Excuses

Slavernij was de gewoonste zaak van de wereld. Overal. Van Noord- tot Zuid-Amerika, van China tot Afrika, overal werd in mensen gehandeld. De Barbarijse slavenhandel (van 650-1900) bijvoorbeeld, was een goudmijn voor de Arabieren. Zowel Afrikaanse slaven uit Noord- en Oost-Afrika als blanke slaven uit West- en Zuid-Europa werden hierbij verkocht.

Afrikanen werden naar Turkije, Perzië en India verscheept of ze werden door de Sahara naar Noord-Afrika gedreven. Europese slaven werden aangevoerd vanuit Italiaanse, Spaanse, Portugese, Franse, Nederlandse, Engelse en Ierse kustplaatsen. Zelfs IJsland was niet veilig. Mannen, vrouwen en kinderen werden in zulke grote aantallen gevangengenomen dat sommige Europese kuststreken totaal ontvolkt werden.

De Trans-Atlantische slavenhandel, waar wereldwijd nu alle focus op gericht is, was ook niet mis. Elf miljoen mensen werden hierbij verhandeld. Slavenschepen voeren af en aan en naast dat er goed geld verdiend werd, werden er ook pikzwarte bladzijden in de geschiedenis geschreven.

Wat antropoloog, econoom en schrijver Tidiane N’Diaye opmerkt, is dat de Europese afschaffing van de slavenhandel, waarin de Engelse christen William Wilberforce het voortouw nam, volstrekt uniek was in de wereld. In tegenstelling tot het verbod op slavernij in het negentiende-eeuwse Europa zijn er geen gevallen bekend van bijvoorbeeld Arabische landen die excuses of geld aanbieden aan nakomelingen van Europese slaven.

Die excuses zijn een lastig probleem. Hoe kun je excuses aanbieden voor iets wat jij niet gedaan hebt en waar degene die de excuses krijgt, niet zelf geleden heeft? Moeten nu de nazaten van de blanke mijnwerkers die uitgebuit werden in de kolenmijnen van Europa, of wiens voorouders verscheept zijn naar Turkije, geld geven aan de nakomelingen van slaven uit Afrika? Hoe ga je dat regelen? Hoe meet je geleden leed?

Ik denk dat dit unieke excusesprobleem te maken heeft met schuldgevoel en boetedoening dat voortkomt uit een christelijk verleden. Ik denk ook dat de oplossing voor dit probleem uit datzelfde christelijke verleden moet komen. Het is de oplossing van vergeving, van leren van het verleden en van schouder aan schouder ons inzetten op plaatsen waar nu nood is. Bijvoorbeeld voor de hedendaagse nood onder 50 miljoen mensen die zuchten onder moderne slavernij.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen