
Fall out: een ’val’ met grote gevolgen
Een merkwaardige titel
'Fall out' is een term die, denk ik, niet direct bij iedere lezer een gevoel van herkenning oproept. Het is een technische term, op het terrein van de kernenergie: na een kernexplosie vallen nog zeer lange tijd radioactieve deeltjes neer - denk maa ...

door 't wereldtij, ten hoogen Hemel op!
Christus' dood en opstanding Christus, de gekruisigde, is de enige grond van ons behoud. In de woorden van Gezel-Ie: 'onze eenigste hope, ons eeuwig goed'. Gezelle spreekt graag van 'Jesu zoet', een formulering die teruggaat op de middeleeuwen waaruit ook kerstlied ...

Een brandende witte kaars
In het gedicht ‘Winterstilte’ van Jacqueline van der Waals komt frequent het woord ‘wit’ voor:
De grond is wit, de nevel wit,
De wolken, waar nog sneeuw in zit,
Zijn wit, dat zacht vergrijzelt.
‘Wit’ past hier goed in de fijnzinnige natuurtekening. Vanoud ...

Het hemelwijde verschil
De prachtige rei over de kerstnacht in Vondels Gysbreght van Aemstel begint met de regels:
Kerstnacht, schoner dan de dagen,
Hoe kan Herodes ’t licht verdragen,
Dat in uw duisternisse blinkt,
...

‘MIJN ZIEL IN MIJ ZINGT’
Soms kom je ze nog wel eens tegen: korte, kernachtige gedichtjes als wandversiering, in een lijstje of op een tegeltje. Zo bijvoorbeeld het vierregelige gedichtje dat velen bekend zal voorkomen:
Mij spreekt de blomme een tale,
mij is het kruid beleefd,
mij groet het altemale,
...

‘Om onzentwille’
De onopgeefbare kern van de verzoening hebben dichters op poëtische wijze verwoord: Jezus Christus, Gods Zoon, heeft geleden en is gestorven voor ons zondaren. Voor die verwoording in poëzievorm mogen we dankbaar zijn in onze geseculariseerde tijd, waarin Jezus voor velen hooguit een bijzonder me ...

Guido Gezelle: ’Jesus, mijne zaligheid’
De schepping spreekt
Guido Gezelle heeft vele kleine gedichten geschreven. Hij noemde ze 'Kleengedichtjes'. Kernachtig, in twee tot vier regels, geeft hij daarin een gedachte, visie of indruk door. Heel bekend is het volgende kleengedichtje:
M ...

Leven en sterven, sterven en leven
Het klinkende hart van de Reformatie De tachtiger Willem Kloos noemde de dichteres Helene Swarth eens 'het zingende hart' van onze letterkunde. Met een variant daarop zou ik de 17e-eeuwse dichter Jacobus Revius 'het klinkende hart' van de Reformatie willen noemen.Kunnen we wel spreken van ...

God boog de rechte lijn
Een sprekende grafsteen
Op het kerkhof te Eerbeek ligt een grafsteen met daarop de dichtregels:God boog de rechte lijn; 't begin
Raakt aan het eind, de cirkel sluit.
De hemel heeft zijn zaalge buit.
En - harts verlies blijkt harts gewin. ...

DE DUISTERSTE NACHT
Inspirerende Duitse lieddichters zijn bijvoorbeeld Maarten Luther uit de zestiende eeuw, Paul Gerhardt uit de zeventiende en Gerhard Tersteegen uit de achttiende eeuw. Ook minder bekende Duitse dichters kunnen die inspirerende functie hebben. Dit is goed te illustreren met d ...