Apostolische Geloofsbelijdenis en Israël
In nr. 15 van dit jaar (10 april 2025) van De Waarheidsvriend schrijft ds. C.H. Hogendoorn over de Apostolische Geloofsbelijdenis. Onder de titel ‘Verhelderend licht op het Nieuwe Testament’ staat daar: ‘De 12 artikelen springen van de belijdenis over God de Schepper meteen over naar de incarnatie. Alsof er geen Oude Testament bestaat met Gods bijzondere bemoeienis met het volk Israël. (....) Hier ligt voor ons nog altijd het nodige huiswerk.’
Ds. J. Snaterse heeft voorzien in genoemde leemte tijdens een avonddienst in de hervormde Dorpskerk te Nunspeet. Hij is oud-voorzitter van de Protestantse Raad voor Kerk & Israël van de Protestantse Kerk in Nederland. Ds. Snaterse vulde het begin van het Apostolicum aan en las het als volgt: ‘Ik geloof in God de Vader, de Schepper van de hemel en van de aarde, Die Abram, Izaäk en Jakob heeft geroepen, Israël Zich tot een volk heeft verworven, Die Zich heeft geopenbaard aan Mozes en de Profeten en Israël eeuwig trouw blijft. Ik geloof in Jezus Christus [etc.].’ Ondergetekende stelt voor het Apostolicum voortaan met deze aanvulling te gebruiken in de erediensten.
M. ten Brinke, lid (en oud-voorzitter) van de commissie Kerk & Israël van de hervormde gemeente te Nunspeet
Reactie
Drie korte overwegingen bij de sympathieke reactie van broeder M. ten Brinke. De observatie dat een verwijzing naar de God van Israël in het Apostolicum ontbreekt, was voor mij geen pleidooi om deze zelf toe te voegen. Weliswaar zijn de Twaalf Artikelen in de loop der eeuwen vanuit een (trinitarische) doopbelijdenis uitgegroeid tot wat ze nu is. Zo vulde Luther op zeker moment het woordje ‘christelijk’ aan. De belangrijkste vraag lijkt mij echter of de Apostolische Geloofsbelijdenis moet worden gezien als een alomvattende samenvatting van het christelijk geloof. Idealiter misschien wel, maar bij nader inzien is ze dat toch niet. De lutheranen wezen er bijvoorbeeld ten tijde van de Reformatie op dat de verzoeningsleer ontbrak. Wij zouden kunnen vragen waarom de sacramenten niet worden genoemd (hoewel het zinnetje ‘gemeenschap der heiligen’, of ook: ‘gemeenschap aan de heilige dingen’ deze misschien aanduidt). Ook inhoudelijk zou je een kanttekening kunnen plaatsen. Is het vanuit het Nieuwe Testament gezien bijvoorbeeld niet vreemd dat de schepping exclusief aan de Vader wordt toegeschreven? Heeft de Zoon daar niet ook een voorname rol in gespeeld? ( Joh. 1:3; 1 Kor. 8:6; Kol. 1:16). De term ‘almachtige Vader’ komt overigens in de Bijbel niet eens voor. Zo valt meer te zeggen. Het Apostolicum wordt met name in het westerse christendom terecht hoog geacht, omdat ze ons verbindt met de bronnen van het christelijk geloof. De tekst lijkt mij echter geen Wikipediaartikel dat we in een (achteraf)hoekje van de wereldkerk kunnen verbeteren of aanvullen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 mei 2025
De Waarheidsvriend | 24 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 mei 2025
De Waarheidsvriend | 24 Pagina's