Globaal bekeken

Ik ontving een boekje 100 jaar Hervormde Gemeente Nijverdal. 1903-2003. Over ds. W. Glashouwer sr., die er van 1943 tot 1949 predikant was:

Ook van ds. Glashouwer is bekend dat hij meermalen openlijk in de kerk heeft gewaarschuwd tegen het gevaar van het nazi-bewind. (…) Zonder de andere predikanten tekort te doen kunnen we gerust stellen dat ds. Glashouwer het het zwaarste te verduren heeft gehad. Hij werd zelfs 2 keer opgepakt en gevangen genomen door de bezetter en maakte mee dat veel medegevangenen (leden van het verzet) werden vermoord. (…)

Later werd ds. Glashouwer samen met vishandelaar Nentjes en RAF-piloot Gerald Hood vastgehouden. Alle drie zouden ze gefusilleerd worden. Om niet bekende redenen werd dit bevel tegen ds. Glashouwer ingetrokken, maar Nentjes en Hood werden wel doodgeschoten en begraven bij Zenderen.

Ook werd ds. Glashouwer toestemming verleend om een kerkdienst te houden voor alle gevangenen (meest verzetsmensen). Hij vroeg in zijn gebed Gods nabijheid voor alle gevangenen, maar ook voor de Duitse bewakers. Hij vroeg zelfs Gods nabijheid voor de koninklijke familie en hun mogelijke terugkeer en vroeg om het vertrek van de bezetter. Men wachtte in spanning af hoe de bewakers hierop zouden reageren en men dacht dat hij weggesleurd zou worden. Maar ook nu werd hem geen kwaad aangedaan. Het was opnieuw een moedige geloofsdaad met het volste vertrouwen op God.

Op wonderbaarlijke wijze kwam ds. Glashouwer echter vrij, kort nadat Nijverdal op 22 maart 1945 een zwaar bombardement te verwerken had gekregen, waarbij maar liefst 70 dorpsgenoten binnen 15 minuten de dood vonden. Het dompelde ook onze gemeente in diepe rouw. Ds. Hijmans en de heer Sels leidden in korte tijd maar liefst 22 begrafenissen (mede omdat ds. Glashouwer nog gevangen zat). In de diensten stond Romeinen 14 centraal met de tekst: ‘hetzij wij leven, hetzij wij sterven, we zijn des Heeren’.

•••

‘Het corona-communisme is linkse rancuneleer’, kopt een artikel van Hubert Smeets, werkend bij het kenniscentrum ‘Raam op Rusland’ (NRC, 20 maart).

Het toeval wil dat ik in een land heb gewoond waar (bejaarde) leerlingen van Engels aan de macht waren: de Sovjet-Unie (van 1990 tot 1992). De doodsstrijd van dit socialistische land, in 1986 aangekondigd door de kernramp in Tsjernobyl, was voor de gewone burgers een concreet én fysiek gevaar. (…) Los van de vraag of er vorige eeuw geen nog grotere rampen waren, vast staat dat de gevolgen immens waren. Zeven jaar na Tsjernobyl leefden 50 miljoen Russen rond of onder de armoedegrens. Evenveel bijbelse jaren later was het inkomen per hoofd van de bevolking met circa 40 procent gekrompen. Het aantal geregistreerde zelfmoorden groeide tegelijkertijd van 39.100 in 1990 naar 61.900 in 1994, het aantal doden door tuberculose verdubbelde tot bijna 21.400. Moord en doodslag – van 21.100 in 1990 naar 47.900 – overtroffen in relatieve zin alle andere sterftecijfers. De levensverwachting van mannen was intussen gedaald tot circa 58 jaar. Ook het demografische plaatje op langere termijn zag er dramatisch uit. Had Sovjet-Rusland bij de volkstelling van 1989 ruim 147 miljoen inwoners, twintig jaar later was de bevolking teruggelopen tot nog geen 143 miljoen.

Dat lag niet alleen aan de perestrojka en het ‘wilde kapitalisme’ van Poetins voorgangers Gorbatsjov en Jeltsin. De oorzaak van deze ontluisterende neergang ging verder terug dan Tsjernobyl. Het einde van de Sovjet-Unie stond op het conto van het ‘ontwikkelde socialisme’, zoals het systeem heette in de grondwet van partijleider Brezjnev anno 1977. Sindsdien stagneerde de economie namelijk en erodeerde de volksgezondheid navenant mee. Alcohol bleef intussen een beproefder vangnet dan de socialistische gemeenschap. In 1995 dronken de Russen 9,45 liter per persoon, net zoveel als onder Brezjnev in 1980.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen