Kiezen tussen liefde en geloof

Het bekende verhaal
Ze was spontaan en vlot, meelevend maar beslist niet overdreven, toen ze ineens verliefd werd op een jongen buiten haar kerk.
'Het was tijdens mijn vakantie in Zeeland. Ik ontmoette daar een jongen en na een paar dagen waren we allebei flink verliefd. Aangezien we elkaar iedere dag zagen, leerden we elkaar gelijk vrij goed kennen. We praatten over allerlei dingen. Eén van die dingen was het geloof. Ik vertelde over mijn kerk en hij vertelde over de zijne. Ik dacht dat onze geloven qua basis gelijk waren, maar dat er alleen een andere belevingsvorm was. Toen na de vakantie bleek dat de liefde niet met de vakantie ophield, zagen we elkaar ieder weekend en gingen we met elkaar mee naar de kerk. In het begin vond ik het geloof van mijn vriend wel wat hebben…'
U zult er vast wel één kennen. Zo'n jongere uit de gemeente die verkering kreeg met iemand, die 'nergens aan doet' of lid is van een kerk waar de 'gezonde leer van het evangelie' zoek is. Het kan bijna niet anders of iedere dominee, ouderling, jeugd-clubleider loopt er met de regelmaat van de klok tegenop. Hoe ga je hiermee om? Je ziet nogal eens twee verschillende manieren.
Zijn we wat schuchter van aard, dan vinden we het moeilijk ons in zoiets persoonlijks te mengen. We zijn geneigd ze maar te laten lopen en in stilte te hopen dat het hoe dan ook naar de goede kant doorslaat. Hooguit is er wat gesprek met de ouders die het er moeilijk mee hebben.
Hebben we een wat directer karakter, dan komt het soms tot een regelrechte confrontatie. Onomwonden laten we weten dat 'zoiets gewoonweg niet kan'. Uiteraard is dat goed bedoeld, maar zo'n frontale botsing levert vaak niet veel meer op dan schade.
Hoe begrijpelijk deze reacties ook zijn, ik denk dat beide manieren radicaal fout zijn, zich niet verdragen met onze opdracht tot 'herderen'.
Wie beseft dat het voor zo'n jongen of meisje zelf vaak een levensgroot probleem is – al doet hij/zij er luchtig over –, dat zo'n jongere zich dikwijls in het uiterst gevoelig dilemma 'liefde contra geloof' voelt zitten, begrijpt dat het juist hier om pastorale grondbegrippen gaat als openheid zoeken, vertrouwen winnen, begrip tonen, om in bescheiden beslistheid een weg te wijzen.
Het verdere verhaal van bovengenoemd meisje toont de zin en zegen van een dergelijke benadering aan.

Oplopende spanning
Het kwam terloops ter sprake, toen ze een paar maanden verkering had. Het was me opgevallen tijdens de kerkdiensten, dat ze een vriend had, maar ik wist uiteraard niet wie dat was. Dus informeerde ik een keer, toen ik haar tegen het lijf liep. Ze vertelde enthousiast. Er zat wel één 'maar' aan, zei ze, maar ze had er alle vertrouwen in dat ze dit gaandeweg samen wel zouden oplossen. Mijn reactie was zo ongeveer: 'Ik ben blij, dat je er zo bewust mee om gaat, beseft dat dit een wezenlijk punt is in je relatie. En mocht het toch moeilijker blijken dan het nu lijkt, dan staat mijn deur voor je open…' Een stukje waardering dus voor haar positieve houding ter verdere stimulering ervan. En verder een hele eenvoudige uitnodiging als een uitgestoken hand. Hoe het daarna verder ging vertelt ze zelf:
'Ik liep in de kerk van mijn vriend steeds vaker tegen dingen op, die tegenstrijdig waren met mijn geloof en met de bijbel. Mijn vriend en ik praatten heel veel over het geloof, maar we kwamen er nooit echt uit. Vaak eindigde het in een situatie, waarin we ons beiden goed "down" voelden. De afstand tussen ons was dan heel groot. Het geloof stond echt tussen ons in. Langzaam kwam ik erachter dat de kernpunten echt tegenstrijdig waren. We hielden heel veel van elkaar, maar ik zag geen toekomst voor ons, als er voor het geloof geen oplossing kwam.'
Ze kwam er dus zèlf steeds meer achter, dat 'het zo niet kon'.
Ik ben nog steeds blij, dat ik dat toen niet direct heb gezegd. Als wij als ouderen onmiddellijk zulke etiketten plakken, zijn jongeren vaak geneigd het tegendeel te 'bewijzen', en dat zelfs vol te houden tegen beter weten in tot in hun trouwen toe. Om dan achteraf te zeggen:
'Ik wist het wel, maar wilde gewoon niet toegeven.'
In onze principiële stellingname mogen we best wat psychologisch te werk gaan, om niet precies het omgekeerde te bewerkstelligen van wat we willen bereiken. En dat gedachtig aan een wijs bijbels grondprincipe: oprecht als de duiven en listig als de slangen…
De eerder gedane uitnodiging bleek ook te werken. Ze schrijft:
'Ik vond het in eerste instantie heel moeilijk om de stap te nemen om een dominee, die je persoonlijk toch niet zo goed kent, te betrekken in een heel persoonlijke kwestie. (Zou het er zonder eerdere uitnodiging ooit van gekomen zijn?) Ik wilde dat mijn vriend en ik bij elkaar bleven en dit leek ons de laatste mogelijkheid. De dominee stond na het verhaal gehoord te hebben meteen voor ons open en wilde ons door middel van een gesprek op weg helpen.'
Het gesprek verliep open.
Hij had nogal wat vragen bij haar verstaan van de bijbel. Ik zag het als mijn eerste opdracht hem tekst en uitleg te geven van de kern van het evangelie in de hoop hem daarvoor enigszins te winnen. En zodoende tegelijk een positieve bijdrage te leveren aan het verdere verloop van hun relatie. Daarvoor waren ze immers gekomen. En ik zou hun vertrouwen dan wel zeer beschaamd en beschadigd hebben, als ik zomaar was gaan aansturen op 'uitmaken'. Afgezien nog van de vraag of ik dat kan uitmaken.

Wel hebben we eerlijk doorgepraat over de vraag, wat te doen als er geen openingen zouden komen. Hoe je een echte en hechte relatie kunt opbouwen, bij zo'n diepgaand en overal in doorwerkend verschil. Hoe je dan later ooit samen een lijn kunt uitzetten in de opvoeding. Zonder hen onder druk te zetten, heb ik ze het advies gegeven elkaar nog een halfjaar de tijd te geven om op het punt van het geloven dichter bij elkaar te komen. En als ze aanvoelden dat het niet ging, daaruit de consequenties te trekken, hoe moeilijk ook…

Crisis
In een gesprek met haar alleen – waar behoefte aan bleek – kwamen de vragen.
'Wat kun je er aan doen, als je verliefd wordt op die éne?'
'Is het geen gave van God, als je van elkaar gaat houden?'

Er was een dringende behoefte aan helderheid en eerlijkheid.
Behoedzaam en voorzichtig – het ligt immers gevoelig! – heb ik geprobeerd uit te leggen, dat liefde wel een geschenk is, maar geen noodlot. Een noodlot, waar je het 'slachtoffer' van bent, waar je geen weerstand aan kunt bieden.
Dan zouden we immers niks te zeggen hebben in de belangrijkste keus in ons leven: die van onze levenspartner.
En is liefde altijd zonder meer een gave van God? Moeten we hier niet veel genuanceerder spreken? Niet zozeer de liefde, maar die jongen of dat meisje met wie je alles kunt delen tot en met het leven met de Heere, is een gave van God. En is er een blokkade op het punt van het geloof, is dat dan niet veeleer een aanwijzing dat hij/zij het niet is? Word je dan niet geroepen vanuit het geloof een keus te maken, tegen je gevoelens in? Vanuit de gegroeide vertrouwensrelatie, was er duidelijke bereidheid bij dit meisje tot luisteren, afwegen en overwegen. Samen hebben we gebeden om de kracht van Gods Geest, die ons de moed geeft dat wat het zwaarste is ook het zwaarste te laten wegen…

Het kwam tot een crisis.
Leek het gesprek met ons drieën enige opening gegeven te hebben, na een gesprek met zijn dominee zat alles weer dicht. Het werd een onoverkomelijke barrière. Ze stond voor de keus: òf samen doorgaan en elkaar vrij laten in het geloven, òf met hem meegaan en haar geloofsleven wat verdringen òf hem loslaten in een bewuste keuze de Heere te volgen.
Het eerste wilde ze niet, het tweede kon ze niet, het derde bleef over…
Je bent verwonderd en dankbaar dat zo'n jongere uiteindelijk toch tot zo'n welbewuste keuze komt. Dat in die stormachtige periode het plantje van het geloof niet is geknakt, maar dieper wortel heeft geschoten. Het is voor mij een aansporing geweest, om aan zulke situaties veel bewuster aandacht te besteden. Niet dat je het allemaal in de hand hebt. Maar wel, om elkaar een handje te helpen en een middel in Gods Hand te kunnen zijn.

Strijd en vrede
Ik besluit met enkele fragmenten die iets vertolken van haar grote moeite, van Gods ervaren nabijheid en de innerlijke vrede.
Ter illustratie hoe in de concreetheid van het bestaan er bij jongeren geloofsbeleving kan groeien en bloeien.
'Nadat het "uit" was tussen ons, moest ik even weinig van mijn geloof hebben. Hoewel ik toch heel bewust voor God gekozen had (het geloof van mijn vriend had weinig met de ware God te maken), begreep ik er helemaal niets van. Waarom liet God dit toe? Als in het geloof liefde zo belangrijk is, waarom kon ik mijn liefde dan niet geven aan degene aan wie ik die wilde geven? (…) In de eerste maand, na het verbreken van mijn relatie kwam ik allerlei stukjes in de bijbel tegen, die voor mijn gevoel sloegen op mijn situatie. Ik zag daar toen een beetje en achteraf heel duidelijk de hand van God in. (…) Gedurende dit jaar begon ik te beseffen, dat dit het moment was om belijdenis te gaan doen. Ik had door het verbreken van mijn relatie een heel bewuste keus voor God gemaakt, dat het belijdenis doen een volgende logische stap was. (…) Hoewel ik na een dik halfjaar de moeilijkste momenten gehad had, kwam bij de beslissing om daadwerkelijk belijdenis te doen heel veel opnieuw naar boven. (…) Op het moment dat ik voor in de kerk stond, schoot het door me heen: "Hier heb je dan voor gekozen: geen vriend in levenden lijve, maar wel God voor de rest van je leven". Ik moest toen wel een paar keer slikken, maar tegelijkertijd wist ik heel zeker, dat ik destijds een goede beslissing had genomen.'

P. J. Visser

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen