Boekbesprekingen

In de Protestantse Kerk in Nederland woedt al langere tijd een complexe discussie over de betekenis van het ambt en van de verschillende ambten in hun onderlinge samenhang. Dat heeft te maken met de gegroeide praktijk van allerlei ‘kerkplekken’ en de mistige (rechts)positie van de kerkelijk werker. In opdracht van de synode schreven Maarten Wisse, Ilonka Terlouw, Herbert Wevers en Andreas Wöhle een theologische doordenking. Alle vier zijn theoloog binnen de Protestantse Kerk. Dit ambtsrappoort wordt nu als boek uitgegeven, als vervolg op het rapport ‘Geroepen en gezonden’. Het biedt een theologie van de ambten, in kort bestek, even diepborend als kernachtig. Het gaat om de vérstrekkende kwestie: hoe wordt de kerk voor de komende decennia ingericht? Dit rapport nodigt de kerk uit om zich eerst grondig te bezinnen en pas daarna stappen te zetten. Het zou goed zijn als de synode dit rapport leidend zou laten zijn bij de verdere concrete stappen. Het rapport verkent eerst de huidige context. Vervolgens worden belangrijke bijbelteksten beluisterd en verwerkt. Daarna volgt een historische verkenning: hoe heeft de Reformatie het ambt gedefinieerd? Daarna worden al die lijnen samengebracht in een voorstel: een protestants verstaan van het ambt. In het laatste hoofdstuk komt het rapport met aanbevelingen voor de praktijk.

Het rapport plaatst het ambt in het kader van de missio Dei. God zendt. Hij zendt Zijn Zoon, Zijn Geest, Zijn apostelen. Het ambt staat dus in het kader van wat God doet. De kerk ‘creëert geen predikanten’, maar ordineert hen die door God geroepen zijn. Het ‘tegenover’ van het ambt krijgt zodoende veel gewicht, het doet mij wat luthers aan. Ordinatie is meer dan bevestiging. ‘Het geordineerde ambt heeft een sacramentele dimensie.’ (p.95) Ordinatie betekent dat iemand voor levenslang in de ordening van de missio Dei wordt geplaatst als dienaar van Christus. Het rapport verwijt de Reformatie dat die het ambt ziet als verbijzondering van het ambt van alle gelovigen en adviseert dus een opwaardering van het ambt als een werktuig van God.

Let wel, dit alles geldt voor de geordineerde predikant. De ouderling en diaken krijgen een niet‑geordineerde positie als ‘gemeente ambtsdragers’: zij functioneren slechts ter plaatse en niet levenslang. Zo pleit het rapport dus voor twee categorieën van ambt. Het rapport zegt dat we niet te bang moeten zijn voor onderlinge hiërarchie tussen de verschillende ambten. Zo ontstaat er ruimte om hoge (ook academische) eisen te stellen aan de predikant. Hij representeert Christus in de wereld. De kerkelijk werker heeft een eigen expertise, verdient daarom een eigen plaats, niet afgeleid van de predikant, evenmin van de ouderling. Voor de kerkelijk werker kan een vierde ambt worden ingericht, met een eigen opleiding. Het is duidelijk dat dit rapport belangrijke knopen doorhakt en daarmee lef toont. Je voelt de urgentie, de nood van de tijd. Ik zette veel uitroeptekens. De verankering van het ambt in de missio Dei lijkt mij een goed uitgangspunt. Alleen: ik zou duidelijker willen invullen wat het betekent dienaar te zijn van het goddelijke Woord. Representatie wordt bleek wanneer het niet gevuld is door het gezag van de bediening van het Woord.

Daarnaast vraag ik me af of de geordineerde predikant alléén Christus kan representeren. Doet hij dat niet samen met de ouderling? Bij Calvijn staan ouderling en predikant dicht bij elkaar (1 Tim.5:17). Als laatste: hoe kunnen we in de praktijk het onderscheid tussen gemeentepredikant en kerkelijk werker zó invullen dat beiden tot hun recht komen? Dit boek is geschreven voor gemeenten. In ieder geval verdient het bespreking in de werkgemeenschap en in kerkenraden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen