Muziek

Momenteel zou men kunnen spreken van een toenemende belangstelling voor ‘oude’ muziek, muziek dus van componisten uit een ver verleden. Dit kunnen we afleiden uit het toenemende aantal uitgaven waarin zulke componisten centraal staan in geschrift en op cd-opnamen.

Een van de bekendste componisten uit het begin van de westerse muziek is ongetwijfeld Josquin des Prez. En hoewel deze componist ons een schat aan waardevolle composities heeft nagelaten, weten we niet zoveel van hem. Door veel tijdgenoten wordt hij ook wel princeps musicorum (de leider van de muzikanten) genoemd.

Waarschijnlijk werd hij omstreeks 1455 geboren in de streek rond Doornik (België). Hij stierf in 1521 in Condé-sur-l’Escaut. Josquin des Prez was een van de meest gevraagde musici uit de Zuidelijke Nederlanden. Koningen, hertogen en hoge geestelijken – iedereen wilde hem in dienst nemen, ook al verlangde hij een hoger salaris dan zijn collega’s

In Duitsland was het Maarten Luther die over Josquins muziek de loftrompet stak. In zijn Zwelffte predig von Doctor Luthers historien uit 1540 beschreef de theoloog Johannes Mathesius hoe de grote kerkhervormer zich op lovende wijze over Josquin des Prez uitliet. Het blijkt dat Luther de gewoonte had om tijdens en na de maaltijd te zingen. In een tafelrede die hij op 1 januari 1537 hield zou hij van Josquin hebben gezegd dat hij der noten Meister (de meester van muzieknoten) was geweest. Dat Luther hiermee op Josquins alom geprezen vakmanschap doelde, wordt duidelijk uit de vergelijking die hij met andere componisten maakte.

In het boek Josquin des Prez en zijn muzikale nalatenschap van Willem Elders worden leven en werk van deze uitzonderlijke componist uitvoerig beschreven. Hieruit blijkt onder meer dat Josquin des Prez dezelfde muzikale taal sprak en dezelfde compositietechnieken toepaste als zijn vakcollega’s, alleen besteedde hij meer aandacht aan de inhoud van de tekst. Andere factoren die bijdroegen aan zijn roem, zijn de transparantie en rijkdom aan contrasten en niet te vergeten: zijn grote muzikale inventiviteit. Niemand heeft zoveel ‘sublieme’ muzikale momenten gecreëerd als deze componist. Vanwege de grote verbreiding van zijn werk kan hij worden beschouwd als ‘de eerste Europese musicus’.

Al met al krijgen liefhebbers van ‘oude muziek’ hiermee een interessante uitgave aangeboden, waardoor leven en werk van deze componist meer gaan leven. Ook geeft het inzicht in zijn vele nagelaten composities. Het boek is keurig uitgegeven, telt 256 bladzijden en heeft een uitgebreide appendix met een verklarende woordenlijst, het is geïllustreerd en geeft veel muziekvoorbeelden. Deze uitgave had wellicht vergezeld moeten gaan van een cd waarop diverse composities van Des Prez te beluisteren waren geweest. Maar een mens kan nu eenmaal niet alles hebben. Het is een uitgave van Verloren te Hilversum, die € 40 kost.

M. Seijbel, Elburg

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen