Levend maken en inlijven

Ooit zei ds. W.L. Tukker in een preek: ‘Gemeente, zoals een trein over een dubbel spoor, over twee spoorstaven loopt, onderling met elkaar verbonden, zo gaat Gods kerk, geleid door Gods Geest, over het dubbel spoor van verkiezing en verbond.’ Als er een rail weg is of dwars ligt, dan ontspoort de trein. Zo is het geestelijk ook als de verkiezing over het verbond heen ligt, dan komt er lijdelijkheid: ‘God moet het doen’ – en is Hij niets aan ons verplicht. Ligt het verbond over de verkiezing heen, dan is er het gevaar van activisme: ‘Ik koos voor Jezus’ – en wordt Gods werk onteerd. Welke plaats neemt de Heilige Geest in als het om die ene spoorstaaf van het verbond gaat?

Tweezijdig
In de taal van het geloof wordt het woord verbond nog altijd gebruikt, maar veel minder of bijna niet meer in die van de cultuur. Daar wint het woord testament het overduidelijk Maar het gaat ook daar naar de inhoud nog wel degelijk om een verbond, waarbij contractafspraken van belang zijn. In de Schrift zien we het nakomen van zulke afspraken vaak door een eed bevestigd en bevorderd. We kunnen zeggen dat de wijze waarop God wil omgaan met Zijn volk het verbond is. Hij gaat dat eenzijdig aan, maar wil wel dat dit tweezijdig wordt door de rechte beantwoording van de mens. In het Oude Testament wordt voor verbond doorgaans het woord beriet gebruikt, en vaak wordt dit gecombineerd met het werkwoord snijden. Mogelijk gaat dat terug op een heel oude praktijk waarbij bij het maken van afspraken over en weer twee personen of partijen tussen de inmiddels twee in stukken gesneden dieren door liepen. We kennen het van het verbond da God met Abraham sluit in Genesis 15:7-18. Nu is het merkwaardig dat in het in het Grieks geschreven Nieuwe Testament niet het gebruikelijke woord suntheke maar diatheke wordt gebezigd, wat eigenlijk ‘testament’ betekent. Het eerste lezen we niet omdat dit te veel nadruk legt op de gelijkwaardigheid van beide partijen, die iets met elkaar overeenkomen. En God en mens (of Zijn volk) zijn beslist niet gelijk of gelijkwaardig. Hoe wonderlijk en onvoorstelbaar is de verbondsrelatie tussen de heilige en eeuwige God enerzijds en de zondige, sterfelijke mens anderzijds, dankzij de Verbondsmiddelaar, Jezus Christus, en het werk van de Geest, die ons in dat verbond brengt.

In aanraking
Wanneer wij in een christelijk gezin opgroeien en christelijk opgevoed worden, zijn we waarschijnlijk al heel jong in aanraking met Gods verbond gekomen door de kinderdoop. Een drieenige God gaat met zondige mensen, hoe klein of groot ook, een verbond aan. In het formulier om de heilige doop te bedienen aan de kleine kinderen lezen we: ‘als wij gedoopt worden in de naam van de Vader, zo betuigt en verzegelt ons God de Vader, dat Hij met ons een eeuwig verbond der genade opricht’. Niet wij als kinderen of grote mensen dus sluiten een verbond met God. Nee, Hij richt dat met ons op. Het gaat eenzijdig van Hem uit, want zo wil Hij met ons omgaan. Het water van de doop wijst op het bloed van Christus, de Zoon van God, dat onze zonden afwast. De Heilige Geest heeft daarbij een eigen aandeel.

Uitdeling
Het liefste werk dat de Geest doet, is, zoals de Zaligmaker – die de levendmakende Geest verworven heeft, zoals in het avondmaalsformulier zo mooi staat – Zelf tot Zijn discipelen in de paaszaal zegt: ‘Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het Mijne nemen en u verkondigen’ (Joh.16:14). Daaruit blijkt dat de Heere Jezus niet slechts een Zaligmaker van verdienste en van verwerving is, maar ook van toepassing en uitdeling door de Geest. Het is nu die Geest, zo verwoordt het doopsformulier, ‘die bij ons wonen wil en ons tot lidmaten van Christus heiligen wil’. Hoe doet Hij dat? Wel, door ‘ons toe te eigenen wat wij in Christus hebben’. Hij maakt mensen tot wat zij uit zichzelf niet zijn, namelijk echte, levende kinderen van het verbond, die dat ook leren nakomen en bevestigen. In het gebed voor de doopbediening vragen we dan ook of God de te dopen kinderen door Zijn Heilige Geest Zijn Zoon Jezus Christus wil inlijven. Dan zullen ze ook het leven getroost kunnen verlaten en zonder verschrikken voor de rechterstoel van Christus kunnen verschijnen. En in het dankgebed vragen we of God door Zijn Geest de gedoopte kinderen altijd wil regeren, om zo onder Christus te leven en als levende en echte kinderen van het verbond tegen de duivel en heel zijn rijk te strijden. Zo wordt de drieenige God, Vader, Zoon en Heilige Geest eeuwig geloofd en geprezen.

In het verbond
Duidelijk is dat de Geest door het wonder van de levendmaking, de nieuwe geboorte, jongeren en ouderen in Gods verbond brengt. We kennen wellicht de regels: Eenmaal geboren is voor eeuwig verloren. Tweemaal geboren is voor eeuwig verkoren. De Heilige Geest werkt als Eerste van de goddelijke Personen. Hij ontdekt ons aan onze zonde en schuld voor het aangezicht van de Vader en openbaart Zijn verkiezende liefde in Zijn Zoon, tot Wie Hij brengt en aan Wie Hij voor eeuwig verbindt. Maar Hij wordt als laatste persoonlijk gekend en ervaren. Wie eenmaal door de Geest in het verbond gebracht is, zal er nooit meer uitvallen. En Hij is het die ook de kinderen van het verbond bij Gods verbond houdt. Zeker, van hun kant is het met vallen en opstaan, met alle gebrek en onvolkomenheid. Maar door Zijn voortgaand werk zullen zij eens volkomen de lof van de drieenige God uitzingen en volkomen zijn zoals God hen hebben wil.


Volgende week deel 5: ds. R.W. van Mourik over verbond en verbondswraak.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen