BOEKBESPREKINGEN

Klaas Spronk, Clazien Verheul, Lourens de Vries en Wim Weren (red.):
De Bijbel vertaald. De kunst van het kiezen bij het vertalen van de bijbelse geschriften.
Uitg. Meinema, Zoetermeer; 457 blz.; € 45,00.
Gedurende de afgelopen jaren is er in kerkelijk Nederland en daarbuiten veel gediscussieerd over het vertalen van de Bijbel. Dat had alles te maken met de verschijning van de Nieuwe Bijbelvertaling in 2004. Door velen werd deze vertaling bejubeld, door anderen sterk bekritiseerd. Ook alternatieve vertalingen zagen het licht, zoals de Naardense Bijbel en de eerste deeluitgave van de Herziene Statenvertaling. Nu is het vertalen van de Bijbel bepaald geen eenvoudige zaak. Er moeten op zeer veel terreinen soms lastige keuzes gemaakt worden en daar staat de gemiddelde criticus of voorstander van een bepaalde bijbelvertaling niet altijd voldoende bij stil. Deze problematiek wordt echter uitgebreid belicht in het bovengenoemde boek.
Dit lijvige boekwerk van meer dan 450 pagina’s doet een geslaagde poging iets van de sluier van de vertaalproblematiek op te lichten. Een deel van de scribenten heeft zelf aan de Nieuwe Bijbelvertaling meegewerkt, wat aan hun bijdragen soms een wat apologetisch karakter geeft. Andere medewerkers zijn nu en dan wat kritischer in hun toonzetting. De sterkste kritiek komt uit de traditie die meestal met ‘de Amsterdamse school’ wordt aangeduid. De eerste hoofdstukken zijn betrekkelijk algemeen van opzet en behandelen een aantal essentiële keuzes waar vertalers van de Bijbel voor staan, zoals de gevolgde vertaalmethodiek, de keuze voor een bepaalde grondtekst, de naam van God, de plaats van de Bijbel in de liturgie, enzovoort. De artikelen verderop in deze bundel stellen andere relevante thema’s aan de orde en richten zich daarbij meer op een specifiek bijbelgedeelte. Ik noem er een paar: het geweld in Rechters, de weergave van poëzie in de Psalmen, de interpretatie van messiaanse teksten in Jesaja, seksueel getinte uitdrukkingen in Ezechiël 16, humor in het boek Judith, de vertaling van het woord ‘Christus’ in het Nieuwe Testament, het synoptische probleem in de Evangeliën, en het citeren van het Oude Testament in het Nieuwe. Het aardige is dat zo bijna alle boeken van de Bijbel wel op de een of andere manier voor het voetlicht komen. Er valt zo veel te leren. Dit boek geeft een waardevol inzicht in de theorie en de praktijk van het bijbelvertalen. De lezer krijgt onmisbare achtergrondinformatie die laat zien dat er bij het vertalen van Gods Woord op veel gebieden keuzes gemaakt moeten worden en dat het maken van zo’n keuze niet altijd eenvoudig is, vaak een stuk moeilijker dan wij op het eerste gezicht zouden denken. Het geeft een indruk van de worstelingen waar vertalers regelmatig voor komen te staan. Het lezen van dit boek zal al te oppervlakkige kritiek dan ook op zijn minst nuanceren.
Uiteraard wordt er van de lezer ook voor dit boek een kritische houding verwacht. Er wordt een veelheid van standpunten naar voren gebracht, waarbij de lezer ook zelf telkens weer een keuze zal moeten maken. En ook al deel je nu en dan een bepaalde mening niet, dan ben je na het lezen toch beter in staat om het hoe en het waarom daarvan onder woorden te brengen.
Het is een boek dat je niet zomaar eventjes tussendoor leest. Dat valt ook niet te verwachten bij een onderwerp als dit. Je moet er echt voor gaan zitten. Het is bepaald geen eenvoudige kost. Dat maakt het echter niet minder de moeite waard. Voor wie echt wat meer wil weten over wat er allemaal bij het vertalen van de Bijbel komt kijken is dit boek zeer aan te bevelen.

R. de Blois, Reeuwijk

Gustavo Corni:
De getto’s van Hitler. Stemmen uit een belegerde samenleving, 1939- 1944.
Uitg. Verbum, Laren, 363 blz., € 29,50.
De auteur, hoogleraar aan de Universiteit van Trento (Italië), verdiepte zich jarenlang aan de hand van dagboeken en herinneringen van overlevenden in de getto’s, de ‘voorportalen van de dood’, waarin Joden in de grote steden van Europa bijeen werden gedreven, voordat ze werden gedeporteerd naar de vernietigingskampen. De hoofdstuktitels maken duidelijk waarover het in dit aangrijpende boek gaat: ‘Getuigen uit de getto’s. Een overzicht van de bronnen’, ‘De aanleg van de getto’s’, ‘De reactie van de Joden op de gettovorming’, ‘De Joodse Raden’, ‘De Joodse politie’, ‘Het gettoleven’, ‘De gettogemeenschap: allemaal gelijk?’, ‘Leven en dood’, ‘Arbeid als redding?’, ‘Razzia’s, deportaties en het einde van de getto’s’ en ‘Verzet in de getto’s. Het boek sluit af met (eerlijke) conclusies van de auteur, ook waar het gaat om schaduwzijden binnen de Joodse gemeenschappen zelf. Aan het eind bevat het boek zestig pagina’s noten. Een aanrader.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen