Boekbespreking

Elie Wiesel, Talmoedisch eerbetoon, uitgave Gooi en Sticht, Baarn, 350 pag.
Elie Wiesel heeft wereldwijd naam gemaakt met zijn boeken, waarin hij de herinneringen aan de holocaust van zich afschreef. In dit boek treffen we een gans ander thema dan we van hem gewend zijn. Talmoedisch eerbetoon: 'Portretten en legenden van leermeesters van Israël' luidt de ondertitel. In de Talmoed worden alle aspecten van het menselijk leven behandeld. De Talmoed is ook 'rijk aan portretten van meesters en leerlingen, zieners en dromers, exegeten en beslissingsbevoegde personen die het hoofd proberen te bieden aan crises en conflicten, bedreigingen en vervolgingen, door zoveel vijanden van het joodse volk gelast'. In dit boek haalt Wiesel ze voor het voetlicht: Rabbi Jochanan ben Zakkai, Rabbi Chanina ben Dosa ('de tegenheld van de Talmoed'), Rabbi Akiva ben Jozef en vele anderen. Wiesel schreef het boek uit liefde voor de Talmoed en de daarin voorkomende legendarische figuren. Het is dus een voluit joods boek, geschreven met de pen van een vaardig schrijver. Wiesels boeken boeien door stijl, inhoud en zeggingskracht. Daarop vormt dit boek geen uitzondering. Wiesel is van binnen uit een kenner van de joodse traditie, die vanwege zijn eigen ervaringen in de kampen van de Tweede Wereldoorlog zich zijn joodse wortels in de geschiedenis te meer existentieel bewust werd en zich daarvan rekenschap gaf. Wie geïnteresseerd is in het joodse denken vindt in dit boek een specimen van een spannende religieuze 'roman', niet wetenschappelijk maar wel wetenschappelijk onderbouwd. Tegelijk bedenke men dat juist inzake de Talmoed joden en christenen uiteengaan.

v. d. G

A. Th. van Deursen, Een dorp in de polder, uitgave Bert Bakker, Amsterdam, 379 pag.
Alleen een historicus in hart en nieren is in staat een boek te schrijven als het onderhavige. Het handelt over het Noordhollandse dorp 'Graft in de zeventiende eeuw', een dorp even ten zuiden van Alkmaar, dat nu niet meer is dan een onbetekenend gehucht is maar dat in de 17e eeuw zeer welvarend was door zeevaart en visserij. In dat dorp is evenwel een schat aan archiefmateriaal bewaard gebleven, een mère à boire voor de historicus. Vanuit dit archiefmateriaal brengt prof. Van Deursen, hoogleraar nieuwe geschiedenis aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, een tijdsbeeld tot leven in een boek, dat zich als een roman laat lezen. Het boek gaat over 'Het dorp en de mensen', 'De opvoeding en haar vruchten', 'Het dorp als gemeenschap', 'Normen en waarden' en 'Het opgelegde lot'. Afgesloten wordt met een evaluerend hoofdstuk 'Leven in een Hollands dorp', waarna het boek wordt gecompleteerd met bronnen en literatuur en een index van persoonsnamen en plaatsnamen. De gewone man met zijn hebbelijkheden en onhebbelijkheden, zijn deugden en ondeugden, individueel en in de gemeenschap, staat in dit boek centraal.
Daardoor wordt een beeld gekregen van hoe in doorsnee geleefd werd in die tijd in samenleving en kerk, in de handel en op school, op straat en thuis. Neem verder alleen de namen al, compleet met bijnamen.
Het hoofdstuk 'normen en waarden' handelt over thema's als het huwelijk, de criminaliteit ('de criminele rand'). Enerzijds is er niets nieuws onder de zon, anderzijds knippert men met de ogen als we zien hoeveel er verschoven is.
Een schitterend boek, vanwege het detail en vanwege het geheel.
v. d. G.

CORRECTIE
Het boek van drs. A. Vergunst over de Heidelbergse Catechismus werd vorige week in ons blad besproken door prof. dr. A. de Reuver te Delft. De ondertekening was helaas weggevallen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen