Globaal bekeken

In 1935 verscheen van de cultuurhistoricus Johan Huizinga het internationaal bekende boek In de schaduw van morgen. Twee regels hieruit kregen grote bekendheid: ‘We leven in een bezeten wereld. En we weten het.’ Zijn zoon Leonhard Huizinga schreef in 1925 een boek onder de titel Gestroomlijnde wereld. Uit het Woord vooraf:

Vliegtuigen, treinen, auto’s en schepen razen over het aangezicht der aarde, sneller en sneller. Van Amsterdam naar Parijs is maar een stap, naar Istanboel een weekend, en naar Melbourne een vakantiereisje. En daarom als u reizen wilt, wacht dan niet langer, maar reis nu! Morgen zullen er geen afstanden meer zijn. Dan zal alles wat vandaag nog onbereikbaar en begeerlijk is, nabij en waardeloos zijn.

Reis nu, want wat vandaag het doel is van een ontdekkingsreis zal morgen een halte zijn aan de buslijn die langs uw huis loopt. Wat vandaag een bivak is in het land waar geen land meer achter is, zal morgen het golfterrein van het Grand Hotel zijn. Wat vandaag een trotse nomadenstam is, zal morgen een stakende vakvereniging op een petroleumveld zijn.

Reis nu, voor het te laat is! Morgen zullen de tropen luchtgekoeld, de poolstreken centraal verwarmd en alle woestijnen van stromend water voorzien zijn. Wacht niet tot de statistieken de verkeersongevallen in de Gobi opsommen.

Wacht niet tot de Alpen in werkverschaffing worden gesloopt.

Wacht niet tot de Golfstroom koud en warm water kan geven naar wens.

Nee, wacht niet, want ik zeg u: de dag zal komen dat de mens niets meer te veroveren zal hebben. Hij zal eb en vloed, onweer en aardbeving, dag en nacht hebben onderworpen. En dan zal hij doelloos over deze getemde aarde razen en ondergaan omdat hij niets meer te wensen heeft. (…)

••• In 1970 bracht hij een boek uit met de titel, ontleend aan de twee regels van zijn vader, Bezeten wereld. Uit het nawoord:

Het is bijna een halve eeuw geleden dat ik de eerste pagina’s schreef van dit boek dat vijftig jaar lang met de schrijver mee zou groeien. Daarom heb ik nu het recht om te zeggen dat al mijn profetieën uit 1925 bewaarheid zijn. Uw bivak uit die dagen in het land waar geen land meer achter was, is een golfterrein geworden. Trotse nomadenstammen zijn stakende vakverenigin‑ gen geworden. De tropen ZIJN lucht gekoeld, de poolstreken centraal verwarmd en de woestijnen van stromend water voorzien. Het is allemaal gekomen zoals ik het lang geleden heb voorspeld. De wereld is gestroomlijnd om andere werelden in de ruimte te veroveren. De techniek kent geen grenzen meer. De wetenschap verovert terreinen van wier bestaan men gisteren niet had gedroomd. Er is geen eind in zicht aan het menselijk kunnen. Wij kunnen de hele wereld vrede, welvaart, voorspoed, veiligheid en vreugde brengen. Wij kunnen een paradijs op aarde bouwen. Voor dat alles ontbreekt ons maar één ding: goddelijkheid.

En juist daarom blijven wij armzalige dwergen, boosaardige gnomen, verblinde brandstichters die alles doen wat in onze macht ligt om deze schone aarde en onszelf voorgoed te gronde te richten.

En daarom, als u nog reizen wilt, reis nu, want morgen zal Afrika één woestijn zijn waarin miljoenen verdorsten. Morgen zal Amerika in Noord en Zuid prijsgegeven zijn aan orkanen, overstromingen, droogte en aardbevingen omdat wij de oudste behoeder van de mensheid, het bos, het leven niet hebben gegund.

Morgen zal Europa één ziekenhuis zijn voor patiënten met longziekten omdat wij de hemel boven onze industrie-woestijnen voorgoed vergiftigd hebben. Morgen zal Azië één knekelhuis zijn van de skeletten van verhongerden omdat wij een bevolkingsontploffing verkozen hebben boven een bevolkingsbeperking. Morgen zal Australië… Enfin, u weet het nu wel. En daarom nogmaals: als u reizen wilt, reis nu, want morgen zal deze bezeten wereld zijn zelfmoord hebben voltooid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen