij een eventuele fusie om een dreigend of wenkend perspectief? Ik denk van beiden tegelijk en voorlopig onontwarbaar door elkaar heen. Want een eventuele fusie betekent wèl, dat tegelijk ook de laatste vage herinneringen aan de volkskerkgedachte worden uitgewist. Met alle gevolgen van dien voor de vele rand- en onkerkelijken, met name in de oude wijken van de grote steden.
Maar ik vermoed, dat dit tijdsgewricht dan ook te vergelijken zal zijn met dat van de zestiende eeuw, waarin God meer gehoorzaamd moest worden dan concilies en synoden en waar de Kerk door de ondergang heen door GOd als uit het niets verscheen en als zodanig werd bevestigd. Niet als renovatie, maar als Reformatie.
Een en ander was toen in de eerste plaats een zaak van gratie en vervolgens van organisatie. En gratie is niet te organiseren. Maar de Koning van de Kerk wil het organiseren wèl gratiëren… als dit geschiedt op grond van de Heilige Schrift en zó en dan ook door Zijn Geest.

C. A. van der Sluijs, Rotterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen