Wat er mis is met woke

‘ Ooit zal de kerk woke zijn.’ Dat is de kop boven een artikel in het nieuwste nummer (mei 2024) van Volzin, tijdschrift op het gebied van religie, zingeving en samenleving. Het artikel is geschreven door Remco van Mulligen. Op zijn website lees ik zijn bijzondere levensloop, voor zover je van een levensloop kan spreken als je nog maar 42 jaar jong bent. Toch heeft hij een hele ontwikkeling doorgemaakt op kerkelijk/godsdienstig gebied. Van huis uit was hij niet religieus, daarna is hij Nederlands Gereformeerd geworden en vervolgens overgestapt naar de Rooms-Katholieke Kerk. Tussentijds was Van Mulligen jarenlang journalist bij het Nederlands Dagblad. Hij is nu opbouwwerker in de Franciscusparochie in Apeldoorn en sinds begin dit jaar ook co-voorzitter van Kairos-Sabeel Nederland. Ik vermeld dit, omdat ik niet verwacht had dat uit de pen van deze auteur, die ook nog gepromoveerd is, zo’n fel en ongenuanceerd artikel over woke zou vloeien. De paus is het eerst aan de beurt.

Volzin

‘Laten we denken aan kernwapens, aan de mogelijkheid om binnen enkele ogenblikken een zeer hoog aantal mensen te vernietigen. Laten we denken aan genetische manipulatie, de manipulatie van het leven, of de gendertheorie, die de scheppingsorde niet erkent. Met die houding pleegt de mens een nieuwe zonde, die ingaat tegen God de Schepper. Het ware rentmeesterschap heeft niets van doen met ideologieën die de mens zien als een ongeluk, als een probleem om te elimineren’.

Hier is paus Franciscus aan het woord. Hij sprak deze zinnen, waarin hij gendertheorie gelijkstelt aan een kernoorlog die de mensheid vernietigt, uit in een interview in 2015. Ik heb deze woorden vaker geciteerd om de progressieve gelovigen die Franciscus bij leven al heilig hebben verklaard er aan te herinneren: de paus is katholiek. Franciscus deed er in maart dit jaar een schepje bovenop. Hij noemde gendertheorie ‘het grootste gevaar op dit moment’. Dus niet het grootschalige seksueel misbruik waarbij nog steeds nieuwe beerputten opengaan; ook niet het steeds heftiger escalerende klimaatprobleem of de dreigende Derde Wereldoorlog omdat Israël het hele Midden-Oosten inclusief Iran wil meeslepen in haar geweldsideologie. Nee, dat alles is niet het grootste gevaar. Wat dan wel? Transgender personen die zichzelf willen kunnen zijn. Vanzelfsprekend. Om die woorden kracht bij te zetten gaat Franciscus vermoedelijk Eijk vragen een onderzoek uit te voeren naar ‘genderideologie’. Ongetwijfeld gaat dat onderzoek vooral over de karikatuur die men in katholieke kring doorgaans van gendertheorie maakt, waarin onheilspellend wordt gesteld dat aanhangers van deze theorie alles willen vernietigen wat de kerk dierbaar is: huwelijk en gezin, scheppingsorde, mannelijkheid en vrouwelijkheid. Alles. (...)

Er is ook het nodige gif in de atmosfeer, dat de irrationele angst aanwakkert. Daarbij gebruikmakend van transfobie, een weerzin jegens transpersonen die helaas diep in de cultuur zit, nog dieper dan homofobie. (...)

Mijn overtuiging – en ik hoop dat ik het nog mee zal maken – is dat de kerk ook ‘woke’ zal worden. Dat als eenmaal het stof is neergedaald men zal inzien dat gendertheorie het inzicht in Gods schepping verdiept. De pijnlijke vraag blijft wel: hoeveel transgendernaasten zal de kerk nog vertrappen voordat zij tot dit inzicht is gekomen?

Bovenstaand artikel geeft precies aan wat er mis is met woke. Woke lijkt ruimte te willen creëren voor ieders hoogst eigen identiteit. Tegelijkertijd wil woke het individuele van de mens uitwissen. Men wil niet vastzitten aan één identiteit, zodat je man bent of vrouw bent. Een geslachtsaanduiding is niet meer dan een etiket dat je door de samenleving opgedrukt krijgt. Het belemmert je in je eigen keuzes en aan die dwang moet je je zien te ontworstelen. Je moet er alleen voor oppassen dat die eigen keuze ook weer als een nieuwe identiteit gezien wordt, want dan wordt die keuze weer een format waarin je klem zit. Queer is de beste keuze. Dan ben je noch het één noch het ander. Dat is de echte vrijheid. Je bent ten diepste iedereen. Maar wie iedereen wil zijn, is niemand. Met dit gedachtegoed worden jongeren vertrouwd gemaakt of het wordt hun zelfs opgedrongen.

Trouw

Er is echt wel wat aan de hand als psychiaters aan de noodrem trekken, want psychiaters staan over het algemeen zeer gereserveerd ten opzichte van kerk en godsdienst. Onderstaand artikel las ik in Trouw (2 mei).

De Europese vereniging voor kinder- en jeugdpsychiatrie (Escap) waarschuwt voor het onzorgvuldig voorschrijven van puberteitsremmers en cross-sekse hormonen aan jongeren. ‘We willen ze niet in een richting duwen.’

Het principe dat een patiënt geen schade moet worden toegebracht moet centraal staan in de zorg voor transjongeren, vindt het Europese verband van psychiaters.

In een verklaring roept Escap, waar psychiaterverenigingen uit 36 landen bij zijn aangesloten, zorgverleners op om ‘geen experimentele en onnodig invasieve behandelingen met onbewezen psychosociale effecten te promoten’.

Het gaat om puberteitsremmers en cross-sekse hormonen. Middelen die zorgen dat iemand de lichamelijke kenmerken krijgt van het gewenste geslacht. De behandeling staat bekend als the Dutch protocol.

Volgens de verklaring is ‘extreme voorzichtigheid’ geboden bij het voorschrijven van medicatie bij jongeren met genderdysforie. Er is volgens Escap groot tekort aan wetenschappelijk onderzoek naar zowel de langetermijngevolgen van die medische behandeling als het natuurlijke beloop van gevoelens van genderdysforie zonder medische behandeling.

De directe aanleiding van de psychiatersverklaring is de toename in het aantal jongeren dat zich aanmeldt voor genderzorg, zegt Robert Vermeiren. Hij is een van de twee Nederlandse hoogleraren die aan het stuk meewerkten. ‘Verschillende professionals in Europa maken zich zorgen over die stijging.’ Vooral onder geboren meisjes is de toename groot.

‘Daarbij is er een verandering in het profiel van de aanmelders’, zegt Vermeiren. Dat roept de vraag op of het bestaande protocol wel voldoende op hen is toegesneden.

In 2022 stonden er in Nederland zo’n 1884 minderjarigen op een wachtlijst voor transgenderzorg. Tot ongeveer 2013 ging het om tientallen jongeren per jaar. In Engeland was een soortgelijke toename aanleiding voor een kritisch rapport van kinderarts Hilary Cass. De Engelse gezondheidsdienst besloot om puberteitsremmers alleen nog voor te schrijven als de jongere meedoet aan een wetenschappelijk onderzoek.

Ook werd daar de grootste kliniek voor genderzorg, Tavistock, gesloten wegens onzorgvuldig handelen. ‘We zien in veel andere landen dat de strengheid en keurigheid van het Dutch protocol niet gehanteerd wordt’, zegt Vermeiren. Er zijn vooral zorgen dat puberteitsremmers snel worden voorgeschreven, terwijl die juist als een fuik kunnen werken. Vermeiren: ‘Ze zouden ingezet worden om jongeren de tijd te geven om te bepalen of ze wel of niet verder willen in hun transitie. Maar in een analyse zien we dat bijna iedereen na puberteitsremmers doorgaat met cross-sekse hormonen. Klopt dat dan wel?’

Uit onderzoek blijkt ook dat een diagnose genderdysforie ‘onbetrouwbaar en instabiel’ kan zijn met het verstrijken van de tijd, schrijven de psychiaters in hun verklaring. Oftewel: misschien verdwijnen of veranderen die gevoelens nog.

‘Het probleem is dat we geen glazen bol hebben’, zegt Vermeiren daarover. En ook na een medische behandeling, of het uitblijven daarvan, is het moeilijk vergelijken. ‘Iemand die zonder medische behandeling ongelukkig is, was misschien in het andere geval ook ongelukkig geweest.’

Een andere zorg van Escap is de polarisatie van het debat, zegt de psychiater. ‘Als je kritisch bent op deze zorg lijkt het alsof je tot de anti-groepen hoort. Als je erin meegaat alsof je alleen maar pro bent. Wij hopen op een goede discussie, en willen dat mensen die echt van geslacht willen veranderen die mogelijkheid ook krijgen. Tegelijkertijd willen we ze niet in een richting duwen.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen