KERK VAN HOOP EN GEBED
Tijdens GZB-reis in Egypte valt gedrevenheid gemeenteleden op
Hoe leven en geloven christenen in Egypte, waar ze een minderheid vormen te midden van een grote moslimmeerderheid? Zes predikanten bezochten van 5 tot 14 januari met de GZB Egypte om dat te ontdekken. Een dagboek.
Ds. J. Holtslag is predikant van de hervormde gemeente te Giessen- Nieuwkerk.
WOENSDAG 6 JANUARI
Koptisch kerstfeest! Christenen in Egypte vieren Kerst op 6 en 7 januari. We vieren het kerstfeest mee in de koptische kathedraal in Caïro. De koptische christenen vormen het grootste deel van de christelijke minderheid in Egypte. Een ander belangrijk deel zijn de presbyteriaanse christenen. De GZB is partner van beide kerkgenootschappen. Dr. Willem-Jan de Wit is docent op het presbyteriaans seminarie in Caïro, de hoofdstad van Egypte.
Het meemaken van de koptische kerstviering is een bijzondere ervaring. We hebben een gereserveerde plaats. Groot is de verrassing als president El-Sisi binnenkomt. Christenen houden van hun president omdat onder hem de rust in het land is teruggekeerd en de bedreigingen voor de kerk en voor christenen kleiner zijn geworden. El-Sisi belooft dat kerken die tijdens de Arabische Lente door moslims zijn verwoest, met regeringsgeld weer zullen worden opgebouwd. ‘We houden van u’, roepen de kerkgangers. ‘Hou maar van Egypte’, antwoordt de president.
Kennismaking met het christendom en de islam. Dat staat centraal op de eerste drie dagen van ons bezoek aan Egypte. We bezoeken kerken en kloosters. En we praten met mensen over hoe het is om christen in een moslimland te zijn. Wat me bijblijft zijn de grote verschillen tussen de plaatsen en omstandigheden waar we christenen ontmoeten: de imposante koptische kathedraal met zijn eeuwenoude vaste liturgie. De afvalophalerswijk Manshiyit Nasser met de rotskerk Deir Samaan in Caïro, waar vooral kopten wonen en het vuil op straat wordt gesorteerd. De kloosters bij de Rode Zee, waar de stilte overheerst en het gebed opstijgt.
De ernst en de overtuiging waarmee jonge moslims bezig zijn met hun geloof, valt op
De islam, daar kun je in Caïro niet omheen. Elke ochtend worden we om 5 uur wakker van de eerste gebedsoproep. Op vaste tijden klinkt deze oproep vervolgens ook overdag vanaf de duizenden minaretten in de stad. We bezoeken twee grote moskeeën: de Ibn Tulun uit de negende eeuw en de Al-Azharmoskee.
In de Al-Azhar moskee is het een drukte van belang. Er zijn veel jongeren om koranlessen te volgen en huiswerk te maken. We praten met hen over de islam en over hun leven in Egypte. Het is een boeiend gesprek, waarbij de ernst en overtuiging waarmee deze jonge moslims bezig zijn met hun geloof ons opvalt. We ervaren ook de afstand als blijkt hoe lastig het voor hen is om te zeggen dat een moslim zonder negatieve consequenties christen zou moeten kunnen worden.
ZATERDAG 9 JANUARI
Hoogtepunt van ons bezoek: we gaan op reis naar het zuiden van Egypte om het weekend door te brengen bij lokale collega's en hun gemeenten. De treinreis duurt vier uur en brengt ons uiteindelijk in en om Minya, de stad die in 2013 in het nieuws kwam door de aanvallen op kerken. De Arabische Lente was toen nog in volle gang.
We bezoeken de gemeenten en hun predikanten in tweetallen, zodat we in totaal in vier gemeenten verblijven. Samen met Iwan Dekker (GZB) ben ik te gast in een stad die zestig kilometer ten noorden van Minya ligt. De presbyteriaanse gemeente wordt hier sinds kort geleid door proponent Samer, een jonge, enthousiaste vent. De gemeente van Samer bestaat uit een kleine stad en een paar dorpen die we ook bezoeken.
We maken twee vrouwenbijeenkomsten mee, zien heel veel kinderen en ontmoeten ook de kerkenraad. De gemeenteleden, die niet vaak buitenlanders zien, ontvangen ons hartelijk, soms zelfs met tranen in de ogen. Wat zijn ze dankbaar voor onze komst, het is voor hen een bemoediging. Met elkaar ervaren we eenheid in het geloof. 's Avonds krijgen we een heerlijk diner voorgeschoteld bij een gemeentelid. Er staat onder andere gevulde duif op het menu.
GZB-PREDIKANTENREIS
Deelnemers aan de GZB-predikantenreis waren: dr. J.A. van den Berg (IZB), drs. I.M. Dekker (GZB), ds. C. van Duijn (Delft), ds. J. Holtslag (Giessenburg), ds. L. Plug (Sprang-Capelle), ds. D. Rodenburg (Nunspeet), ds. W. van Vreeswijk (Rouveen) en dr. W.J. de Wit (GZB-docent, Egypte).
ZONDAG 10 JANUARI
Op deze zondag mag ik twee keer preken. Het is een bijzondere ervaring op het platteland van Egypte. 's Morgens gaat de preek over Mattheüs 2:13-21: de vlucht van Jezus en zijn ouders naar Egypte. De kerk zit halfvol. 's Avonds preek ik over Handelingen 18:24- 28: Apollos in Efeze en Korinthe. Nu zit de kerk vol.
Wat blijkt: overdag moet er gewoon gewerkt worden in dit land waar bijna 90 procent van de mensen moslim is. Veel scholen nemen op deze dag ook nog eens examens af. Dat verklaart waarom we 's morgens ook weinig jongeren in de kerk zien. Zondagsrust is in het islamitische Egypte uiteraard een onbekend begrip. In Caïro houden sommige kerken daarom op vrijdag hun diensten. Dan zijn de mensen immers vrij. De situatie in Egypte brengt met zich mee dat je praktisch moet handelen. Na afloop van de avonddienst is er een kerkenraadsvergadering. Verschillende plannen worden besproken: het openen van een gezondheidspost, het starten van een christelijke school. Centrale vraag is hoe de kerk haar omgeving kan dienen. De kerkenraad vraagt om ons gebed. Dat is iets wat ons in de kleine dorpjes ook steeds op het hart gebonden wordt. Telkens klinkt de vraag of er voor en met hen kan worden gebeden. Het is mooi om te merken hoe overtuigd Egyptische christenen zijn van de kracht van een gelovig gebed.
MAANDAG 11 JANUARI
Terug naar Caïro. De trein doet er dit keer zes uur over. Onderweg delen we onze bijzondere ervaringen met elkaar. De laatste dagen van onze reis verblijven we op het Evangelical Theological Seminary (ETSC) waar dr. Willem-Jan de Wit lesgeeft. Het zijn voornamelijk studiedagen.
We ontmoeten docenten en studenten. We horen over de geschiedenis en toekomstplannen van het seminarie en de protestantse kerk in Egypte. Willem-Jan vertelt over zijn werk. We praten met elkaar over de spirituele vorming van de studenten en over hoe het is om kerk te zijn in een land waar christenen gediscrimineerd en achtergesteld worden.
Hoe kan de kerk in deze moeilijke situatie toch missionair zijn? Het is bijzonder om je te realiseren dat het christendom in het Midden-Oosten geboren is. De oudste geloofsgemeenschappen stammen uit 96 na Christus. Het christendom is geen westerse godsdienst, ook al ben je steeds weer geneigd dat te denken.
De theorie in de praktijk zien, dat doen we tijdens deze laatste dagen ook. Indrukwekkend en onvergetelijk is het bezoek aan een gemeentestichtingsproject in één van de grootste achterstandswijken van Caïro. We zien hoge flats, nauwelijks zonlicht en enkel onverharde wegen. Afval ligt uitgesmeerd op straat. Schapen eten uit de vuilnishopen.
Samen met collega Van den Berg bekijk ik de plek waar pastor John, met hulp van christenen uit de wijk, een nieuwe gemeente wil stichten. Het is de bedoeling dat er voor hen een plek komt om samen hun geloof te beleven en dat vanuit deze gemeente ook het christelijke getuigenis in de wijk gaat klinken.
Een kerk stichten is in Egypte een moeizaam proces. De overheid moet toestemming geven en dat gebeurt niet zomaar. Het bijzondere is dat deze gemeente-in-wording nu al actief is in de wijk. Ze hebben een kinderopvang en organiseren ook zondagsschool, kinderclubs en vrouwenbijeenkomsten. Ook houden ze al kerkdiensten.
Opnieuw valt me op hoe gedreven Egyptische christenen zijn. De Egyptische kerk is een kerk met dromen en een hart vol hoop. De gemeenteleden willen met de hulp van God present zijn in de samenleving, die hen vaak juist zo dwars lijkt te zitten. Ze willen een leesbare brief zijn voor de mensen om hen heen. De dankbare en blije christenen die we in deze arme wijk van Caïro ontmoeten, vragen om ons gebed. Want dát realiseren ze zich ook: zonder gebed kunnen zij niets doen. Wat een leerzame en bemoedigende ontmoeting is dit.
DONDERDAG 14 JANUARI
We gaan naar huis om daar te vertellen wat we gehoord en gezien hebben. En om te bidden. De kerk van Egypte en het hele Midden-Oosten mag in ons gebed niet ontbreken.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 januari 2016
De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 januari 2016
De Waarheidsvriend | 24 Pagina's