GLOBAAL BEKEKEN

Deze dagen las ik een fraai gedicht van Ida Gerhardt, ‘een ode aan het lezen’. Het gedicht werd gepubliceerd in de bundel Het Sterreschip in 1979, het jaar waarin Ida Gerhardt – toen 74 jaar – de P.C. Hooftprijs kreeg.

Onvervreemdbaar

Dit wordt ons niet ontnomen: lezen,
en ademloos het blad omslaan,
ver van de dagelijksheid vandaan.
Die lezen mogen eenzaam wezen.

Zij waren het van kinds af aan.

Hen wenkt een wereld waar de groten,
de tijdelozen voortbestaan.
Tot wie wij kleinen mogen gaan,
de enigen die ons nooit verstoten.

***

Oud-premier Lubbers liet een biografie na, Ruud Lubbers. Persoonlijke herinneringen (uitg. Balans, Amsterdam). Daarin schrijft hij over zijn taalgebruik:

Over mijn taalgebruik spreekt men wel. Lubberiaans noemen ze dat: lange, ingewikkelde zinnen waarmee ik niet het achterste van mijn tong laat zien. Mijn beste politieke vriend Jan de Koning, die bereid was minister te worden in mijn kabinet, zei tegen mij, maar ook tegen anderen: ‘Ruud Lubbers en ik zitten altijd op eenzelfde lijn, maar hij heeft er meer woorden voor nodig dan ik.’ Het is natuurlijk een methode om je letterlijk met een verhaal overeind te houden, zonder dat je direct de informatie verstrekt die politiek gevoelig ligt. Het is niet voor niets politiek: elk woord weegt en kan een nieuwe dynamiek veroorzaken. Ik vind het dus geen probleem dat mensen mijn zinnen als lubberiaans bestempelen, want het gaat om het resultaat.

Neem de tijd dat ik fractieleider was van het CDA onder Van Agt-Wiegel. Het was vaak koorddansen om al die verschillende bewegingen en belangen binnen het CDA verbonden te houden – de fractie steunde maar deels het kabinet. Er waren allerlei uiteenlopende Kamerleden, van conservatieve tot progressieve, ieder afkomstig uit zijn eigen confessionele huize. Vooral de zogeheten ‘loyalisten’ waren bokkig: ze gedoogden het kabinet-Van Agt, maar waren er niet vóór.

Balanceren tussen die verschillende sentimenten en overtuigingen en zo de fractie overeind houden én het kabinet in het zadel houden was mijn belangrijkste taak in die tijd – de coalitie had slechts een meerderheid van twee Kamerzetels en Den Uyl was natuurlijk ontstemd omdat het minister-presidentschap aan zijn neus voorbij was gegaan. Dus de PvdA ging er flink in. Maar voor een gevallen kabinet kochten we óók niets. Dus mijn taalgebruik was functioneel. En zo blijf ik erover denken, ook wanneer ik minister-president word.

Je moet jezelf de vraag stellen: wat is het grotere belang?

Bij cricket is het cruciaal dat de bal niet afgevangen wordt. In de politiek gaat het erom dat je zo ouwehoert dat je geen kleur hoef te bekennen als dat niet het grotere belang dient. Lubberiaans is de politieke vorm van defensief cricket spelen. Dus nee, ik heb met die benaming nooit veel moeilijkheden gehad. Oké, het is niet zozeer aardig bedoeld als anderen dat woord in de mond nemen. Maar ik heb altijd gezegd: je moet weten, het is functioneel. Want ja, ik doe dat heel erg bewust. Dat is niet alleen het spel. Dat is vooral de opdracht!

Als je eenmaal minister-president bent, moet je de boel doordragen en je team in stand houden. Ik kets de bal naar de grond. Breng de goede zaak vooruit.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen