Gaven delen: samen delen van de oogst

Een delegatie van Ghanese jongeren uit de presbyteriaanse kerk bezocht ruim een jaar geleden Utrecht in het kader van een uitwisselingsprogramma. Enkele weken trokken zij op met kerkelijke jongeren uit de stad Utrecht. In hun verslag van deze reis stonden veel kritische noten te lezen over de Nederlandse cultuur. Duidelijk werd dat ze op sommige punten geschokt waren. Zeer treffend was hun conclusie dat de meeste Nederlanders hun succes toerekenen aan hun eigen inspanningen en niet leven in het besef dat we onze successen ontvangen als zegen van God. Het is niet prettig om deze uitspraken te horen, want ze zijn, denk ik, heel terecht. Het is inderdaad zo dat wij onszelf dikwijls op de borst slaan als het gaat om wat we in Nederland allemaal bereikt hebben. Vele politici eigenen zich de goede economische situatie toe, door te stellen dat we dat danken aan een goed beleid. Vakbonden stellen dat de werknemers samen dit succes hebben mogelijk gemaakt. Anderen wijzen op de technische vooruitgangen die de wetenschap heeft geboekt en stellen dat we de wetenschap veel dank verschuldigd zijn. Allemaal meningen die wijzen op het werk van mensenhanden. En maar zelden hoor ik iemand zeggen dat we ook de welvaart, de vruchten van onze economie mogen ervaren als zegen. We zijn immers steeds verder af komen te staan van het besef dat we ook in materiële zaken afhankelijk zijn van de Schepper.

De oogst delen omdat wij deze ontvangen hebben
Juist vanwege dit besef is het belangrijk om de bid- en dankdag voor gewas en arbeid in ere te houden. Deze dagen doordringen ons er extra van dat wij werkers zijn op Gods aarde en dat wij de vruchten van het werk, de vruchten van de schepping ons niet mogen toe-eigenen. Deze gezindheid kunnen wij leren uit Leviticus 23. Hier lezen we hoe het volk Israël om moet gaan met de oogsttijd. Centraal in de oogsttijd staat het offer. Het eerste wat geoogst wordt (de eerstelingsgarve) moet geofferd worden aan God. Niemand zal van de oogst eten voordat het offer gebracht is. Zo wordt steeds in herinnering geroepen van wie de oogst ontvangen is. Zeven weken (50 dagen) na die oogst wordt Sjawoe'ot, het wekenfeest gevierd. Dit feest wordt in Leviticus 23 ingesteld. Weer wordt er beschreven hoe er geofferd moet worden, ten teken dat de oogst van God ontvangen is. Ook staat er geschreven: 'Als gij nu den oogst uws lands zult inoogsten, gij zult, in uw inoogsten, den hoek des velds niet ganselijk afmaaien, en de opzameling van uw oogst niet opzamelen; voor den arme en voor den vreemdeling zult gij ze laten; Ik ben de HEERE UW God!' Zo is het duidelijk dat Leviticus het oogstfeest en de zorg voor de naaste aan elkaar verbindt. De wereld is immers Gods schepping en de oogst ontvangen wij van Hem. In wezen bezitten we de oogst dan ook niet, maar mogen we van de oogst eten. Niet meer dan nodig is, opdat er voor iedereen genoeg is. Wat er naar mijn idee ontbreekt in onze tijd is dus het besef dat wij de oogst van God ontvangen. Daardoor denken wij onvoldoende aan het delen met de ander. Wij eigenen ons de oogst toe en vinden dat wij er recht op hebben. En juist deze gedachte gaat in tegen de bijbelse gerechtigheid. Het draait niet om waar wij recht op hebben, maar waar de ander recht op heeft. Het recht van de weduwe en de wees, het recht van de vreemdeling. Zoals volgens het gebod in Leviticus 23 de arme en de vreemdeling het recht verleend moet worden om de aren te lezen die zijn blijven liggen bij de oogst.

Delen is een zaak van de gemeente
Dat het moeilijk is om echt te delen is van alle tijden. Maar juist in onze tijd waarin delen voor velen niet meer vanzelfsprekend is, hebben we de gemeente hard nodig om delen van elkaar te leren. Want veel houdt ons af van het werkelijk delen van alles wat ons gegeven is. Als wij ons eigen materialisme al zouden kunnen overwinnen, blijkt het nog ingewikkeld om te delen. Onze maatschappij is immers gebouwd op economische ideeën die niet uitgaan van het delen van de gaven. Dit ontslaat ons echter niet van de plicht om onszelf steeds de vraag te stellen: hoe ga ik om met wat ik gekregen heb? Hoe ga ik om met mijn talenten, zodat mijn keuzes in overeenstemming zijn met mijn geloof? Deze vragen zullen wij onszelf steeds weer moeten stellen. En het zal ook een onderwerp moeten zijn waarover wij in de gemeente met elkaar spreken. De diaconie kan het voortouw nemen in dit soort gesprekken. In het diaconaat staat immers het delen centraal. Dit zien we terug in de inzameling der gaven. Ook hier zamelen we in wat we gekregen hebben. De inzameling der gaven is dus niet het inzamelen van wat wij geven maar van wat ons gegeven is! En het moet natuurlijk verder gaan dan de financiële inzameling. Meer dan geld is er tijd en aandacht nodig in het diaconaat. Om vereenzaming tegen te gaan, om tekort aan zorgverlening op te vangen, om de noden van deze tijd op te sporen, om opvang te bieden aan mensen die tijdelijk elders moeten wonen, voor dit alles is de inzet van vele gemeenteleden noodzakelijk.

Gaven delen wereldwijd
Een ander belangrijk onderdeel in het delen van de gemeente is het delen wereldwijd. Binnen de Nederlandse Hervormde Kerk bestaat al jaren het programma Luisterend Dienen. Hierbij gaat het om projecten over de hele wereld waarvoor de steun van de plaatselijke gemeente gevraagd wordt. Daarbij wordt de hulp veelal verleend via de kerk ter plaatse. Via het diaconaat van de gemeenten in Nederland wordt het diaconaat van de kerk overzee gesteund. Het diaconaat van onze broeders en zusters elders wordt mede mogelijk gemaakt, aangezien het hen dikwijls aan financiële middelen ontbreekt. Zo zijn wij samen kerk, samen Lichaam van Christus. Deze manier van delen komen we ook bij de vroege kerk tegen. Ik denk daarbij aan de brief van Paulus aan de gemeente van Korinthe. Paulus getuigt (2 Korinthe 8) van de manier waarop de gemeenten van Macedonië inzamelen voor de christenen in Jeruzalem. Paulus meldt hoe overvloedig er door hen gegeven wordt. Tevens lezen wij (in vers 4) 'Ons met vele vermaning biddende, dat wij wilden aannemen de gave en de gemeenschap dezer bediening, die voor de heiligen geschiedt'. Paulus wijst er dus op dat er gegeven werd nadat ze gevraagd hadden, gesmeekt hadden om de gift aan te nemen. Niet de gemeente die ontving maar de gemeente die geeft, vraagt. Zij vraagt om deel uit te mogen maken van het werk dat er in de andere gemeente gebeurt. Zoals wij het ook een eer mogen vinden om middels ons diaconale werk het werk van de kerk overzee te mogen ondersteunen. Wij mogen deel uit maken van dat belangrijke werk van de plaatselijke gemeenten over de wereld die met weinig financiële middelen proberen om gehoor te geven aan de bijbelse opdracht op te komen voor de armen. In het Luisterend Dienen programma staan 88 van deze projecten, waaraan meegewerkt kan worden door als gemeente te bidden voor het werk en het werk materieel te ondersteunen.

Tot slot
Delen is een levenshouding die wij steeds weer opnieuw zullen moeten leren. Als wij de rijkdom van het werkelijk delen ontdekken, zal delen geen opgave maar een gave zijn die ons op het spoor van de ander zet en ons op de weg plaatst van de navolging van Christus.

M. TEUNISSEN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen