Mijn naam is Mara, bittere

Terwijl Bethlehem begonnen is met de gersteoogst komt een verloren en verbitterde dochter thuis. Naast haar loopt haar schoondochter Ruth. Ooit ging Naomi vol weg, nu keert ze leeg terug. De eerste oogst is reden genoeg om dankdag te vieren. Maar Mara ziet het niet.

Er is hongersnood in Bethlehem. Ook voor het gezin van Elimelech. Hij neemt het besluit om naar Moab te gaan. De naam van Elimelech is: ‘mijn God is koning’. Alleen speelt God geen enkele rol in deze keuze. En dat geldt niet alleen voor Elimelech. In Israël was geen koning en iedereen deed wat juist was in zijn ogen (Richt.21:25). Zo maakt ook Elimelech zijn keuze en hij gaat samen met zijn gezin de omgekeerde reis van Israël maken. Via de Jordaan naar de vlakten van Moab, een heidens land. Om daar een tijdje als vreemdeling te verblijven. Al snel lijkt het gezin op twee gedachten te hinken: ‘En zij kwamen in de vlakten van Moab en zij waren daar.’ Er zit iets van besluiteloosheid in.

Een doodlopende weg

De weg naar Moab blijkt doodlopend. Eerst sterft de man en vader, Elimelech, en blijft Naomi achter met haar twee zonen. Teruggaan naar Israël is blijkbaar geen optie. De jongens raken er thuis. Ze komen allebei thuis met een meisje en trouwen. Zo gaan tien jaar voorbij. Kinderen worden er in beide huwelijken niet geboren. Dan komt opnieuw de dood binnen: ‘Machlon en Chiljon stierven ook.’ Nu verliest Naomi even haar naam: ‘Zo bleef de vrouw achter, zonder haar twee zonen en zonder haar man.’ Haar hele wereld stort in. Hoe moet het nu verder? Ze is weduwe in een vreemd land.

Een beslissend kruispunt

Naomi zit op een dood spoor. Alles ligt overhoop en toch gaat deze geschiedenis ook over hoop. Naomi heeft gehoord dat de Heere heeft omgezien naar Zijn volk door hun brood te geven. Nu keert ze als een verloren dochter terug. Samen met haar twee schoondochters Orpa en Ruth. Drie graven laten de vrouwen achter.

Opeens beseft Naomi dat Orpa en Ruth mee terug willen keren. Zodra ze dat inziet, zet ze alles op alles om dat te verhinderen. Met haar meegaan is uitzichtloos en niet zonder gevaar, want ze zegt: ‘de hand van de Heere is tegen mij uitgestrekt.’ Ze bedankt beide schoondochters voor de weldadigheid (chesed) die aan haar bewezen is. Nu is het moment van afscheid aangebroken. Willen ze rust vinden, dan moet je niet met Naomi meegaan, maar terug naar Moab en de afgoden daar. Ons hart kan zo verbitterd zijn dat we ieder zicht op Gods belofte kwijtraken.

De eerste poging om ze terug te laten keren mislukt. Hierna volgt een indringend en triest betoog van Naomi. Met wie zouden ze moeten trouwen? Naomi kan geen kinderen meer krijgen. Orpa maakt nu een rationele keuze en onder tranen neemt ze afscheid van haar schoonmoeder.

Maar Ruth klampt zich vast aan haar schoonmoeder (vgl. het hechten in Gen.2:24). Zij kan niet terug naar Moab. Daar is voor haar geen rust (meer) te vinden. Ze zal Naomi overal volgen, waar die ook naar toe zal gaan. Wie kent niet de bekende woorden: ‘Uw volk (is) mijn volk en uw God mijn God.’ Is dat geen vreemde volgorde? Waarom eerst het volk en daarna God? Omdat Ruth weet dat waar het volk is, daar is ook de God van het volk. Of met onze woorden: daar waar de gemeente samenkomt, daar ontmoeten we God.

Een verbitterde stilte

En wat doet Naomi nu? Spreekt ze haar dank uit voor zoveel opofferende liefde? Integendeel, Naomi zwijgt. Zo komen ze samen in Bethlehem aan. Dit brengt de stad in rep en roer. Naomi komt als een uitgebluste, verbitterde vrouw terug. ‘Is dit Naomi?’, is de vraag. Maar niemand vraagt naar Ruth. Ze is voor de inwoners van Bethlehem een ‘ongekende’ (2:10).

Zo keert Naomi als Mara met een ‘ongekende’ Ruth terug en op hetzelfde moment wordt ook de gersteoogst binnengehaald. Hier ziet de verbitterde Naomi niets van. Wat ze wel ziet, is de slaande hand van de Heere. Herkennen we het? Het was deze week weer dankdag voor gewas en arbeid. En dat in een tijd die doet denken aan de Richterentijd: geestelijk verval, polarisatie en oorlogen. Het leven kan zo bitter en uitzichtloos zijn. Er is maar één remedie en dat is de belijdenis van Ruth. Daar waar de gemeente is, de plaats van Gods verbondstrouw, daar is Hij!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen