BOEKBESPREKINGEN

Richard Wurmbrand
Gevangene nummer 1. Het levensverhaal van Richard en Sabina Wurmbrand.
Uitg. de Banier; 350 blz.; € 19,95.

Het moet eind jaren zestig van de vorige eeuw geweest zijn. Op de kansel van het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente te Zeist stond een dominee uit Roemenië. Hij was de stem van de martelaren, de vervolgde christenen. Wat hij zei weet ik niet meer. Maar wat hij deed vergeet ik nooit. Hij liet zijn blote bast zien en we zagen de striemen en wonden die de communisten hem in de gevangenis hadden toegebracht. ‘Gemarteld om Christus’ wil’. Het is ook de titel van het eerste boekje wat ik van deze markante dominee las. Richard Wurmbrand. Het levensverhaal van hem en zijn vrouw Sabina is opnieuw uitgegeven. Daar heeft uitgeverij de Banier in samenwerking met de Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK) goed aan gedaan. Het boek is soms niet om door te komen, zo aangrijpend.

Richard (1909) en Sabina, van Joodse komaf, waren in hun jeugd fanatieke communisten. Tijdens een verblijf in een sanatorium wegens tuberculose (1938) komt Richard tot geloof in de Heere Jezus Christus. Enige tijd later mag hij – na aanvankelijk veel verzet – zijn vrouw, Sabina, tot Jezus leiden. Ze sloten zich aan bij de Anglicaanse ‘Missie aan de Joden’. Wurmbrand is tweemaal aangesteld als predikant: eerst in de Anglicaanse Kerk, later in de Lutherse Kerk.

Toen – na de Tweede Wereldoorlog – de overheid probeerde de kerken aan zich te onderwerpen, ging Wurmbrand ondergronds. Vanwege zijn vele contacten met priesters en predikanten arresteerden de communisten hem op 29 februari 1948. Vreselijke martelingen vielen hem ten deel.

Meer dan eens moest ik het boek terzijde leggen, geraakt door wat ik las. Geraakt door de haat van de christenvervolgers. Maar nog meer geraakt door het beeld van Christus in Richard en in zijn vrouw, Sabina. Ook zij, Sabina, werd in 1950 gearresteerd en bracht drie jaar door als dwangarbeider aan het Donau-Zwarte Zeekanaal. In 1956 werd Richard vrijgelaten, maar in 1959 werd hij opnieuw gearresteerd en veroordeeld tot 25 jaar gevangenschap. Die straf hoefde hij echter niet uit te zitten. Onder politieke druk uit het buitenland ontving hij in 1964 amnestie en werd hij vrijgelaten.

Wurmbrand en zijn familie kregen het aanbod om voor $ 10.000 het land verlaten. De leiders van de ondergrondse kerk overtuigden hem ervan om hier op in te gaan, zodat hij in de rest van de wereld een stem voor de vervolgde kerk zou kunnen zijn. Tot zijn sterven (begin 2001) is hij ‘een stem’ geweest.

De macht van de vorst van de duisternis komt in dit boek sterk naar voren. Maar nog sterker de macht van de opgestane Heere; de macht van Gods liefde. God is bij machte om van een wolf een lam te maken en van een lam een herder!

Wat heeft Gods werk in de bekering en het leven van deze twee mensen me geraakt. Wat een gehoorzaamheid aan de woorden van Jezus tref je op elke bladzijde van dit boek: ‘Heb uw vijanden lief; zegen hen die u vervloeken; doe goed aan hen die u haten; en bid voor hen die u beledigen en u vervolgen.’ (Matt.5:44)

Jong en oud(er) beveel ik het lezen van dit boek van harte aan. Kerkenraadsleden niet het minst. Dit boek leert ons onszelf minder ernstig te nemen. Dit boek leert ons te relativeren. Dit boek doet ons te meer de handen vouwen, te bidden voor talloze broeders en zusters in de wereld die er diep door moeten, de vervolgde christenen.

A. BAAS, AMSTELVEEN

Ds. I. Kievit
Het levende Brood. Dagboek bij de Bijbel.
Uitg. Den Hertog, Houten; 381 blz. € 18,50.

Aan dagboeken te maken is geen einde. Dat weerhield uitgeverij Den Hertog er niet van (opnieuw) een dagboek van ds. I. Kievit (1887-1954) op de markt te brengen. Dit dagboek bij de Bijbel bevat korte fragmenten uit de meditaties die de ‘oude Kievit’ schreef als eindredacteur van het Gereformeerd Weekblad. Ds. B.J. van Boven, predikant van de gereformeerde gemeente te De Valk-Wekerom, schreef een Ten geleide. Een nadeel van dagboeken kan zijn dat het het werkelijke lezen van de Bijbel in de weg staat, zo niet verdringt.

Daar hoeft men in dit dagboek niet zo benauwd voor te zijn. De meditaties kenmerken zich door een zorgvuldige exegese. Dat zou natuurlijk vanzelf moeten spreken, maar soms wordt er (onder het mom van ‘het is maar een meditatie!’) maar wat op los gemediteerd. Een prachtig voorbeeld van diepgaand luisteren naar de Schrift vond ik bij de uitleg van Johannes 6:37. De Baarnse predikant wijst er terecht op dat het woord van de Heere Jezus in de tegenwoordige tijd gesteld is: Al wat de Vader Mij gééft, zal tot Mij komen. En níet: Al wat de Vader Mij gegeven heeft. Deze waarneming brengt ds. Kievit tot de volgende opmerking: ‘Het werkwoord staat in de tegenwoordige tijd. Dit wil met andere woorden zeggen: het gaat hier niet om de verkiezing in de eeuwigheid, maar om de uitwerking in de tijd. De Vader geeft aldoor aan de Zoon. De Vader voert de raad van de verkiezing uit in de tijd.’

In de uitleg van Daniël 9:24 blijkt dat Kievit ook zelfstandig exegetiseert en positie durft te kiezen tegen de uitleg van de Kanttekeningen. Het is verleidelijk om de recensie verder op te vullen met rake citaten en scherpzinnige opmerkingen. Beter is het dit dagboek (mooi verzorgd!) aan te schaffen en naast de Bijbel aandachtig te lezen.

C.H. HOGENDOORN, KATWIJK AAN ZEE

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen