Boekbesprekingen

Verrassend, prikkelend en tot nadenken stemmend is de pennenvrucht van Pieter Dirk Dekker zeker. Het boek komt voort uit een promotieonderzoek naar de relatie tussen uitverkiezing, rijkdom en armoede. De ontdekkende vraag is: wat betekent het om rijk te zijn, als God de armen uitverkoren heeft?

Krachtig positioneert de auteur zich tegenover de groeiende populariteit van het welvaartsevangelie, verduidelijkt hij tegelijk dat ook armoede Gods zegen niet kan afdwingen en belijdt hij het ‘reeds’ en het ‘nog niet’ van het Koninkrijk van God. Ondertussen is er de keuze van God voor Israël, gefundeerd in Gods liefde, een keuze voor het zwakke en kwetsbare en een keuze waarmee, aldus de auteur, ‘God de wereld op z’n kop zet’. Gods keuze voor de armen door heel de Schriften heen brengt Dekker tot de verzuchting: ‘Misschien ben ik de hemel te rijk...’ Het boek gelezen hebbend, waardeer ik de voorzichtigheid waarmee de auteur tal van vragen opwerpt. Hij doet dat in bescheidenheid, op zoek naar het gesprek. ‘De werkelijkheid laat zich niet in één blik vangen’, dat val ik de schrijver bij. Toch ervaar ik ambivalentie. Soms omdat het taalveld dat de auteur bezigt vervreemding oproept. Is het nodig om God te vergelijken met ‘een scheidsrechter die allerhande tackles en slinkse ellebogen toestaat’?

De indringende roep die van dit boek uitgaat, wil ik tot mij laten komen. Het schuurt en stelt kritische vragen aan mij en aan mijn (kerkelijke) omgeving. Als je afgaat op de gemiddelde samenstelling van gevestigde kerken in Nederland, zou je (zo signaleert Dekker) haast denken dat Jezus kwam om aan de rijken goed nieuws te verkondigen. Vanuit de Schriften laat de auteur zien dat de arme zich getroost mag weten door Gods keuze voor haar of hem, terwijl voor de rijke vooral het appèl tot navolging van die keuze (door God) klinkt. Vanuit de Korinthebrief waarschuwt de auteur voor zelfingenomen zelfredzaamheid en een zich blindstaren op het nu; daarbij stelt hij dat sociale media de zucht naar status tot een ware kunstvorm hebben verheven. Het vraagt moed om je te verzetten tegen een samenleving die gedomineerd wordt door status en likes.

In het tweede deel van zijn boek gaat Dekker in op tegenwerpingen op zijn nieuwe kijk op verkiezing. Het is mooi dat hij het gesprek zoekt, maar de vraag is of hij zijn opponenten recht doet als hij ingaat op ‘separerende prediking’ en vooral op wat hij noemt ‘de klassieke uitverkiezingsleer’. Terecht signaleert hij negatieve effecten maar als hij suggereert dat Augustinus en de theologen te Dordrecht de vraag naar de betrokkenheid van God en mensen in de redding van zondaren te zeer op de theoretische spits dreven, neemt hij een onnodige afslag. Het gaat in de belijdenis van de verkiezende God in het ‘Dordts Loflied’ niet om theoretische beschouwingen, maar om doxologie, om de lofprijzing. Wie zó deze belijdenis mee leert zingen, komt niet in tobberigheid terecht maar raakt veeleer verwonderd over Hem, Die zondaren verkiest.

Binnen het geheel van Dekkers zoektocht ontbreekt als rode draad het spreken over verzoening. Wie over uitverkiezing spreekt, moet het hebben over ‘verkiezing in Christus’ en kan daarmee niet heen om het kardinale belijden van ‘de verlossing door Zijn bloed, de vergeving van de overtredingen’ (Ef. 1:7). Terloops roert de schrijver het wel aan en aan het eind gaat hij nadrukkelijk in op Efeze 1 en 2 maar dan om zijn eigen nieuwe inzichten te verdedigen. Het overtuigt mij niet.

Dekkers nieuwe kijk op uitverkiezing staat op gespannen voet met het gereformeerd belijden. De thematiek van rijkdom en armoede raakt echter. Persoonlijk, maar ook bij wat ik om mij heen proef aan ‘groter’, ‘nieuwer’, ‘meer’ en ‘verder weg’. Twee citaten ter afsluiting: ‘Aardse rijkdom past veel beter bij de wereld dan bij het Koninkrijk van God.’ ‘Jakobus zou de wenkbrauwen ernstig fronsen wanneer mensen suggereren dat geloof en rijkdom prima samengaan.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen