Zo waarlijk helpe mij...

In de nieuwe regeling kan iedereen zelf zijn of haar helper ‘invullen’. Naast de belofte is er dus ook ruimte om op eigen wijze te zweren bij zijn god. Het eerdere bezwaar dat dit een ‘rommelgodje’ kan opleveren, woog kennelijk niet zwaar genoeg meer. De reden? De politie wil inclusiever zijn. Wat heeft het te zeggen dat de naam van God Almachtig is vervangen door drie puntjes?

Godslasterlijk

Wie de eedsaflegging wil relativeren, vindt genoeg stof. In het verleden gebeurde dat ook door christenen. Wat is bijvoorbeeld de waarde van de eedsaflegging als mensen vanuit zoveel verschillende (religieuze) achtergronden dezelfde formule gebruiken? Is het niet godslasterlijk als mensen de naam van God gebruiken terwijl zij in allerlei uitlatingen duidelijk laten blijken zelf helemaal geen persoonlijk geloof in God te beoefenen? Ook vanuit Bijbels perspectief zijn wezenlijke bedenkingen te formuleren. Het verwijzen naar de Almachtige God is namelijk niet vanzelfsprekend hetzelfde als het aanroepen van de God en Vader van onze Heere Jezus Christus (1 Petr. 1:3).

Toch is er geen reden om onverschillig te zijn over het nieuwe beleid van de politie. De eedsformule is ondanks alle maatschappelijke veranderingen nog steeds de algemeen gebruikelijke uitdrukking. De Hoge Raad sprak een eeuw geleden al van ‘de meest gebruikelijke eedsvorm in Nederland sedert onheuglijke tijden’. De woorden van de eed komen duidelijk voort uit een lange christelijke traditie. Anders dan bij de belofte geeft de mens die de naam van God Almachtig aanroept rekenschap van zijn positie als sterfelijk, kwetsbaar schepsel. Een samenleving waarin dat steeds minder klinkt, loopt het risico zelf voor God te spelen. De gangbare eed afleggen is eigenlijk een vorm van openbare geloofsbelijdenis. Ook de samenleving is erbij gebaat als dat op belangrijke momenten gebeurt.

Fundamentele stap verder

In de afgelopen eeuw is het gebruik van de eed veel individueler geworden. De wet uit 1911 die (nog steeds!) de vorm van de eed regelt, vond het destijds van belang wat de eedsopvatting van het kerkgenootschap was van degene die de eed aflegt. Inmiddels staat de persoonlijke opvatting voluit centraal. De nieuwe koers van de politie gaat echter een fundamentele stap verder. Het beroep op de Almachtige God laat een glimp zien van een andere werkelijkheid dan de aardse, waarvan de mens een ingeschapen besef heeft. Maar als je God Almachtig vervangt door drie puntjes, druk je dat besef steeds verder weg. Het is de uitdrukking van een gesloten wereld die zich niet meer door Hogerhand wil laten ondersteunen. Is de moeite met de eed zo groot dat dit winst zou zijn?

Dat de wijziging bij de politie noodzakelijk is om een inclusieve organisatie te vormen, is opmerkelijk. De wijziging lijkt vooral ingegeven door het groeiende aantal moslims bij de politie. Voor hen is het schrappen van God Almachtig niet per se nodig, want ook in de islam is de almacht een duidelijke eigenschap van God. Het is in ieder geval te hopen dat de politie geen ruimte biedt om op de puntjes Arabische teksten uit te spreken, want dat helpt niet echt om alle Nederlanders erbij te betrekken. Hoe dan ook, de nieuwe, persoonlijke formules sluiten de voorkeur voor de lange, christelijke traditie van onze samenleving uit. Die keuze is nooit neutraal. Het valt te betreuren dat onze overheid zich vaak meer sensitief toont tegenover andere godsdiensten en hyperindividuele inclusie dan ten aanzien van de sporen die de barmhartige God door Zijn almacht in de Nederlandse geschiedenis heeft getrokken.

Tot in de puntjes voorbereid

Voor christenen bij de politie kan de wijziging van het eedsformulier in ieder geval aanleiding zijn om extra goed na te denken over de eedsaflegging. Laten zij tot in de puntjes voorbereid zijn als het hoge woord eruit moet. Wellicht biedt de wijziging juist ruimte om zelf een sobere, maar wel meer Bijbelse verwoording van de eed te kiezen? Zo waarlijk helpe mij de Almachtige God en Vader van onze Heere Jezus Christus!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen